Simon Stefani – Wikipedia, wolna encyklopedia

Simon Stefani
Data i miejsce urodzenia

3 stycznia 1929
Përmet

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 2000
Tirana

Minister spraw wewnętrznych
Okres

od 2 lutego 1989
do 7 lipca 1990

Przynależność polityczna

Albańska Partia Pracy

Poprzednik

Hekuran Isai

Następca

Hekuran Isai

Przewodniczący Zgromadzenia Ludowego
Okres

od 25 grudnia 1978
do 22 listopada 1982

Przynależność polityczna

Albańska Partia Pracy

Poprzednik

Ali Manaj

Następca

Pali Miska

podpis

Simon Stefani (ur. 3 stycznia 1929 w Përmecie, zm. 2 sierpnia 2000 w Tiranie[1]) – albański polityk komunistyczny pochodzenia greckiego, w latach 1989-1990 minister spraw wewnętrznych, w latach 1978-1982 przewodniczący parlamentu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Muçiego i Varvary[2]. Ukończył szkołę podstawową i praktykował w zakładzie mechanicznym jako spawacz[3]. Po zakończeniu wojny rozpoczął naukę w szkole średniej, której nie ukończył i podjął pracę jako spawacz[3]. W 1952 wstąpił do Albańskiej Partii Pracy. W latach 70. po czystkach w partii doczekał się szybkiego awansu. W 1972 objął stanowiska szefa partii w okręgu Përmet, a następnie kierował strukturami partii w Tiranie. W 1976 znalazł się w składzie Komitetu Centralnego partii, a w 1981 członkiem Biura Politycznego Albańskiej Partii Pracy[1].

W 1978 uzyskał mandat deputowanego do parlamentu z okręgu Tirana, obejmując zarazem stanowisko przewodniczącego parlamentu, które pełnił do 1982[4]. W latach 1989-1990 pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych. Był inicjatorem współpracy między albańskimi i rumuńskimi służbami specjalnymi. Oskarżany o wydanie Straży Granicznej rozkazu strzelania do osób, które nielegalnie przekraczały granicę albańską[5]. W lipcu 1990 został usunięty ze stanowiska ministra jako przedstawiciel środowiska twardogłowych i zastąpił Manusha Myftiu na stanowisku przewodniczącego Państwowej Komisji Kontroli, pozostał także członkiem Biura Politycznego partii[6].

8 lipca 1992 został aresztowany[2]. W 1994 stanął przed sądem oskarżony w procesie Ramiza Alii (tzw. procesie kawowym) o nadużycie władzy i naruszanie praw obywatelskich i został skazany na 8 lat więzienia[7]. W 1996 ponownie stanął przed sądem oskarżony o zbrodnie ludobójstwa popełnione w okresie, kiedy pełnił funkcję ministra[8]. Opuścił więzienie w czasie rewolucji piramidowej 1997 i skorzystał z dobrodziejstwa amnestii[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 426-427. ISBN 978-1-78076-431-3.
  2. a b Afrim Imaj, Gjyqi i Ramiz Alisë dhe byroistëve: Ja pse u dënuan liderët komunistë = 2022-08-23 [online], zemrashqiptare.net, 2009 (alb.).
  3. a b c Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 220.
  4. Deputetet e Kuvendi Popullor = 2017-01-17 [online], shtetiweb.org (alb.).
  5. Kujtimet e kryehetuesit/ Simon Stefani: Ushtari në kufi ka të drejtë të vrasë = 2017-01-17 [online], mapo.al, 26 lutego 2014 [dostęp 2017-01-17] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-18] (alb.).
  6. Miranda Vickers: Albania: From Anarchy to a Balkan Identity. C. Hurst & Co. Publishers, 1997, s. 28. ISBN 978-1-85065-290-8.
  7. Erblin Vukaj, Gjyqet e harruara: si i fali Shqipëria krimet e diktaturës. = 2022-08-01 [online], exit.al, 2020 (alb.).
  8. Tirana Court Orders Arrest of Former Communist Officials = 2017-01-17 [online], hri.org, 1996 (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 426-427. ISBN 978-1-78076-431-3.