Polmos – Wikipedia, wolna encyklopedia

Polmos (akronim od słów „polski monopol spirytusowy”) – nazwa przedsiębiorstw państwowych, które w latach PRL (historia samego monopolu spirytusowego sięga lat 20. XX wieku) miały monopol na produkcję wódek i innych produktów spirytusowych. Często produkowały także drożdże przemysłowe i piekarskie lub ocet.

Po przejęciu władzy przez komunistów, w 1944 r. branżą zarządzał przedwojenny jeszcze Państwowy Monopol Spirytusowy, w 1949 przekształcony w Centralny Zarząd Przemysłu Spirytusowego, w 1959 w Zjednoczenie Przemysłu Spirytusowego i Drożdżowego „Polmos”, w 1972 w Państwowe Przedsiębiorstwo Przemysłu Spirytusowego „Polmos”.

Po 1989 większość z Polmosów trafiła w ręce kapitału zagranicznego lub prywatnych inwestorów. W 1999 r. w przetargu rozdysponowano marki dotychczasowego Polmosu.

W 1989 r. w ramach demonopolizacji przedsiębiorstwo Polmos podzielono na 25 przedsiębiorstw. Podział znaków towarowych, polskich marek^[a] o różnej renomie i wartości sprzedaży przedstawiał się następująco^[2]:

Znaki towarowe po podziale Polmosu w 1989 i obecny właściciel^[2]
Znaki towarowe	Nowy właściciel po demonopolizacji	Obecny właściciel/status
Luksusowa	Polmos Zielona Góra	Pernod Ricard
Wyborowa, Polish Cherry	Polmos Poznań	Pernod Ricard
Krakus	Polmos Wrocław	Akwawit S.A.
Żubrówka	Polmos Białystok	CEDC
Soplica	ŚFD Sp. z o.o. w Wołczynie	CEDC
Żołądkowa Gorzka	Polmos Lublin	Stock Polska
Krupnik	FWG w Starogardzie Gdańskim	Marie Brizard Wine & Spirits (Belvedere)
Polonaise	Polmos Łańcut	Marie Brizard Wine & Spirits (Belvedere)
Stołowa Wódka Czysta	Polmos Żyrardów	Marie Brizard Wine & Spirits (Belvedere)
Starka	Polmos Szczecin	Szczecińska Fabryka Wódek „STARKA”
Mazowiecka Żytnia, Baltic Vodka	Polmos Siedlce	Podlaska Wytwórnia Wódek „Polmos”
Extra Żytnia, Wiśniak na Rumie	Polmos Bielsko-Biała	Polmos Bielsko-Biała
Śliwowica, Biała Wytrawna	Polmos Toruń	Toruńskie Wódki Gatunkowe
Spirytus Rektyfikowany, Wódka Zbożowa Mieszana	Polmos Warszawa	Polmos Warszawa
Winiak Klubowy	Koneser Warszawa	Warszawska Wytwórnia Wódek Koneser Jarosław Nowociel^[3]
Klubowa Specjalna	Polmos Łódź	zlikwidowany (obecnie Monopolis)
Jarzębiak, Ratafia	Polmos w Sieradzu	zlikwidowany
Winiak Luksusowy, Winiak Pałacowy	Polmos Kraków	zlikwidowany

Uwagi

↑ Niektóre z tych marek przed epoką komunizmu stanowiły gatunki wódki^[1].

Przypisy

↑ ScottS. Simpson ScottS., History and Mythology of Polish Vodka: 1270–2007, „Food and History”, 8 (1), Brepols Publishers NV, 2010, s. 121–148, DOI: 10.1484/j.food.1.100976, ISSN 1780-3187 (ang.).
↑ ^a ^b Aka, „Polska wódka” – to 600 lat tradycji. Sześć wieków rozwoju sektora, „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny” (10), 2005, s. 31–32 .
↑ WARSZAWSKA WYTWÓRNIA WÓDEK KONESER [online], www.koneservodka.pl [dostęp 2019-06-10] .

[2] Niektóre z tych marek przed epoką komunizmu stanowiły gatunki wódki^[1].

[Simpson-1] ScottS. Simpson ScottS., History and Mythology of Polish Vodka: 1270–2007, „Food and History”, 8 (1), Brepols Publishers NV, 2010, s. 121–148, DOI: 10.1484/j.food.1.100976, ISSN 1780-3187 (ang.).

[PolWód-3] Aka, „Polska wódka” – to 600 lat tradycji. Sześć wieków rozwoju sektora, „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny” (10), 2005, s. 31–32 .

[4] WARSZAWSKA WYTWÓRNIA WÓDEK KONESER [online], www.koneservodka.pl [dostęp 2019-06-10] .

[a]

[2]

[3]

[1]