Rembertów – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rembertów
Dzielnica Warszawy
Ilustracja
Dzielnica widziana z komina Ciepłowni Kawęczyn
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

Prawa miejskie

1939−1957

W granicach Warszawy

1957

SIMC

0988810[1]

Zarządzający

Maciej Iwanicki

Powierzchnia

19,30 (1.01.2024)[2] km²

Populacja 
• liczba ludności


24 822 (1.01.2024)[2]

• gęstość

1286 (1.01.2024)[2] os./km²

Tablice rejestracyjne

WW...A, WW...C, WW...E, WW...X, WW...Y

Plan
Plan
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie
52°15′32″N 21°09′42″E/52,258889 21,161667
Strona internetowa
Urząd Dzielnicy Rembertów przy al. gen. A. Chruściela „Montera” 28
Akademia Sztuki Wojennej, budynek Biblioteki Głównej
Stacja kolejowa Warszawa Rembertów
Al. gen. A. Chruściela „Montera”, jedna z głównych ulic dzielnicy
Rondo gen. Augusta Emila Fieldorfa "Nila"
Rezerwat przyrody Kawęczyn
Lasy Okuniewsko-Rembertowskie

Rembertówdzielnica Warszawy położona w prawobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy[3].

Jest najmniejszą dzielnicą Warszawy pod względem liczby ludności[2].

Nazwa Rembertów pochodzi prawdopodobnie z XV–XVI wieku, istnieje jednak kilka późniejszych hipotez dotyczących jej pochodzenia[4]. Według jednej z nich pochodzi ona od trzeciego imienia ostatniego namiestnika Królestwa Polskiego, Fiodora Wilhelma Remberta von Berga[5].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W roku 1866 na linii Kolei Warszawsko-Terespolskiej powstała stacja Rembertów. Ok. 1888 Rosjanie zbudowali tam poligon artyleryjski[6]. Przy poligonie powstała osada Rembertów[7]. W 1905 roku Rembertów składał się z 7 budynków i miał 44 stałych mieszkańców[7]. Miejscowość znajdowała się w gminie Okuniew[7].

Po odzyskaniu niepodległości, w pozostawionych przez armię rosyjską koszarach rozlokowano jednostki Wojska Polskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej stacjonował tu sztab dywizji piechoty gen. Władysława Junga. W 1921 roku Rembertów miał 119 domów i 1375 mieszkańców[7]. W latach 20. powstały tam Wytwórnia Amunicji numer 2 należąca do Zakładów Amunicyjnych „Pocisk” oraz Doświadczalne Centrum Wyszkolenia Piechoty. W 1924 roku Rembertów został wydzielony z gminy Okuniew i przyłączony do gminy Wawer, stając się jednocześnie siedzibą władz tej gminy[7].

1 kwietnia 1939 Rembertów uzyskał prawa miejskie[8]. Miasto zamieszkiwało wtedy ok. 24 tys. osób[7]. W skład nowo utworzonego miasta weszły osiedla (dawne wsie): wsi: Magenta, Zygmuntów, Mokry Ług, Kawęczyn i Karolówka, a także osiedle Poligon[7].

II wojna światowa

[edytuj | edytuj kod]

Oddziały Wehrmachtu zajęły miasto 14 września 1939.

W czasie okupacji niemieckiej Rembertów (niem. Rembertau) należał do III Rejonu Związku Walki ZbrojnejArmii Krajowej „Dęby”, wchodzącego w skład VII Obwodu „Obroża”. Większe akcje partyzanckie to obrona radiostacji Komendy Głównej AK oraz blokada Warszawskiego Węzła Kolejowego (Wieniec I).

W 1940 na terenie miejscowości władze niemieckie utworzyły getto dla ludności żydowskiej. 20 sierpnia 1942 jego mieszkańcy zostali pognani pieszo na stację kolejową w Falenicy, a następnie wywiezieni do obozu zagłady w Treblince. Ostatnich żydowskich mieszkańców Rembertowa z tzw. getta szczątkowego wymordowano wiosną lub latem 1943. Te wydarzenia upamiętniają trzy tablice pamiątkowe Tchorka (przy ul. Markietanki róg Cyrulików w Rembertowie, ul. Okuniewskiej w Wesołej oraz Michała Kajki róg VIII Poprzecznej w Wawrze).

 Osobny artykuł: Getto w Rembertowie.

Na terenie Rembertowa Niemcy utworzyli także cztery obozy pracy dla Polaków, obywateli polskich pochodzenia żydowskiego i jeńców radzieckich[9].

Na przełomie 1944 i 1945 NKWD przystosowało dawny niemiecki obóz pracy znajdujący się na terenie zakładu „Pocisk” i urządziło w nim obóz dla żołnierzy AK i NSZ[10].

 Osobny artykuł: Obóz NKWD w Rembertowie.

Po 1945

[edytuj | edytuj kod]

W 1945 roku Rembertów miał ok. 13,5 tys. mieszkańców[7]. W czasach PRL znajdowała się tam baza Armii Radzieckiej, osłaniająca tranzyt wojskowy do NRD.

W lesie przy ul. Marsa mieściła się Jednostka Łączności (Rządowej) Armii Czerwonej – ostatnia wycofana jednostka rosyjska (17 września 1993).

Do 1951 roku miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Wawer. W 1957 Rembertów został włączony do Warszawy jako część dzielnicy Praga-Południe[7]. W 1973 roku do Rembertowa (na plac przy ul. Paderewskiego)[11] został przeniesiony z ul. Lubelskiej popularny bazar z odzieżą, tzw. ciuchy[12]. W 1970 roku w Rembertowie mieszkało ok. 17 tys. osób[7].

Od 1994 do 2002 tworzył gminę Warszawa–Rembertów. Obecnie Rembertów jest jedną z 18 dzielnic Warszawy.

Podział

[edytuj | edytuj kod]

Podział w MSI

[edytuj | edytuj kod]

Według Miejskiego Systemu Informacji Rembertów podzielony jest na obszary[13]:

Podział na osiedla

[edytuj | edytuj kod]

Rembertów podzielony jest na mniejsze osiedla[14]:

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Rembertów graniczy:

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Mała gęstość zaludnienia i rzadka zabudowa stwarzają możliwości rozwoju obszarów pod budownictwo niskie i rekreacyjno-sportowe. W Rembertowie jest dużo zieleni: na ponad 30% ogólnej powierzchni dzielnicy rosną lasy. W 1998 na obszarze między ulicami Marsa, Żołnierską i torami kolejowym linii Warszawa Zachodnia–Terespol utworzono rezerwat przyrody Kawęczyn.

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Do Rembertowa można dojechać autobusami MZA oraz pociągami S2 – SKM i Kolei Mazowieckich (stacja Warszawa Rembertów).

Rada Dzielnicy

[edytuj | edytuj kod]
Ugrupowanie Kadencja 2002-2006[15] Kadencja 2006-2010[16] Kadencja 2010-2014[17] Kadencja 2014-2018[18] Kadencja 2018-2024[19]
Sojusz Lewicy Demokratycznej 4 (SLD-UP) 2 (LiD) 3 2 (SLD Lewica Razem)
Prawo i Sprawiedliwość 2 4 2 4 4
Samorządny Rembertów 6 3
Nasz Cel – Bez Podziałów 1
Przyszłość i Zgoda 1
Samorząd dla Ciebie 1
Platforma Obywatelska 4 4 3 6 (Koalicja Obywatelska)
Porozumienie Samorządowe Nasze Miasto 4
Stowarzyszenie „Lepszy Rembertów” 3 5 2 4
KWW Mieszkańców Starego Rembertowa i Kawęczyna 1
Dla Rembertowa 5
Mieszkańcy 2
Forum Dla Rembertowa 5 3
Warszawska Wspólnota Samorządowa 3
Rembertów Bezpośrednio 1 4
Mieszkańcy Rembertowa 1

Oświata

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie Rembertowa znajdują się:

Ważniejsze obiekty

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Rembertów.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wyszukiwarka TERYT [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-10-12].
  2. a b c d Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku. Tabl. 21 Powierzchnia, ludność oraz lokaty według gmin. [w:] Główny Urząd Statystyczny [on-line]. stat.gov.pl, 22 lipca 2024. [dostęp 2023-08-01].
  3. Art. 5 i 14 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 2018 r. poz. 1817).
  4. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 328. ISBN 978-83-62189-08-3.
  5. Włodzimierz Kalicki. Sztyletnicy „małego Robespierre’a”. „Ale historia (dodatek do „Gazety Wyborczej”)”, s. 5, 30 maja 2016. 
  6. Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 195.
  7. a b c d e f g h i j Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 727. ISBN 83-01-08836-2.
  8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 marca 1939 r. o zaliczeniu osady Rembertów (Stary i Nowy) w powiecie i województwie warszawskim w poczet miast i o rozszerzeniu granic tego miasta. [online], www.dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2018-11-21] (pol.).
  9. Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 555. ISBN 83-01-00065-1.
  10. Tomasz Łabuszewski (red. nauk.): Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach represji komunistycznych lat 1944−1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2012, s. 268. ISBN 978-83-7629-380-6.
  11. Kronika wydarzeń w Warszawie 1 VII–30 IX 1973. „Kronika Warszawy”. 1 (17), s. 145, 1974. 
  12. Michał Pilich. Jak na Pradze handlowano. „Stolica”, s. 36, marzec 2016. 
  13. Obszary MSI. Dzielnica Rembertów. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2016-06-26].
  14. Mapa Dzielnicy. [w:] Urząd dzielnicy Rembertów m.st. Warszawy [on-line]. rembertow.waw.pl, 15 września 2010. [dostęp 2018-07-23].
  15. Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe. wybory2002.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  16. Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza. wybory2006.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  17. Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo mazowieckie – miasto st. Warszawa – dz. Rembertów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  18. Radni dzielnicowi wybrani. Oficjalne wyniki – Bielany, Mokotów, Praga Południe, Wawer, Wilanów, Włochy, Śródmieście. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2015-10-18].
  19. Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-23].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]