Moszczanica – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Moszczanica

Zobacz też: Moszczanica w innych znaczeniach tego słowa.

Moszczanica

wieś
Cerkiew św. Michała Archanioła w Moszczanicy
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	lubaczowski
Gmina	Stary Dzików
Liczba ludności (2021)	447[2]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-632[3]
Tablice rejestracyjne	RLU
SIMC	0611519[4]
Położenie na mapie Polski Moszczanica
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Moszczanica
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego Moszczanica
Położenie na mapie gminy Stary Dzików Moszczanica
50°16′59″N 22°53′57″E/50,283056 22,899167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Moszczanica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Stary Dzików^[5][4].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.

Przez miejscowość przepływa Wirowa, niewielka rzeka dorzecza Wisły, dopływ Tanwi.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Starym Dzikowie^[6].

Moszczanica istniała przed 1402 rokiem. W tym roku nastąpiła ugoda Marcisa z Wrocimowic z braćmi Mikołajem i Jakubem z Winiar o sprzedaż sołtysostwa w Moszczanicy.

W 1717 roku Adam Mikołaj Sieniawski (1666–1726) – hetman wielki koronny, właściciel wsi – wydał stosowny dokument o samodzielnej organizacji w Moszczanicy.

We wsi istnieje dawna cerkiew greckokatolicka o planie trójdzielnym z dominującą w bryle nawą, pw. św. Michała Archanioła wybudowana w 1719 roku i przebudowana w 1930 roku (wzniesiono wówczas nowy babiniec i zmieniono kopułę nad nawą). W latach 1947–1991 była rzymskokatolicką kaplicą filialną. Na osi cerkwi istnieje drewniana dzwonnica, wzniesiona przed 1890 roku.

Początki szkolnictwa w Moszczanicy rozpoczęły się w 1891 roku, gdy powstała szkoła ludowa filialna. Przydatnym źródłem archiwalnym, do poznawania historii szkolnictwa w Galicji są austriackie Szematyzmy Galicji i Lodomerii, które podają wykaz szkół trywialnych i ludowych, wraz z nazwiskami ich nauczycieli. Pierwszym nauczycielem został Alfred Beigart^[7]. Od 1892 roku szkoła była 2-klasowa, a w latach 1908-1912 nauczycielką pomocnicą była Michalina Załuska.

Nauczyciele kierujący

1891–1893. Alfred Beigart.

1893–1905. Karolina Pychowa^[8].

1905–1906. Felicja Ostrowska^[9].

1906–1808. Jakub Sander^[10].

1908–1912. Julia Załuska^[11].

1912–1914(?). Karolina Pychowa^[12].

Obecnie szkoła jest filią szkoły podstawowej w Cewkowie.

• Moszczenica

• Moszczanica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 727 .
• Mapa katastralna wsi Moszczanica z miejscowością Witki z 1854