Oldza – Wikipedia, wolna encyklopedia
Ujście Oldzy do Kwisy na pierwszym planie Kwisa | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Lokalizacja | |
Potok | |
Długość | ok. 17 km |
Spadek | 5,88‰ |
Powierzchnia zlewni | 52,34[2] km² |
Źródło | |
Miejsce | południowe obrzeża wsi Wojciechów. |
Wysokość | ok. 435 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | Kwisa |
Miejsce | w miejscowości Gryfów Śląski |
Wysokość | ok. 335 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego |
Oldza – potok w południowo-zachodniej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Zachodnich[3][4][5].
Ciek IV rzędu o długości ok. 17 km, prawy dopływ Kwisy, należący do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Rzeka w Sudetach Zachodnich na Pogórzu Izerskim w Obniżeniu Lubomierskim. Źródło rzeki położone jest na południe od miejscowości Wojciechów koło osady Zalesie. Rzeka położona jest na obszarze Obniżenia Lubomierskiego.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Potoki wyżynny krzemianowy[6]. Źródło rzeki położone jest na podmokłej łące na poz. ok. 435m n.p.m. na Wzniesieniach Radoniowskich, na północ od osady Zalesie. W początkowym biegu przez niewielki odcinek strumień płynie na wschód szeroką płaską doliną w kierunku drogi nr 297. Za drogą skręca na północ w kierunku Wojciechowa, gdzie przyjmuje kilka bezimiennych dopływów. Po kilku km biegu rzeka opuszcza Wojciechów i wpływa do miejscowości Milęcice, gdzie płynie wśród zabudowań wzdłuż lokalnej drogi w kierunku północno-zachodnim. Po opuszczeniu miejscowości Milęcice, rzeka meandrując płynie w kierunku Lubomierza, gdzie na północnych obrzeżach przyjmuje lewy dopływ Lubomirkę i za kilkaset metrów wpływa do miejscowości Oleszna Podgórska. Za Oleszną rzeka skręca na zachód i płynie w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 335 m n.p.m., w południowej części miejscowości Gryfów Śląski uchodzi do Kwisy[7]. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu rzeki północno-zachodni. Rzeka przez teren Obniżenia przepływa głęboką doliną o płaskim dnie w obrębie którego, koryto rzeki wytworzyło liczne meandry. Naturalny meandrujący charakter rzeki częściowo się zachował. Podobnie zachowane są liczne odcinki o naturalnym meandrującym charakterze na mniejszych potokach stanowiących dopływy Oldzy. Rzeka odwadnia Obniżenie Lubomierskie, południowo-zachodnią część Wzgórz Radomickich i północno-wschodnią część Wzniesień Radoniowskich. Rzeka w większości uregulowana[8]. W większości swojego biegu płynie wśród terenów zabudowanych, obok lokalnej drogi Wojciechów-Oleszna Podgórska. Brzegi w nieznacznym stopniu zadrzewione. Rzeka charakteryzuje się wyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk, sprawiają wezbrania wody i stwarzają zagrożenie podtopień.
Budowa geologiczna
[edytuj | edytuj kod]Podłoże koryta rzeki stanowią skały blok karkonosko-izerskiego, przykryte osadami plejstoceńskimi – gliny i piaski.
Dopływy
[edytuj | edytuj kod]- P. Rybnik
- L. Młyńska Struga, Lubomierka
oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.
Miejscowości nad rzeką
[edytuj | edytuj kod]Inne
[edytuj | edytuj kod]- Rzeka narażona na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych[9].
- Na rzece planowana jest budowa zbiornika suchego między Lubomierzem a Oleszną Podgórną o pojemności 3500 tys. m³[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oldza mapa RZGW Wrocław
- ↑ Zlewnia
- ↑ - mapa: Oldza dopływ Kwisy
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 193, ISBN 83-239-9607-5 .
- ↑ Rzeka Oldza
- ↑ RZGW Wrocław str. 9, lp. 289
- ↑ Oldza przed ujściem w Gryfowie ul. Rzeczna
- ↑ Oldza–odbudowa koryta cieku
- ↑ ROZPORZĄDZENIE NR 1/2017DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU Poz. 670 Str. 8 Lp 211
- ↑ Program małej retencji wodnej w woj dolnośląskim str. 311
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. Marka Staffy, tom 2 (M-Ż), Wrocław 2003, ISBN 83-85773-60-6, ss. 423-431
- Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa, skala 1:40.000, wyd. Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra, 2004 r., wyd. II, ISBN 83-88049-02-X