Rai – Radiotelevisione italiana – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rai – Radiotelevisione italiana

Państwo	Włochy
Siedziba	Rzym
Adres	14 Viale Giuseppe Mazzini
Data założenia	1924 (radio) 1954 (telewizja)
Forma prawna	società per azioni (S.p.A)
Prezes	Marinella Soldi
Dyrektor	Roberto Sergio
Udziałowcy	skarb Państwa Włoch
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	257 mln euro[1]
Położenie na mapie Włoch Rai – Radiotelevisione italiana
Położenie na mapie Lacjum Rai – Radiotelevisione italiana
Położenie na mapie Rzymu Rai – Radiotelevisione italiana
41°55′02,3868″N 12°27′35,3934″E/41,917330 12,459831
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Rai – Radiotelevisione italiana – włoski publiczny nadawca radiowo-telewizyjny. Rozpoczął działanie w 1954 roku.

W lutym 1923 roku wydano dekret królewski nr 1067, który powierzył państwu wyłączne prawo do nadawania transmisji radiowych, które miały być wykonywane za pośrednictwem koncesjonowanych firm, w tym Unione radiofonica italiana z siedzibą w Turynie, Società italiana radio audizioni circolari oraz Società italiana per le radiocomunicazioni circolari, założona we wrześniu 1923 przez Marconi Company. 20 marca 1924 nadawca Radiofono zainstalował stację testową w Centocelle^[2]. URI wyemitowało swoją inauguracyjną transmisję – przemówienie Benito Mussoliniego w Teatro Costanzi – 5 października. Regularne programowanie rozpoczęło się następnego wieczoru; o godzinie 21:00 czasu środkowoeuropejskiego Ines Viviani Donarelli(inne języki) po raz pierwszy zaprosiła widzów do śledzenia transmisji radiowej, wypowiadając słowa; „URI, Włoski Związek Radiowy. 1-RO: stacja Rzym. Długość fali 425 m. Wszystkim słuchającym naszych pozdrowień i dobrego wieczoru. Jest godzina 21:00, 6 października 1924. Nadajemy koncert inauguracyjny pierwszej włoskiej stacji radiowej na potrzeby rozpraw radiowych, kwartetu złożonego z Ines Viviani Donarelli, która przemawia do was, Alberto Magalottiego, Amedeo Fortunati i Alessandro Cicognani wykona Haydna z kwartetu „Opera 7”, I i II tempo”^[3].

Pierwsze próby uruchomienia stacji telewizyjnych przeprowadzono na terenie Włoch już w 1929 roku, ale dopiero od 1939 roku emitowano nieregularne transmisje telewizyjne. Stacje w Turynie, Rzymie i Mediolanie przeprowadziły relacje z XI wystawy sprzętu radiowego i otwarcia XXI targów Fiera di Milano(inne języki). Do prac w tej dziedzinie powrócono po wojnie.

W 1951 roku odbył się pierwszy Festiwal Piosenki Włoskiej w San Remo, który odbył się jednak bez medialnego echa z powodu braku zainteresowania mediów^[4]. Przełom w organizacji oraz popularności festiwalu w San Remo nastąpił w 1958, kiedy podczas konkursu wystąpił Domenico Modugno, który zaprezentował swój utwór „Nel blu dipinto di blu”, napisany we współpracy z Frankiem Migliaccim^[5][6]. Festiwal stanowił inspirację dla Konkursu Piosenki Eurowizji^[7].

3 stycznia 1954 roku, o godzinie 11:00, w studio w Turynie, Alberto Manzi(inne języki), pierwsza włoska spikerka telewizyjna, odczytała na wizji program dnia^[8]. Dzięki nadajnikom w Turynie, Mediolanie, Umbrii, Pavii, Genui i Rzymie transmisję obejrzało blisko 36% mieszkańców Włoch. Był to imponujący wynik, gdyż oficjalnych abonentów było tylko 24 000^[9]. Stacja Rai otrzymała od rodziny filantropa Antonio Bernocchi zaawansowany technicznie sprzęt telewizyjny, który wykorzystano przeprowadzając 11 września 1949 roku, transmisję z IX targów Triennale di Milano^[9]. Szkolenia kadry technicznej, przygotowania logistyczne i programowe oraz testowe programy trwały kolejnych pięć lat.

W 1957 roku po raz pierwszy nadano reklamy – nie były to segmenty dzielące programy, lecz emitowano je w dziesięciominutowym bloku pt. Carosello o godzinie 20:50, a stylistykę tych reklam nakreślały surowe zasadu stylistyki i narracji. Nazwę produktu można było wypowiedzieć tylko na początku i końcu reklamy, a widownia czasem osiągała nawe 20 milionów widzów w momencie peaku^[9][10].

Z powodu wysokiego poziomu analfabetyzmu we Włoszech po wojnie, telewizja zdecydowała się zacząć nadawać program pt. Telescuola – kursy stworzone przez prof. Marię Grazię Pugliesi i realizowane wraz z włoskim ministerstwem edukacji, przeznaczone dla dzieci, które z jakiegokolwiek powodu nie mogły uczęszczać do szkoły, aby pomóc uzupełnić im braki; następnie zaczęto nadawać inny program, pt. Non è mai troppo tardi (Nigdy nie jest za późno) przeznaczony dla dorosłych analfabetów; transmisja ta cieszyła się ogromną popularnością, a prowadził ją pedagog Alberto Manzi(inne języki)^[9][11][12].

Pod koniec 1961 roku uruchomiono drugi kanał włoskiej telewizji, przeznaczony dla programów alternatywnych, jak i tych, które uzupełniają transmisje pierwszego kanału. Jego inauguracja zbiegła się z kilkoma rocznicami związanymi z I wojną światową, dlatego pierwsze audycje tego kanału im poświęcono^[13][14]. Od 1964 w całym kraju prowadzono testy transmisji w kolorze. W maju 1966 roku zorganizowano uroczysty pokaz telewizji kolorowej dla przedstawicieli zarówno zachodniej Europejskiej Unii Nadawców (EBU), jak i wschodniej Międzynarodowej Organizacji Radia i Telewizji (OIRT)^[9].

Po uroczystym otwarciu centrum nadawania im. Biagiego Agnesa w rzymskiej dzielnicy Saxa Rubra(inne języki), to tam właśnie przeprowadzano pierwsze eksperymenty z wysoką rozdzielczością nadawania; były to transmisje z odbywających się we Włoszech Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1990^[9]. W 1991 roku stacja odpowiadała za organizację i emisję 36. Konkursu Piosenki Eurowizji na żywo z Rzymu. Konkurs był szeroko krytykowany z powodu niskiego poziomu organizacji^[15], a ekipa produkcyjna miała opóźnienia w przygotowaniach scenografii, kończąc pracę w dniu koncertu finałowego, przez co uczestnicy mieli mało czasu na próby, co doprowadziło do licznych spięć między włoskimi organizatorami a delegacjami uczestniczących państw.

Z okazji obchodów pięćdziesięciolecia telewizji w 2004 roku, wyemitowano wtedy archiwa najpopularniejszych programów powstałych od początku nadawania Rai na wszystkich kanałach telewizyjnych^[16][17].

W 2020 roku Rai dysponowała 53 głównymi studiami w Rzymie, Mediolanie, Neapolu i Turynie. Miała 22 oddziałów we Włoszech i 11 zagranicznych. Nadawca zatrudnia blisko 12 000 osób, z czego 7281 w telewizji^[9].

Rai posiada 5 głównych kanałów telewizyjnych, numerowanych kolejno, oraz 8 kanałów tematycznych.

Programy telewizyjne

Logo	Nazwa	Data uruchomienia	LCN			Streaming
			DTTV	Tivùsat	Sky	RaiPlay	Rai TV
	Rai 1	3 stycznia 1954	501	1	101
	Rai 2	4 listopada 1961	502	2	102
	Rai 3	15 grudnia 1979	3, 503	3	103
	Rai 4	14 lipca 2008	21
	Rai 5	26 listopada 2010	23
	Rai Movie	1 lipca 1999	24
	Rai Premium(inne języki)	31 lipca 2003	25
	Rai Gulp	1 czerwca 2007	42
	Rai Yoyo	1 listopada 2006	43
	Rai News 24	26 kwietnia 1999	48
	Rai Storia	2 lutego 2009	54
	Rai Scuola	19 października 2009	57
	Rai Sport	1 lutego 1999	146

Rai posiada 3 główne stacje radiowe, numerowane kolejno, oraz 9 stacji tematycznych.

Stacje radiowe Rai

Logo	Nazwa	Data uruchomienia	LCN			Streaming
			DTTV	Tivùsat	Sky	RaiPlay	RaiPlay Sound	Rai TV+
	Rai Radio 1	6 października 1924		601	8820
	Rai Radio 2	21 marca 1938		602	8822
	Rai Radio 3	1 października 1950		603	8824
	Rai Gr Parlamento	5 stycznia 1998		604	8830
	Rai Radio 3 Classica	1 grudnia 1958		605	8826
	Rai Radio Kids	12 czerwca 2017		606	8831
	Rai Radio Live	24 października 2015		607	8833
	Rai Radio Tutta Italiana	1 grudnia 1958		630	8828
	Rai Radio Techete'	7 września 2015		640	8835
	Rai Radio 1 Sport	14 czerwca 2018		641	8825
	Rai Radio 2 Indie	21 czerwca 2018		624	8829
	Rai Isoradio	23 grudnia 1989		699	8834

• Rai Cultura
• Rai TV
  • Rai TV+
• Rai Com(inne języki)
• Rai Play(inne języki)
  • Rai Play Sound(inne języki)

Lata	Opis	Logo
1954–1983	Logo przedstawia czarny napis Rai, w czcionce o charakterystycznych kwadratowych kształtach.
1983–1988	Logo przedstawia niebieski napis Rai, w którym wszystkie litery są połączone ze sobą, pod którym rządowo napisane jest Radio Televisione Italiana
1988–2000	Logo podobne do tego z lat 1983–1988, kolor napisów Rai oraz Radio Televisione Italiana zmieniono na ciemny niebieski. Drugi z tych napisów został przeniesiony na prawą stronę. Na napisie Rai znalazła się pochylona flaga Włoch.
2000–2010	Logo przedstawia napis Rai, po prawej stronie którego zlokalizowana symetryczna względem punktu figura, która przypomina motyla. Napis oraz figura są granatowe.
2010–2016	Jasnoniebieski kwadrat z białym napisem Rai.
od 2016	Logo podobne do tego z lat 2010–2016, kolor kwadratu zmieniono na ciemniejszy odcień niebieskiego.

• Oficjalna strona