Parki regionalne we Francji – Wikipedia, wolna encyklopedia

Parki regionalne we Francji (fr. Parc naturel régional - „regionalny park przyrodniczy”) – forma wielkoobszarowa ochrony przyrody tworzone przez gminy przy wsparciu państwa w celu ochrony dużych obszarów niezurbanizowanych o wyróżniających się wartościach przyrodniczych, kulturalnych i krajobrazowych[1].

Prawo do zakładania regionalnych parków przyrody ustanowił dekretem Charles de Gaulle 1 marca 1967[2]. Pierwszym parkiem, który został stworzony, był Parc naturel régional - Saint-Amand-Raisme w maju tego samego roku.

Aktualnie istnieje 51 parków, z czego 49 w części europejskiej. Zajmują obszar 13% kraju na ponad 70 tysiącach km², a na ich terenie mieszka ponad 3 miliony ludzi, czyli zagęszczenie ludności wynosi 41 msk/km², dwukrotnie mniej niż dla całej Francji. Większość parków leży na terenach wyludniających się, bądź podlegających silnej presji ze strony aglomeracji miejskich. W projekcie mniej lub bardziej zaawansowanym są kolejne parki.

Każdy park posiada swoją kartę określającą sposoby ochrony przyrody, środki pozwalające na harmonijny rozwój itp.; determinuje on kierunki i podstawy ochrony krajobrazu na jego terenie.

Parki regionalne posiadają swoją markę prawnie chronioną przez państwo. Pozwala ona lepiej promować produkty i usługi gospodarki lokalnej[3].

Wszystkie parki krajobrazowe są zrzeszone w federacji (La Fédération des Parcs Naturels Régionaux) mającej na celu wspierać i kontrolować pracę parków oraz prowadzić ich promocję. W trakcie powoływania nowego parku, lub nowej karty parku opinia tej instytucji jest obowiązkowa.

Odpowiednikiem regionalnych parków przyrody we Francji są polskie parki krajobrazowe. Analogiczną formą ochrony przyrody są też brytyjskie parki narodowe. Innymi francuskimi wielkoobszarowymi formami ochrony przyrody są parki morskie i parki narodowe.

Lista regionalnych parków przyrody

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa Założony Obszar [km²] Ludność [tys.] Region Krótka charakterystyka Widok
Park Regionalny Scarpe-Skalda[4] 13 września 1968 485 190 Hauts-de-France Najmniejszy francuski park regionalny chroni bioróżnorodność i dziedzictwo górnicze (na liście dziedzictwa kultury UNESCO) w silnie zurbanizowanym obszarze. W składzie Transgranicznego Parku Równin Hainaut
Park Regionalny Armoryki[4] 30 września 1969 1250 63,6 Bretania Różnorodne krajobrazy zachodniej Bretanii, graniczy z parkiem morskim i rezerwatem biosfery UNESCO Morza Iroise
Park Regionalny Camargue 25 września 1970 1200 7,4 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże Ochrona jednego z najcenniejszych ornitologicznie siedlisk Europy w delcie Rodanu. Rezerwat biosfery UNESCO. W granicach znajduje się narodowy rezerwat przyrody Camargue o pow. 13117 ha
Park Regionalny Brière 16 października 1970 490 75 Kraj Loary Unikalny krajobraz bagienno-rolniczy opodal ujścia Loary do Atlantyku
Park Regionalny Forêt d’Orient 16 października 1970 715 20,3 Grand Est Obszar sztucznych jezior i stawów położonych wśród lasów o walorach rekreacyjnych, będących zarazem ważnym przystankiem na trasie wędrówek ptaków
Park Regionalny Landów Gaskońskich[4] 16 października 1970 3153 60,5 Nowa Akwitania Część jednego z najrozleglejszych borów Europy w dorzeczu rzeki Leyre
Park Regionalny Morvan 16 października 1970 2909 51,4 Burgundia-Franche-Comté Ochrona środowiska przyrodniczego gór Morvan i ich aktywizacja ekonomiczna i turystyczna w duchu zrównoważonego rozwoju
Park Regionalny Vercors 16 października 1970 2062 46 Owernia-Rodan-Alpy Masyw Vercors w Prealpach z najwyższym szczytem Grand Veymont 2341 m n.p.m.
Park Regionalny Korsyki[4] 12 maja 1972 3750 26,7 Korsyka Ochrona unikatowego krajobrazu kulturowo-przyrodniczego Korsyki (40% wyspy w granicach parku). W granicach rezerwat biosfery Fango
Park Regionalny Górnej Langwedocji[4] 22 października 1973 3060 90,5 Oksytania Cenny w skali międzynarodowej obszar przyrodniczo-kulturowy na skraju stref klimatycznych w górzystej części Masywu Centralnego
Park Regionalny Boucles de la Seine Normande 17 maja 1974 810 58 Normandia Urozmaicony przyrodniczo-kulturowy krajobraz nad dolną Sekwaną będący pod presją dużych aglomeracji miejskich
Park Regionalny Lotaryngii[4] 17 maja 1974 2194 72,1 Grand Est Krajobrazy kulturowo-przyrodnicze będące pod presją aglomeracji miejskich Lotaryngii
Park Regionalny Pilat 17 maja 1974 700 56,1 Owernia-Rodan-Alpy Ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i ludzkiego w obszarze wschodniego Masywu Centralnego
Park Regionalny Normandia-Maine[4] 23 października 1975 2572 92,8 Normandia, Kraj Loary Dziedzictwo kulturowo-przyrodnicze południowej Normandii i Maine
Park Regionalny Wogezów Północnych[4] 14 lutego 1976 1220 76 Grand Est Cenny przyrodniczo i kulturowo obszaru Wogezów Północnych, będących głównym korytażem ekologicznym z południa na północ Europy. Rezerwat biosfery UNESCO
Park Regionalny Martyniki 10 września 1976 630 100 Martynika Las tropikalny na karaibskiej wyspie Martynice
Park Regionalny Montagne de Reims 28 września 1976 530 34,2 Grand Est Lasy i krajobraz kulturowy Szampanii wokół Wzgórz Reims
Park Regionalny Luberon 31 stycznia 1977 1747 151,7 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże Krajobraz gór niskich Luberon. Jako pierwszy we Francji wprowadził politykę ochrony przed zanieczyszczeniem świetlnym. Rezerwat biosfery i geopark UNESCO
Park Regionalny Queyras 31 stycznia 1977 603 2,3 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże Najrzadziej zaludniony park regionalny Francji kontynentalnej w masywie alpejskim Queyras
Park Regionalny Wulkanów Owernii[4] 25 października 1977 3897 87,7 Owernia-Rodan-Alpy Największy park regionalny Francji chroni unikalny krajobraz wulkaniczny Masywu Centralnego
Park Regionalny Haute-Vallee de Chevreuse 11 grudnia 1985 633 109 Île-de-France Krajobraz agrarno-leśny na skraju aglomeracji paryskiej
Park Regionalny Livradois-Forez 4 lutego 1986 3220 109 Owernia-Rodan-Alpy Krajobraz przyrodniczo-kulturowy wschodniej Owernii
Park Regionalny des Caps et Marais d’Opale 12 lutego 1986 1320 186,5 Hauts-de-France Ochrona wyróżniającej się części wybrzeża Morza Północnego; bagna Audomarois stanowią rezerwat biosfery UNESCO. Graniczy z Parkiem Morskim Estuariów Pikardii i Wybrzeża Opalowego
Park Regionalny Jury Wysokiej[4] 21 kwietnia 1986 1700 82 Burgundia-Franche-Comté, Owernia-Rodan-Alpy Najwyższa część gór Jury, ważny korytarz ekologiczny łączący Alpy z północno-zachodnią Europą
Park Regionalny Ballons des Vosges 5 czerwca 1989 2915 256 Grand Est, Burgundia-Franche-Comté Najwyższa część Wogezów z charakterystycznymi łąkami wysokogórskimi, formami polodowcowymi, lasami (w tym mającymi cechy zbliżone do puszcz pierwotnych w rezerwacie Grand Ventron) i krajobrazem kulturowym na pograniczu romańsko-germańskim.
Park Regionalny Brenne 22 grudnia 1989 1766 32,8 Region Centralny-Dolina Loary Różnorodne krajobrazy środkowej Francji. Liczne ekosystemy wodne, lasy i łąki
Park Regionalny Marais du Cotentin et du Bessin 14 maja 1991 1450 64,5 Normandia Unikatowy krajobraz bagien i terenów podmokłych w zachodniej Normandii
Park Regionalny Chartreuse 6 maja 1995 767 46,3 Owernia-Rodan-Alpy Cenny historycznie i przyrodniczo krajobraz alpejskiego masywu Chartreuse. Na terenie parku znajduje się słynny klasztor Wielkiej Kartuzji, macierzysty dla zakonu kartuzów
Park Regionalny Grands Causses 6 maja 1995 3271 68,5 Oksytania Wyjątkowy krajobraz przyrodniczy płaskowyżów południowego Masywu Centralnego poprzecinanych jednymi z najdłuższych w Europie wąwozami
Park Regionalny Vexin français 9 maja 1995 710 78 Île-de-France Krajobraz rolniczy na skraju aglomeracji paryskiej
Park Regionalny Massif des Bauges 7 grudnia 1995 900 60 Owernia-Rodan-Alpy Jeden z najbardziej różnorodnych geologicznie i przyrodniczo masywów francuskich Alp, ma status geoparku UNESCO
Park Regionalny Loara-Andegawenia-Turenia[4] 30 maja 1996 2709 181 Region Centralny-Dolina Loary, Kraj Loary Położony w zachodniej części słynnego na całym świecie obszaru zamków nad Loarą ma na celu chronić unikatowy krajobraz regionu w duchu zrównoważonego rozwoju
Park Regionalny Verdon 3 marca 1997 1769 19,6 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże Park znajduje się na skraju Alp, w jego granicach znajduje się najgłębszy wąwóz Europy
Park Regionalny Perche 16 stycznia 1998 1820 74 Region Centralny-Dolina Loary, Normandia Bogaty krajobraz kulturowo-przyrodniczy który charakteryzują konie rasy perszeron
Park Regionalny Avesnois 13 marca 1998 1250 131 Hauts-de-France Cenny obszar bioróżnorodności w silnie zurbanizowanym obszarze północnej Francji
Park Regionalny Périgord Limousin 16 marca 1998 1800 49,7 Nowa Akwitania Zachodni skraj Masywu Centralnego z charakterystycznymi zalesieniami, dolinkami i ekosystemami wodnymi
Park Regionalny Gâtinais français 4 maja 1999 756 82,2 Île-de-France Cenny krajobraz kulturowo-przyrodniczy na skraju aglomeracji Paryża i puszczy Fontainebleau, wraz z którą tworzy rezerwat biosfery UNESCO
Park Regionalny Causses du Quercy 1 października 1999 1757 26 Oksytania Płaskowyże wapienne w południowo-zachodniej części Masywu Centralnego z cennym dziedzictwem prehistorycznym, historycznym i agrarnym
Park Regionalny Gujany 26 marca 2001 2247 8,1 Gujana Francuska Cenne dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe wybrzeża Gujany Francuskiej
Park Regionalny Monts d’Ardèche 9 kwietnia 2001 1800 56 Owernia-Rodan-Alpy Różnorodne krajobrazy wschodniego Masywu Centralnego
Park Regionalny Narbonnaise en Méditerranée 18 grudnia 2003 801 28 Oksytania Jedno z największych zachowanych wybrzeży lagunowych Morza Śródziemnego i pobliskie góry niskie Corbières
Park Regionalny Oise-Pays de France 15 stycznia 2004 600 110 Hauts-de-France, Île-de-France Cenny krajobraz kulturowy będący pod presją aglomeracji paryskiej
Park Regionalny Pirenejów Katalońskich[4] 5 marca 2004 1371 21 Oksytania Wschodnia część Pirenejów o cennych walorach przyrodniczo-kulturowych z masywem Canigou, jednym z katalońskich symboli
Park Regionalny Millevaches en Limousin 18 maja 2004 3143 38,7 Nowa Akwitania Słabo zaludniona granitowa wyżyna o klimacie wilgotnym oceanicznym
Park Regionalny Alpilles 30 stycznia 2007 510 46 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże Prealpy wapienne z cennymi ekosystemami typowymi dla klimatu śródziemnomorskiego
Park Regionalny Pyrénées ariégeoises 30 maja 2009 2465 42 Oksytania Bogate tereny przyrodnicze i historyczne z cennym dziedzictwem jaskiń zasiedlonych w epoce lodowcowej
Park Regionalny Ardenów 23 grudnia 2011 1160 76 Grand Est Francuski skraj zalesionego masywu Ardenów z przełomowym odcinkiem Mozeli
Park Regionalny Préalpes d’Azur 30 marca 2012 889 31,2 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże Jeden z najmłodszych parków regionalnych Francji chroni część prealp poddaną wpływom klimatu śródziemnomorskiego
Park Regionalny Marais poitevin 20 maja 2014 1 973 195 Nowa Akwitania Drugi pod względem wielkości ekosystem wilgotny Francji, zwany niekiedy „Zieloną Wenecją”. Park reaktywowany w 2014 roku; istniał wcześniej w latach 1979-1996
Park Regionalny Zatoki Morbihan 2 października 2014 642 + 170 na morzu 166,5 Bretania Park chroni 460 km wybrzeża południowej Bretanii i sądiadujących terenów wokół miasta Vannes o bogatej awifaunie i historii
Park Regionalny Baronii Prowansalskich 26 stycznia 2015 1 506 31 Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, Owernia-Rodan-Alpy Bogaty przyrodniczo i geologicznie obszar na skraju klimatu alpejskiego i śródziemnomorskiego, z licznym dziedzictwem historycznym i rolniczym

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2013-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-19)].
  2. ↑ http://www.parcs-naturels-regionaux.tm.fr/fr/approfondir/40-ans-intro.asp[1]
  3. ↑ Marque Valeurs Parc - Découverte du territoire - Parc naturel régional du Vexin français [online], pnr-vexin-francais.fr [dostęp 2017-11-25] (fr.).
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l Urzędowy Wykaz Polskich Nazw Geograficznych Świata. Warszawa: Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 139. ISBN 978-83-254-1988-2. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parki_regionalne_we_Francji&oldid=71305226”