Paweł Ratajewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Paweł Ratajewicz
Data i miejsce urodzenia	1818 ; Parczew
Data i miejsce śmierci	4 czerwca 1885 ; Tomaszów Lubelski
Zawód	aktor, reżyser
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paweł Ratajewicz (ur. 1818 w Parczewie, zm. 4 czerwca 1885 w Tomaszowie Lubelskim)^[1] – polski aktor i reżyser, dyrektor teatrów prowincjonalnych, przedsiębiorca teatralny.

Wczesne lata

Pochodził z rodziny szlacheckiej (herbu Rękopiór). Uczęszczał do szkół w Bielsku, Pińczowie i Lublinie. Zanim rozpoczął karierę teatralną pracował w sądownictwie^[1].

Zarządzanie zespołami teatralnymi

Pierwszy zespół teatralny zorganizował w 1843 r. w Płońsku, wspólnie z Wilhelmem Urbanem. Następnie współpracował z Janem Chrzcicielem Okońskim, kierując zespołem występującym w Siedlcach i Krasnymstawie. Od 1844 r. kierował samodzielnie zespołem teatralnym. Był jednym z najbardziej ruchliwych i przedsiębiorczych zarządców teatrów prowincjonalnych. Jego zespół występował w takich miejscowościach, jak: Tomaszów Lubelski, Zwierzyniec, Radzyń, Chełm, Krasnystaw^[2], Konin, Zamość, Hrubieszów, Włodawa, Parczew, Łuków, Żelechów, Garwolin, Puławy, Janów, Płock, Łomża, Suwałki, Kalisz, Sieradz, Łęczyca, Ciechanów, Międzyrzec, Radom, Lublin, Łęczna, Kielce, Solec, Busko, Kobryń, Brześć, Włocławek, Piotrków, Częstochowa, Dąbrowa, Kutno, Ciechanów, Ciechocinek^[3], Mariampol, Kalwaria, Dęblin, Grójec i Staszów. Współpracował również z warszawskimi teatrami ogródkowymi: "Antokol" i "Pod Lipką". Okresowo zawierał współpracę z innymi przedsiębiorcami teatralnymi, np. z Tomaszem Andrzejem Chełchowskim (1857) i Janem Chrzcicielem Okońskim (1867). Repertuar wzorowany był na repertuarze Warszawskich Teatrów Rządowych. Jego zespół był pierwszym, który wystawił Halkę na prowincji^[1].

Kariera aktorska

Debiutował w zespole Tomasza Andrzeja Chełchowskiego w Lublinie w 1835 r. Był z tym zespołem związany do 1841 r. W kolejnych latach grał w zespołach: Jana Chrzciciela Okońskiego, Kajetana Nowińskiego i Marcelego Trapszy, a także we własnym zespole. Był aktorem komediowym, charakterystycznym. Wystąpił m.in. w rolach: Bartłomieja Wilczura (Szlachectwo duszy)^[4], Cześnika (Zemsta), Dratewki (Bankructwo partacza Alojzego Żółkowskiego) i Ignacego (Marcowy kawaler)^[1].

Życie prywatne

Był dwukrotnie żonaty: z Marianną z Zawistowskich oraz z Amelią Niemczykiewicz. Obie jego żony były aktorkami. Jego synem z pierwszego małżeństwa był aktor i przedsiębiorca teatralny Feliks Ratajewicz.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Ratajewicz Paweł, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 1973 .
↑ AgnieszkaA. Szykuła-Żygawska AgnieszkaA., Wędrowne trupy teatralne w XIX wiecznym Krasnymstawie, „Nestor : czasopismo artystyczne” (nr 2), 2012, s. 26 [dostęp 2023-02-01] .
↑ ZbigniewZ. Skorwider ZbigniewZ., Działalność kulturalno-oświatowa w Ciechocinku, „Jantarowe Szlaki” (nr 1), Bałtycka Biblioteka Cyfrowa, 1986, s. 36 [dostęp 2023-11-29] .
↑ No 33 W teatrze p. Spahna Towarzystwo Dramatyczne pod dyrekcją Pawła Ratajewicza, w sobotę dnia 17 (29) listopada 1873 roku, przedstawi komedja w 3-ch aktach Szlachectwo Duszy, zakończy komedjo-opera w 1-m akcie, z francuzkiego Czuła Struna, Biblioteka Cyfrowa Polona, 1873 [dostęp 2023-10-30] .

Linki zewnętrzne

Paweł Ratajewicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2022-11-10] .

[:0-1] Ratajewicz Paweł, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 1973 .

[2] AgnieszkaA. Szykuła-Żygawska AgnieszkaA., Wędrowne trupy teatralne w XIX wiecznym Krasnymstawie, „Nestor : czasopismo artystyczne” (nr 2), 2012, s. 26 [dostęp 2023-02-01] .

[3] ZbigniewZ. Skorwider ZbigniewZ., Działalność kulturalno-oświatowa w Ciechocinku, „Jantarowe Szlaki” (nr 1), Bałtycka Biblioteka Cyfrowa, 1986, s. 36 [dostęp 2023-11-29] .

[4] No 33 W teatrze p. Spahna Towarzystwo Dramatyczne pod dyrekcją Pawła Ratajewicza, w sobotę dnia 17 (29) listopada 1873 roku, przedstawi komedja w 3-ch aktach Szlachectwo Duszy, zakończy komedjo-opera w 1-m akcie, z francuzkiego Czuła Struna, Biblioteka Cyfrowa Polona, 1873 [dostęp 2023-10-30] .

[1]

[2]

[3]

[4]