Piotr Biron – Wikipedia, wolna encyklopedia

Piotr Biron

książę Kurlandii i Semigalii
Okres	od 1769 do 1795
Poprzednik	Ernest Jan Biron
Dane biograficzne
Dynastia	Bironowie
Data urodzenia	15 lutego 1724
Data śmierci	13 stycznia 1800
Ojciec	Ernest Jan Biron
Matka	Benigna Gottlieba von Trotha
Żona	Karolina Waldeck-Pyrmont Eudoksja Jusupowa Dorota von Medem
Dzieci	Wilhelmina Żagańska Paulina Biron Joanna Biron Piotr Biron Dorota de Talleyrand-Périgord
Multimedia w Wikimedia Commons

Piotr Biron (niem. Peter von Biron, ur. 15 lutego 1724 w Mitawie, zm. 13 stycznia 1800 w Jeleniowie) – hrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, książę Kurlandii i Semigalii w latach 1769–1795, książę Żagania w latach 1786–1800.

Był synem Ernesta Jana Birona i Benigny Gottlieby von Trotha oraz starszym bratem Karola Ernesta Birona. Młodość spędził w Sankt Petersburgu, gdzie jego ojciec był głównym doradcą i faworytem cesarzowej Anny Iwanowny. W 1735 roku typowany był na męża jej siostrzenicy Anny Leopoldowny. Plany dynastyczne przekreśliła jednak intryga dworska ministra Artemija Wołynskiego wymierzona przeciwko Ernestowi Bironowi.

W 1740 roku po spisku dworskim Anny Leopoldowny, Piotr Biron został zesłany wraz z rodzicami na Syberię. Na zesłaniu przebywał do czasów objęcia rządów przez Piotra III. W 1762 roku został zrehabilitowany i mianowany generałem jazdy rosyjskiej.

Po powrocie Ernesta Jana Birona na tron Księstwa Kurlandii i Semigalii w 1763 roku, Piotr Biron został wyznaczony jego następcą i objął regencję w księstwie. W 1764 roku złożył hołd lenny Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu.

Formalnie władzę przejął w 1769 roku po abdykacji ojca. Zaczął gromadzić dobra ziemskie. Oprócz odziedziczonego Sycowa stał się także właścicielem wielu posiadłości na Śląsku i w Czechach m.in. Żagania (od 1786) i Náchodu (od 1792). Był mecenasem sztuki. Kolekcjonował obrazy, utrzymywał dworską kapelę i teatr.

W okresie rozbiorów Rzeczypospolitej zachowywał neutralność wobec wydarzeń, był posłuszny poleceniom i woli cesarzowej Katarzyny II. W 1791 roku stał się formalnie suwerennym władcą, jednak faktycznie znalazł się pod ścisłą zależnością Imperium Rosyjskiego. 30 maja 1794 roku wydał patent potępiający insurekcję kościuszkowską. W 1795 roku po III rozbiorze podjął decyzję o przekazaniu Kurlandii i Semigalii Rosji. W zamian za abdykację otrzymał wysoką dożywotnią rentę państwową w wysokości 60  000 talarów oraz rekompensatę finansową za utracone posiadłości w wysokości 2 000 000 talarów.

Po zrzeczeniu się tronu ostatnie lata życia spędził w swoich dobrach na Śląsku i w Czechach. Rezydował głównie w Żaganiu, który uczynił wspaniałą rezydencją dorównującą dworom innych niemieckich książąt.

Piotr Biron pochowany został w krypcie pod wieżą Kościoła Łaski w Żaganiu.

Był trzykrotnie żonaty. Z trzeciego małżeństwa z Dorotą von Medem miał sześcioro dzieci. Pierworodny syn Piotr zmarł w wieku 3 lat, a czwarta córka Karolina w wieku 2 lat. Dorosłego życia dożyły cztery córki:

• Wilhelmina – żona księcia Juliusza Armanda de Rohan-Guéméné, a później księcia Wasylego Trubeckiego i hrabiego Karola von Schulenburg-Vitzenburga
• Paulina – żona księcia Fryderyka Hermana von Hohenzollern-Hechingen
• Joanna – żona księcia Acarenza, Franciszka Pignatelliego de Bellmonte
• Dorota – żona księcia Dino, Aleksandra Edmunda de Talleyrand-Périgord

• Bironowie
• Księstwo Kurlandii i Semigalii
• Pałac Lobkowitzów w Żaganiu

• AndrzejA. Andrusiewicz AndrzejA., Carowie i cesarze Rosji. Szkice biograficzne, Warszawa: Fakty, 2001, ISBN 83-7311-126-3, OCLC 830302126 . Brak numerów stron w książce
• Marek ArpadM.A. Kowalski Marek ArpadM.A., Kolonie Rzeczypospolitej, Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2005, ISBN 83-11-10285-6, OCLC 69278111 . Brak numerów stron w książce
• Katarzyna Adamek. Piotr Biron, Żagańskie Portrety. „Goniec Żagański”. Żagań. maj 1999 r.

• Historia domu Biron. gross-wartenberg-sycow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-08)].