Nowa Dolina (Tatry) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zobacz multimedia związane z tematem: Nowa Dolina (Tatry)

Nowa Dolina (słow. Nová dolina lub dolina Nového potoka, niem. Novytal, węg. Novy-völgy) – dolina na północnych stokach Tatr Bielskich, druga od zachodniej strony (pierwsza jest Dolina Międzyścienna). Jej dnem spływa Nowy Potok^[1]. Górą podchodzi pod grań główną Tatr Bielskich na odcinku od Murania do Nowego Wierchu. Ma niemal dokładnie południkowy przebieg. Zbocza zachodnie tworzy północny grzbiet Murania (Jagnięca Zagroda i Zakrywa) oraz północno-wschodnie zbocza Kiczory. Zbocza wschodnie tworzy północny (niżej północno-zachodni) grzbiet Nowego Wierchu – Kominy Zdziarskie, Małe Siodło i Mały Wierch^[2].

Wylot doliny znajduje się około 1 km na południe od Podspadów. Na długości około 500 m powyżej wylotu dolina jest szeroka, mało stroma i porośnięta lasem. Po zachodniej stronie koryta Nowego Potoku znajduje się Polana pod Kiczorą. Nieco powyżej polany na odcinku o długości około 700 m dolina jest bardzo ciasna i tworzy tzw. Nowy Kanion. Obydwie jego wapienne ściany są pionowe i mają wysokość do 50 m, na odcinku o długości kilkudziesięciu metrów górą stykają się z sobą, tak, że potok płynie skalnym tunelem. W najwęższym miejscu szerokość kanionu przy dnie potoku wynosi około 1 m, a w korycie potoku występuje 10 progów. Powyżej kanionu dolina na odcinku około 1 km nadal jest głęboko wcięta, ale na potoku brak już progów. Aż do wysokości około 1450 m porośnięta jest lasem. W lesie tym jest tylko jedna polana – niewielka Nowa Polanka na zboczach Zakrywy, a na niej chatka TANAP-u. Powyżej górnej granicy lasu dolina jest stroma i trawiasta. Najbardziej strome jest zbocze opadające z pionowej, wschodniej ściany Murania. Pozbawione jest kosodrzewiny, trawiaste partie są poprzecinane wapiennymi ściankami. Zbocze poniżej Nowej Przełęczy jest trawiasto-kosówkowe, zbocze opadające z Kominów Zdziarskich jest zarośnięte kosodrzewina (z wyjątkiem skalnych partii wierzchołkowych)^[2].

Dolina Nowa ma długość ok. 3 km i położona jest na wysokości ok. 1000–1600 m n.p.m.^[1] Nie prowadzi przez nią żaden szlak turystyczny i jak całe Tatry Bielskie jest ona obszarem ochrony ścisłej. W dolinie, na zboczach Kominów Zdziarskich znajdują się 3 jaskinie określane wspólną nazwą jako Nowe Jaskinie: Wyżnia, Pośrednia i Niżnia Nowa Jaskinia. Spod Wyżniej Nowej Jaskini na południowy zachód opada długi żleb pozbawiony kosodrzewiny. Ma wylot na dnie kotliny w okolicach Nowej Polanki^[2].

Nazwa doliny jest pochodzenia ludowego. Pochodzi od tego, że kiedyś powstało tutaj pastwisko, które było nowe w odniesieniu do pobliskiej Starej Polany^[1].