Rossoszyca – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Staw w Rossoszycy, z prawej kościół św. Wawrzyńca | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2021) | 539[2] |
Strefa numeracyjna | 43 |
Kod pocztowy | 98-290[3] |
Tablice rejestracyjne | ESI |
SIMC | 0715785 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu sieradzkiego | |
Położenie na mapie gminy Warta | |
51°42′04″N 18°47′27″E/51,701111 18,790833[1] |
Rossoszyca – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Warta[4][5], w odległości 12 km od Sieradza, na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr: 479 Dąbrówka – Sieradz oraz 710 Łódź – Szadek – Błaszki.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0715791 | Dębina | część wsi |
0715816 | Nowiny | część wsi |
0715822 | Papajka | część wsi |
0715839 | Ulesie | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś dawniej szlachecka. Pierwsza wzmianka o Rossoszycy pochodzi z 1390 r. Wieś należała wówczas do rycerza Marcina, który był więziony przez Krzyżaków w Toruniu, a po uwolnieniu wrócił do Rossoszycy. Wkrótce wraz z synem Bolkiem i zięciem walczył w składzie chorągwi sieradzkiej pod Grunwaldem, gdzie poległ. W 1579 r. wieś stanowiła własność Jakuba Roszowskiego, Stanisława Wysockiego oraz Doroty Sierakowskiej. W XVIII w. należała do rodu Pstrokońskich. Do 1954 roku istniała gmina Rossoszyca.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Nad dużym stawem stoi, otoczony okazałymi lipami, kościół św. Wawrzyńca. Pierwotny wzniesiony prawdopodobnie przed 1400 r. przez rycerza Marcina. Następny z 1770 r. ufundowany został przez Bogumiła Pstrokońskiego, chorążego piotrkowskiego, miejscowego dziedzica. Kościół ten 11 lat później spłonął. Obecnie stojący kościół został wzniesiony w 1783 r. staraniem Maksymy z Szembeków Pstrokońskiej, wdowy po Bogumile. Jest zbudowany z modrzewia, konstrukcji zrębowej, oszalowany, kryty w przeszłości gontem obecnie blachą. Ołtarz główny rokokowy z 2 poł. XVIII w., dwa boczne z pocz. XIX w., późnobarokowe. Ambona i organy klasycystyczne, z początku XIX w. Chrzcielnica drewniana z XVIII w. Monstrancja rokokowa z 1782 r. Plebania zbudowana w 1908 r. staraniem ks. Ignacego Pilicha.
Kościół w czasie II wojny światowej był czynny do 6 października 1941 r., kiedy to Niemcy aresztowali księdza Adama Fijałkowskiego i zesłali do Dachau, gdzie zginął 4 maja 1942 r. Niemcy zamienili świątynię na magazyn zboża.
Na cmentarzu zbiorowa mogiła żołnierzy z 10 Dywizji Piechoty Armii „Łódź” i Kresowej Brygady Kawalerii poległych w dniach 3-5 września 1939 r. oraz grobowce Pstrokońskich (na ścianie szczytowej ich herb Gąska), Cieleckich, Nenckich, Bartochowskich. W pobliskich lasach znajdują się obelisk i mogiły pensjonariuszy pobliskiego szpitala psychiatrycznego w Warcie zamordowanych przez Niemców w kwietniu 1940 r.[6]
Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[7] na listę zabytków wpisany jest obiekt:
- kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca, drewniany, 1783, nr rej.: 839 z 28.12.1967
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się ok. 300-letni dąb szypułkowy - pomnik przyrody, o obwodzie 540 cm. Drzewo rośnie przy ulicy Dębowej[8].
Kultura
[edytuj | edytuj kod]We wsi kręcono polski film wojenny Romans z intruzem z 1984 w reżyserii Waldemara Podgórskiego na podstawie powieści Wacława Bilińskiego pt. Koniec wakacji.
Na cmentarzu parafialnym pochowany został Zdzisław Tobiasz, polski aktor teatralny, telewizyjny, radiowy i filmowy, reżyser teatralny - grał majora Wołczyka w serialu kryminalnym 07 zgłoś się.
Drogowy odcinek lotniskowy
[edytuj | edytuj kod]Na odcinku drogi Rossoszyca – Warta znajdował się drogowy odcinek lotniskowy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 116682
- ↑ Wieś Rossoszyca (łódzkie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, kod pocztowy, atrakcje, wypadki drogowe, kierunkowy, edukacja, demografia, tabele, zabytki, statystyki, linie kolejowe, liczba ludności [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-12] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1083 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Kazimierz Tomaszewski, Maria Gręda w:Zdzisław Jaroszewski, red. Zagłada psychicznie chorych w Polsce 1939 -1945.Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993, str. 128-134, ISBN 83-01-11174-7
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19].
- ↑ Monumental trees - Dąb w Rossoszycy
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- K. Kochanowska, Kościoły w Kałowie i Rossoszycy, [w:] "Spotkania z Zabytkami", nr 3/2005,
- A. Ruszkowski, Sieradz i okolice, Sieradz 2000.