Perseidy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Perseidy
Ilustracja
Pozycje radiantu PER w poszczególnych dniach w roku 2009
Symbol IMO

PER

Charakterystyka radiantu
Gwiazdozbiór

Perseusz

α

03:04

δ

+58

Prędkość w atmosferze

59 km/s

Widoczność roju
Okres występowania

17 lipca
24 sierpnia

Maksimum

12 sierpnia

Aktywność

wysoka

ZHR

100

Widoczność w Polsce

tak

Obiekt macierzysty
Obiekt macierzysty

kometa Swift-Tuttle

Perseidy (PER) – jeden z najbardziej regularnych rojów meteorów, którego orbita przecina się każdego roku z ziemską w dniach 17 lipca – 24 sierpnia. Maksimum roju obserwuje się pomiędzy 12 i 13 sierpnia. Rój związany jest z kometą 109P/Swift-Tuttle. Podczas okresu występowania roju radiant przemieszcza się przez gwiazdozbiory Kasjopei, Perseusza i Żyrafy (w maksimum aktywności znajduje się w pobliżu gwiazdy η Persei). Jego przeciętna aktywność w ostatnich latach wynosi około 100 ZHR.

Są one obserwowane od około 2000 lat, zaś najwcześniejsze informacje o obserwacjach pochodzą z Dalekiego Wschodu[1]. Czasem nazywane są „łzami świętego Wawrzyńca”, co wiąże się z datą jego domniemanej męczeńskiej śmierci 10 sierpnia[2].

Rój widoczny jest od około połowy lipca każdego roku, ze szczytem aktywności pomiędzy 9 i 14 sierpnia. Meteory widoczne są na całym niebie, ale z powodu parametrów orbity komety Swifta-Tuttle’a Perseidy są najlepiej widoczne na półkuli północnej. Zwykle najwięcej Perseidów obserwuje się w drugiej połowie nocy i nad ranem, ponieważ wówczas radiant znajduje się wystarczająco wysoko nad horyzontem.

Rok Okres aktywności Szczyt aktywności
2024 17 lipca – 24 sierpnia 12 sierpnia godz. 13:00–16:00 UT[3] (ZHRmax 51)[4]. Zmniejszona widoczność spowodowana była wystąpieniem zorzy polarnej (silnej burzy geomagnetycznej G4)[5]
2023 14 lipca – 1 września 13 sierpnia 8:00 UT[6] (ZHRmax 68)[7]. 14 sierpnia 2:00 UT Ziemia prawdopodobnie przelatywała przez pozostałość po warkoczu komety Swifta-Tuttle’a z czasu jej przejścia w pobliżu Słońca w 69 roku p.n.e.[8] Nów był 16 sierpnia.
2022 17 lipca – 24 sierpnia 12–13 sierpnia (ZHRmax 50) (pełnia była 12 sierpnia)[9]
2021 17 lipca – 24 sierpnia[10] 11–12 sierpnia (ZHRmax 150) (nów był 8 sierpnia)[11]
2020 16 lipca – 23 sierpnia[12] 12–13 sierpnia (ZHRmax 100) (pełnia była 3 sierpnia)[12]
2019 17 lipca – 24 sierpnia 12–13 sierpnia[13] (ZHRmax 80) (pełnia była 15 sierpnia)
2018 17 lipca – 24 sierpnia 11–13 sierpnia[14] (ZHRmax 60)
2017 17 lipca – 24 sierpnia 12 sierpnia[15]
2016 17 lipca – 24 sierpnia 11–12 sierpnia[16] (ZHRmax 150)
2015 10 lipca – 24 sierpnia 13 sierpnia (ZHRmax 95)[17]
2014 20 lipca – 18 sierpnia 12–13 sierpnia (ZHRmax 68)[18]. Słabsze meteory były niewidoczne z powodu silnego światła Księżyca, którego pełnia nastąpiła 10 sierpnia wraz ze zjawiskiem Superksiężyca.
2013 10 lipca – 17 sierpnia 12 sierpnia (ZHRmax 109)[19]
2012 10 lipca – 25 sierpnia 12 sierpnia (ZHRmax 122)[20]
2011 20 lipca – 19 sierpnia 12–13 sierpnia (ZHRmax 58)[21]
2010 23 lipca – 24 sierpnia 12 sierpnia (ZHRmax 91)[22]
2009 14 lipca – 24 sierpnia[23] 13 sierpnia (ZHRmax 173)[23][24]. Słabsze meteory były niewidoczne z powodu silnego światła Księżyca
2008 25 lipca – 24 sierpnia[25] 13 sierpnia (ZHRmax 116)[25]
2007 19 lipca – 25 sierpnia[26] 13 sierpnia (ZHRmax 93)[26]

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Perseids. Meteorshowersonline.com. [dostęp 2009-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-10)].
  2. Science: Tears of St. Lawrence. TIME, 1926-08-23. [dostęp 2009-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-15)].
  3. Jurgen Rendtel, 2024 Meteor Shower Calendar [online], International Meteor Organization, s. 12 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  4. Perseids 2024: visual data quicklook [online], International Meteor Organization, 2024 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  5. Severe G4 geomagnetic storm [online], SpaceWeatherLive, 12 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  6. Robert Lunsford, Viewing the Perseid Meteor Shower in 2023 [online], American Meteor Society (AMS) [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  7. Perseids 2023: visual data quicklook [online], International Meteor Organization, 2023 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  8. IMO Meteor Org, X.com [online], 5 sierpnia 2023 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  9. Perseids 2022: visual data quicklook [online], International Meteor Organization, 2022 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  10. Dominic Ford, Perseid meteor shower 2021 [online], In-The-Sky.org, 12 sierpnia 2021 (ang.).
  11. Elizabeth Howell, Perseid meteor shower of 2021 thrills skywatchers [online], Space.com, 14 sierpnia 2021 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  12. a b Perseid meteor shower 2020: When and where to see it in the UK [online], Royal Museums Greenwich, 23 lipca 2020 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  13. Perseid meteor shower 2019: When and where to see it in the UK [online], Royal Museums Greenwich [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  14. Sarah Lewin, Perseid Meteor Shower 2018: When, Where & How to See It [online], Space.com, 9 lipca 2018 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  15. Sarah Lewin, Perseid Meteor Shower 2017: When, Where & How to See It [online], Space.com, 26 lipca 2017 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  16. Perseid Meteor Shower 2016: When, Where & How to See It [online], 2 sierpnia 2016 [dostęp 2024-08-13] (ang.).
  17. Perseids 2015: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2016-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-15)].
  18. Perseids 2014: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2014-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
  19. Perseids 2013: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2014-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
  20. Perseids 2012: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2014-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-15)].
  21. Perseids 2011: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2014-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
  22. Perseids 2010: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2010-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)].
  23. a b Perseids 2009: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2009-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
  24. Meteor Shower Streaks Across the Sky. nationalgeographic.com. [dostęp 2009-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-30)].
  25. a b Perseids 2008: visual data quicklook. International Meteor Organization. [dostęp 2009-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
  26. a b Perseids 2007: first results. International Meteor Organization. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-30)].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]