Muchomor szaropłowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Muchomor szaropłowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

muchomorowate

Rodzaj

muchomor

Gatunek

muchomor szaropłowy

Nazwa systematyczna
Amanita lividopallescens (Gillet) Bigeard & H. Guill.
Fl. Champ. Supér. France (Chalon-sur-Saône) 2(compl. ou tome): 752 [index] (1913)

Muchomor szaropłowy (Amanita lividopallescens (Gillet) Bigeard & H. Guill.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1888 r. Claude-Casimir Gillet jako odmianę muchomora szarawego (Amanita vaginata var. lividopallescens). Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1913 r. René Bigeard i Jean Guillot[1].

Synonimy naukowe:

  • Amanita lividopallescens f. malleata (Piane ex Bon) Hanss 2020
  • Amanita lividopallescens var. globosispora E. Ludw. 2012
  • Amanita malleata (Piane ex Bon) Contu 1986
  • Amanita malleata Piane 1972
  • Amanita vaginata var. lividopallescens Gillet 1888
  • Amanitopsis malleata Piane ex Bon 1983
  • Amanitopsis vaginata f. lividopallescens (Gillet) E.-J. Gilbert 1918[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 8–15 cm, początkowo półkulisty, potem kolejno wypukły, płaski i wklęsły. Powierzchnia o zmiennej barwie, ale zawsze jasna; od białej do kremowobiałej, sinoszarej lub kremowoszarej, na środku ciemniejsza, z rzadkimi, białymi łatkami będącymi pozostałością osłony[4].

Blaszki

Średnio gęste, wolne, z międzyblaszkami, początkowo białe, potem białawo-kremowe. Ostrza tej samej barwy, równe[4].

Trzon

Wysokość 9–15 cm, grubość 1,5–3 cm, mocny, cylindryczny, nieco węższy u wierzchołka i rozszerzony u podstawy, smukły, pusty. Powierzchnia biała, pokryta drobnymi, jednokolorowymi kłaczkami lub łuskami w kolorze kapelusza. Brak pierścienia. Pochwa duża i błoniasta, u góry postrzępiona i wolna, krucha, biała, czasem z odcieniem jasnej ochry[4].

Miąższ

Jędrny, delikatny, biały, nie zmieniający barwy po przekrojeniu, o grzybowym zapachu i słodkawym smaku[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki nieamyloidalne[4].

Gatunki podobne

Od muchomora szarawego (Amanita vaginata) odróżnia się jaśniejszą barwą, budową pochwy i trzonem pokrytym łuskami w kolorze kapelusza[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie muchomora szaropłowego tylko w Europie i Maroku[5]. Jest to gatunek rzadki[4]. W Polsce jedyne do 2003 r. stanowisko podał Stanisław Domański w Lasach Łochowskich w nadleśnictwie Wyszków w 1997 r. W. Wojewoda umieścił go w wykazie wielkoowocnikowych grzybów Polski ze znakiem zapytania – są wątpliwości co do prawidłowego oznaczenia gatunku[3].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w lasach iglastych. Owocniki tworzy od czerwca do września[3]. Według źródeł zagranicznych rośnie głównie w lasach liściastych, zwłaszcza pod dębami[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-23] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-11-23] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g h Loredana Battisti, Amanita lividopallescens [online], Monaco Nature Encyclopedia. Discover the diversity [dostęp 2022-11-23] (ang.).
  5. Amanita lividopallescens (Secr. ex Gillet) Boud. [online], DiscoverLife [dostęp 2022-11-23] (ang.).