Slunečná (Niski Jesionik) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Slunečná
Ilustracja
Widok z drogi na połaci szczytowej góry Slunečná na wieżę nadajnika telekomunikacyjnego
Państwo

 Czechy

Kraj

 morawsko-śląski

Położenie

Dětřichov nad Bystřicí

Pasmo

Niski Jesionik
(cz. Nízký Jeseník)
(Sudety)

Wysokość

802 m n.p.m.

Wybitność

168 m

Położenie na mapie Sudetów
Mapa konturowa Sudetów, na dole po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Slunečná”
Ziemia49°50′21,9″N 17°25′45,5″E/49,839417 17,429306

Slunečná (historyczna nazwa niem. Sonnen Berg[1]) – szczyt (góra) o wysokości 802 m n.p.m., (podawana jest też wysokość 800,2 m n.p.m.[2] lub 800 m n.p.m.[3]), najwyższy w paśmie górskim Niskiego Jesionika (cz. Nízký Jeseník), w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na Morawach, leżący przy miejscowości Dětřichov nad Bystřicí[4][5][6]. Góra zaliczana jest do Korony Sudetów.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Góra Slunečná położona jest nieco na zachód od centrum całego pasma Niskiego Jesionika przy drodze krajowej nr 45 Karniów (cz. Krnov) – Droga krajowa nr 46[4]. Cała góra jest zalesiona przeważnie lasem mieszanym lub lasem liściastym z dużymi przerzedzeniami, polanami a nawet ogołoceniami[7]. Przez połać szczytową przechodzi droga grzbietowa na trasie skrzyżowanie turystyczne Slunečná (hřeben) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 799 m oraz dalej do skrzyżowania turystycznego Vysoký kámen z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 738 m[8][4]. Szczyt główny znajduje się blisko drogi głównej na niewielkiej polanie, na której widoczne są pniaki po ściętym drzewostanie[9]. Z uwagi na zalesienie połać szczytowa jest ograniczonym punktem widokowym[7]. Na połaci szczytowej znajduje się punkt geodezyjny, oznaczony na mapach geodezyjnych numerem (17.), o wysokości 800,24 m n.p.m. oraz współrzędnych geograficznych (49°50′22,62″N 17°25′48,06″E/49,839617 17,430017), z widocznymi koło niego dwoma zamontowanymi stalowymi słupkami, pomalowanymi na przemian w poziome pasy białe i czerwone, ostrzegającymi przed ich zniszczeniem z tabliczkami, z napisem Státní triangulace Poškození se trestá[a][2], oddalony o około 55 m na północny wschód od szczytu[9][10]. Państwowy urząd geodezyjny o nazwie (cz. Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK)) w Pradze podaje jako najwyższy punkt góry – szczyt – o wysokości 802,0 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (49°50′21,9″N 17°25′45,5″E/49,839417 17,429306)[9]. Dojście do szczytu następuje ze skrzyżowania turystycznego Slunečná (hřeben), od którego należy przejść drogą grzbietową, na której wyznaczono niebieski i czerwony szlak turystyczny odcinek o długości około 180 m[4]. Ponadto w odległości około 160 m na południowy zachód od szczytu przy drodze głównej zbudowano wieżę nadajnika telekomunikacyjnego[11]. Stoki pokryte są siecią dróg oraz wielu na ogół nieoznakowanych ścieżek i duktów[4].

Slunečná jest górą o podwójnym szczycie[4]. W odległości około 410 m na północny wschód od szczytu głównego można wyróżnić szczyt drugorzędny określony jako Slunečná–S o wysokości 797 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (49°50′34,0″N 17°25′53,5″E/49,842778 17,431528), położony na grzbiecie góry, przy drodze głównej, oddzielony od szczytu głównego mało wybitną przełęczą o wysokości 794 m n.p.m.[9]. Znajduje on się wśród zalesienia lasu mieszanego i z tego powodu nie jest on punktem widokowym[7].

Pod względem geologicznym góra zbudowana jest przeważnie z szarogłazów[12].

Ze stoków płynie kilka niewielkich nienazwanych krótkich potoków[4]. Ponadto na stoku wschodnim, w odległości około 1,2 km na wschód od szczytu, przy szlakach rowerowych (nr 6148) i (nr 6152), na wysokości około 680 m n.p.m. występuje źródło o nazwie (cz. Pramen Pod Slunečnou)[13][4].

Klimatogrami dla szczytu Slunečná
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
 
 
37
 
-1
-6
 
 
36
 
0
-6
 
 
52
 
4
-2
 
 
65
 
10
2
 
 
113
 
15
6
 
 
113
 
18
9
 
 
123
 
20
11
 
 
98
 
21
11
 
 
70
 
16
8
 
 
42
 
11
4
 
 
49
 
4
-1
 
 
39
 
0
-5
Temperatury w °C
Opad całkowity w mm
Źródło: Klimat Slunečná. meteoblue.com

W odległości około 1 km na południe od szczytu znajduje się rezerwat przyrody Panské louky o powierzchni około 14,3 ha, utworzony w celu ochrony obszarów leśnych położonych na torfowiskach zlewni rzek[14][15][16].

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Szlaki turystyczne, rowerowe, ścieżki dydaktyczne i trasy narciarskie

[edytuj | edytuj kod]

Klub Czeskich Turystów (cz. Klub Českých Turistů) wytyczył w obrębie góry dwa szlaki turystyczne na trasach[4]:

Dětřichov nad Bystřicí – szczyt Slunečná – góra Vysoký kámen – Nové Valteřice – szczyt Valteřický – KřišťanoviceDvorce
Moravský Beroun – rezerwat przyrody Panské louky – szczyt Slunečná – góra Rychtář – góra Kamenec – góra Chlum – góra Tylov – góra Měděný vrch – góra Návrší – MezinaBruntál

Przez górę wytyczono dwa szlaki rowerowe na trasie[4]:

(nr 6148) Domašov nad BystřicíSedm Dvorů – Moravský Beroun – szczyt Slunečná – Nová Pláň
(nr 6152) Bílčice – Křišťanovice – Nové Valteřice – góra Slunečná – Dětřichov nad Bystřicí

W obrębie góry wyznaczono ścieżkę dydaktyczną o nazwie (cz. NS Panské louky) o długości około 3 km na trasie[4][17][18]:

Dětřichov nad Bystřicí – rezerwat przyrody Panské louky (z 9 stanowiskami obserwacyjnymi na trasie)

Przez górę nie wytyczono żadnej trasy narciarstwa zjazdowego oraz żadnej trasy narciarstwa biegowego[19].

  1. W języku polskim: Państwowa sieć triangulacyjna. Uszkodzenie podlega karze.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Slunečná (Sonnen B.) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2023-08-07].
  2. a b Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓.
  3. Horní Pomoraví, Nízký Jeseník. Turistická mapa ↓.
  4. a b c d e f g h i j k Slunečná (mapa turystyczna) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2017-03-16].
  5. Slunečná [online], turistika.cz [dostęp 2023-08-07] (cz.).
  6. Miroslav Kobza, Nejvyšší hora Nízkého Jeseníku Slunečná je opředená temnými pověstmi drsného kraje [online], regiony.rozhlas.cz, 10 listopada 2014 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-30] (cz.).
  7. a b c Slunečná (mapa lotnicza) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2023-08-07].
  8. Vysoký kámen [online], turistika.cz [dostęp 2023-08-07] (cz.).
  9. a b c d Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓, Produkty → ZABAGED dle ZM10 (Měřítko mapy 1:1880).
  10. Slunečná [online], sudeckieprzechadzki.blogspot.com, 4 czerwca 2017 [zarchiwizowane z adresu 2023-08-07].
  11. Ivan Zajíček, Slunečná je nejvyšší hora v Nízkém Jeseníku [online], treking.cz, 26 listopada 2009 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-21] (cz.).
  12. Geologická mapa. mapy.geology.cz ↓.
  13. Zdeněk Pavelek, Pramen Pod Slunečnou (7235) [online], estudanky.eu, 30 lipca 2013 [zarchiwizowane z adresu 2020-09-19] (cz.).
  14. Panské louky [online], drusop.nature.cz [dostęp 2023-08-08] (cz.).
  15. Přírodní rezervace Panské louky [online], rymarovsko.cz [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (cz.).
  16. Marián Horváth, Petra Hanáková Bečvářová, Plán péče o přírodní rezervaci Panské louky na období 2021–2030. (PDF) [online], drusop.nature.cz, 31 sierpnia 2020 [dostęp 2023-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2023-08-08] (cz.).
  17. NS Panské louky [online], naucnastezka.cz [zarchiwizowane z adresu 2014-07-14] (cz.).
  18. Přírodní rezervace Panské louky [online], lesycr.cz [zarchiwizowane z adresu 2016-04-07] (cz.).
  19. Slunečná (mapa tras narciarskich) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2023-08-07].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]