Owsica (roślina) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Owsica
	; Owsica omszona
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	owsica
	Nazwa systematyczna
	Avenula (Dumort.) Dumort.; Bull. Soc. Roy. Bot. Belgique 7: 68 (1868)
	Typ nomenklatoryczny
	A. pubescens (Hudson) Dumortier
Synonimy
	Avena sect. Avenastrum W. D. J. Koch; Homalotrichon Banfi, Galasso & Bracchi; Trisetum sect. Avenula Dumort.;
	Avena sect. Avenastrum W. D. J. Koch; Homalotrichon Banfi, Galasso & Bracchi; Trisetum sect. Avenula Dumort.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Owsica (Avenula (Dumort.) Dumort.) – rodzaj bylin z rodziny wiechlinowatych. Rodzaj w zależności od ujęcia liczy od jednego gatunku (owsicy omszonej A. pubescens) do ok. 30 gatunków, ewentualnie włączany do rodzaju Helictotrichon. W szerokim ujęciu występuje w Eurazji, północnej Afryce i Ameryce Północnej^[6]. W wąskim ujęciu zasięg rodzaju obejmuje tylko Eurazję, od Hiszpanii po Chiny^[5]. Rodzaj w szerokim ujęciu jest w Polsce reprezentowany przez cztery gatunki, a w wąskim przez jeden^[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)^[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny wiechlinowych (Pooideae), plemienia Poeae, podplemienia Aveninae^[8]. Ujęcie rodzaju Avenula na podstawie kryteriów morfologicznych i anatomicznych było bardzo problematyczne i analizowane przez różnych autorów w drugiej połowie XX wieku. Zastosowanie metod molekularnych ujawniło, że tradycyjne podziały na rodzaje Avenula i Helictotrichon czynią z nich w efekcie taksony para- lub polifiletyczne. W latach 2009 i 2011 przearanżowano klasyfikację w tej grupie, wyróżniając wąsko ujmowane ww. rodzaje oraz Tricholemma i Helictochloa^[9]^[5]. W efekcie rodzaj owsica Avenula stał się taksonem monofiletycznym z gatunkiem owsica omszona A. pubescens, a pozostałe tu klasyfikowane gatunki przeniesiono do ww. rodzajów^[5]. Alternatywnie zachowywane jest szerokie ujęcie rodzaju, aczkolwiek podkreślana jest niepewna i odrębna pozycja A. pubescens na drzewie filogenetycznym^[6].

Gatunki flory Polski^[7]

W wąskim, monotypowym ujęciu rodzaju w Polsce występuje jedyny jego przedstawiciel:

owsica omszona Avenula pubescens (Huds.) Dumort.

W szerokim ujęciu rodzaju włączane są tu kolejne trzy gatunki^[7] (druga nazwa naukowa według klasyfikacji wyróżniającej taksony monofiletyczne w wąskim ujęciu według Zarco^[5]^[3]).

owsica łąkowa Avenula pratensis (L.) Dumort. ≡ Helictochloa pratensis (L.) Romero Zarco
owsica pstra Avenula versicolor (Vill.) M.Laínz ≡ Helictochloa versicolor (Vill.) Romero Zarco
owsica spłaszczona Avenula planiculmis (Schrad.) W.Sauer & Chmel. ≡ Helictochloa planiculmis (Schrad.) Romero Zarco

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-05-03] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Avenula (Dumort.) Dumort.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-03].
↑ Avenula. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-03].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Carlos Romero-Zarco. Helictochloa Romero Zarco (Poaceae), a New Genus of Oat Grass. „Candollea”. 66, 1, s. 87-103, 2011. DOI: 10.15553/c2011v661a6.
↑ ^a ^b Elizabeth AnneE.A. Kellogg Elizabeth AnneE.A., Flowering plants. Monocots: Poaceae, Cham 2015, s. 241, ISBN 978-3-319-15332-2, OCLC 909772430 .
↑ ^a ^b ^c ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 36, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2010-12-30]. (ang.).
↑ Röser, M., Döring, E., Winterfeld, G. & Schneider, J.. Neue Gattungsumgrenzungen in der Gräser-Tribus Aveneae (Poaceae). „Schlechtendalia”. 19, s. 27–38, 2009.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-05-03] (ang.).

[powo-3] Avenula (Dumort.) Dumort.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-03].

[ing-4] Avenula. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-03].

[zarco-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Carlos Romero-Zarco. Helictochloa Romero Zarco (Poaceae), a New Genus of Oat Grass. „Candollea”. 66, 1, s. 87-103, 2011. DOI: 10.15553/c2011v661a6.

[kubitzki-6] Elizabeth AnneE.A. Kellogg Elizabeth AnneE.A., Flowering plants. Monocots: Poaceae, Cham 2015, s. 241, ISBN 978-3-319-15332-2, OCLC 909772430 .

[checklist-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 36, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[8] Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2010-12-30]. (ang.).

[9] Röser, M., Döring, E., Winterfeld, G. & Schneider, J.. Neue Gattungsumgrenzungen in der Gräser-Tribus Aveneae (Poaceae). „Schlechtendalia”. 19, s. 27–38, 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]