Owsica spłaszczona – Wikipedia, wolna encyklopedia

Owsica spłaszczona
Ilustracja
Kwiatostan
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

Helictochloa / owsica

Gatunek

owsica spłaszczona

Nazwa systematyczna
Helictochloa planiculmis (Schrad.) Romero Zarco
Candollea 66: 102 (2011)[3]
Synonimy
  • Avena latifolia Host
  • Avena planiculmis Schrad.
  • Avena pratensis subsp. planiculmis (Schrad.) St.-Yves
  • Avenastrum planiculme (Schrad.) Opiz
  • Avenochloa planiculmis (Schrad.) Holub
  • Avenula planiculmis (Schrad.) W.Sauer & Chmel.
  • Gaudinia planiculmis (Schrad.) P.Beauv.
  • Helictotrichon planiculme (Schrad.) Pilg.
  • Heuffelia planiculmis (Schrad.) Schur[3]

Owsica spłaszczona (Helictochloa planiculmis (Schrad.) Romero Zarco[4]) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Występuje w północno-wschodniej Turcji oraz w Europie południowo-środkowej – od Bułgarii na południu, poprzez Rumunię, kraje byłej Jugosławii i zachodnią Ukrainę, po Słowację i Polskę na północy[5][3]. W Polsce znanych jest około 30 stanowisk tego gatunku na niżu i kilka w górach. Większość stanowisk znajduje się na Wyżynie Małopolskiej i Wyżynie Śląsko-Krakowskiej. W górach występuje w masywie Śnieżnika oraz w Tatrach w Dolinie Smytniej i na Kominiarskim Wierchu[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Łodyga
Mocne i szorstkie źdźbło o wysokości do 120 cm[6].
Liście
Pochwy liściowe szorstkie i spłaszczone. Blaszka liściowa o szerokości ok. 1 cm, u podstawy z długimi, białymi rzęsami[6].
Kwiaty
Zebrane w brązowo-fioletowo-białawe kłoski, te z kolei zebrane w zbitą wiechę z długimi gałązkami[6].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. W górach rośnie w traworoślach, na niżu – w borach mieszanych, dąbrowach i grądach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Liczba chromosomów 2n=ok. 120[6].

Zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Kategorie zagrożenia gatunku:

Populacja tatrzańska znajduje się na obszarze ochrony ścisłej wyłączonym z ruchu turystycznego w Tatrzańskim Parku Narodowym. Wyhodowane z tej populacji okazy są uprawiane w Górskim Ogrodzie Botanicznym PAN w Zakopanem[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-30] (ang.).
  3. a b c Helictochloa planiculmis (Schrad.) Romero Zarco, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-24].
  4. Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-05-15].
  6. a b c d e f Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  7. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  9. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.