Stanisław Gliwicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stanisław Gliwicz
Ilustracja
pułkownik dyplomowany artylerii pułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1899
Piotrków Trybunalski

Data i miejsce śmierci

15 marca 1969
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945, 1957–1960

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne
ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

Wyższa Szkoła Wojenna
Karpacki Pułk Artylerii
9 Pułk Artylerii Lekkiej

Stanowiska

wykładowca
dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa
kampania wrześniowa
Bitwa o Tobruk
kampania włoska

Późniejsza praca

Wojskowy Instytut Historyczny

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Złoty za Długoletnią Służbę Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania) Gwiazda Afryki (Wielka Brytania) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Kawaler Orderu Korony Rumunii Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych

Stanisław Gliwicz (ur. 11 listopada 1899 w Piotrkowie Trybunalskim, zm. 15 marca 1969 w Warszawie) – pułkownik Wojska Polskiego, żołnierz Legionów Polskich, wykładowca Wyższej Szkoły Wojennej, oficer Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych, oficer Naczelnego Dowództwa WP w wojnie obronnej 1939, współorganizator Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, uczestnik bitwy o Tobruk, uczestnik kampanii włoskiej, oficer Naczelnego Dowództwa Polskich Sił Zbrojnych, pracownik naukowy Wojskowego Instytutu Historycznego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Już we wczesnej młodości wstąpił w szeregi tajnych drużyn harcerskich powstających na terenie Piotrkowa Trybunalskiego. W 1914 jako uczeń 6 klasy gimnazjum zaciągnął się do Legionów Polskich. Od października 1914 do października 1916 pełnił służbę początkowo w 5 pułku piechoty Legionów, a następnie w 6 pułku piechoty Legionów, gdzie skończył szkołę podoficerską. Od października 1916 służył w 3 pułku piechoty Legionów jako podoficer, a następnie szef kompanii. Ukończył kurs wyszkoleniowy w Zegrzu, a w 1918 kurs oficerski w Polskiej Sile Zbrojnej.

W listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. W czerwcu 1919 otrzymał pierwszy stopień oficerski podporucznika wraz z przydziałem do 3 pułku artylerii polowej Legionów, gdzie dowodził początkowo plutonem, a następnie baterią. 1 stycznia 1922 awansował do stopnia porucznika, a 1 lipca 1922 został kapitanem. W 1921 ukończył Oficerski Kurs Artylerii. W latach 1923–1925 pełnił służbę w 9 pułku artylerii polowej w Białej Podlaskiej[1][2]. 20 lipca 1925 został przeniesiony służbowo do 1 pułku szwoleżerów na okres trzech miesięcy celem praktycznego zapoznania się z organizacją, uzbrojeniem i regulaminami kawalerii[3]. Z dniem 1 listopada tego roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego 1925/27[4].

Z dniem 28 października 1927, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Oddziału III Sztabu Generalnego (od 22 grudnia 1928 – Sztabu Głównego)[5][6]. W lipcu 1929 został przeniesiony do Inspektoratu Armii w Warszawie na stanowisko referenta[7]. Później został przeniesiony do składu osobowego inspektora armii w Wilnie, gen. dyw. Edwarda Śmigły-Rydza. W styczniu 1931 awansował do stopnia majora[8]. Z dniem 2 kwietnia 1932 został przydzielony do Szkoły Strzelania Artylerii w Toruniu w charakterze słuchacza II pięciomiesięcznego kursu doskonalącego oficerów artylerii[9]. W grudniu tego roku został przeniesiony z GISZ do 5 pułku artylerii lekkiej we Lwowie na stanowisko dowódcy dywizjonu[10]. Od października 1934 do 1 września 1939 roku był wykładowcą przedmiotu taktyka artylerii w Wyższej Szkoły Wojennej[11][12]. Brał udział w fachowym przygotowaniu licznej kadry oficerów dyplomowanych Armii II Rzeczypospolitej. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 30. lokatą w korpusie oficerów artylerii[13].

Podczas kampanii wrześniowej 1939 był drugim oficerem sztabu Naczelnego Dowództwa Artylerii. Po krótkotrwałym internowaniu w Rumunii już 7 listopada 1939 roku zameldował się w Paryżu w dowództwie organizującej się Armii Polskiej we Francji. Od listopada 1939 do kwietnia 1940 był kierownikiem kursu artylerii w Centrum Wyszkolenia Armii Polskiej we Francji. Następnie został skierowany wraz z płk. Stanisławem Kopańskim do Syrii w celu zorganizowania Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. W brygadzie objął stanowisko dowódcy Karpackiego pułku artylerii. Przeszedł wraz z brygadą przez Palestynę, do Egiptu i dowodząc artylerią brał udział w bitwie o Tobruk oraz w walkach na Pustyni Libijskiej, pod Gazalą i Bardią. W szeregach brygady służył do października 1942 roku. Z kolei do lipca 1943 piastował stanowisko dowódcy 9 pułku artylerii lekkiej na Bliskim Wschodzie. 3 maja 1943 awansował do stopnia pułkownika. Od lipca do listopada 1943 był słuchaczem Kursu Wyższych Dowódców Polskich Sił Zbrojnych. po czym objął stanowisko szefa Wydziału Artylerii w Inspektoracie Wyszkolenia Wojska PSZ, na którym pozostawał do kwietnia 1944. Następnie był szefem samodzielnego wydziału artylerii w Naczelnym Dowództwie PSZ. 8 września 1944 został przeniesiony na staż do dowództwa artylerii 3 Dywizji Strzelców Karpackich, a następnie do Grupy Artylerii 2 Korpusu Polskiego we Włoszech.

We wrześniu 1946 powrócił do Polski i pracował w cywilu, m.in. w Dyrekcji Naczelnej PKS. W latach 1950–1957 pracował w Zakładzie Transportu Miejskiego oraz w Centralnym Zarządzie Przemysłu Piekarniczego. 28 stycznia 1957 roku, rozkazem ministra obrony narodowej gen. Mariana Spychalskiego został przyjęty do służby w ludowym Wojsku Polskim. Został skierowany do pracy w Zarządzie Wojskowo-Historycznym Sztabu Generalnego WP na stanowisko redaktora Wojskowego Przeglądu Historycznego. W marcu 1959 został redaktorem naukowym Zakładu III WIH, który zajmował się dziejami Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. 25 listopada 1960, w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego przeszedł w stan spoczynku.

Na łamach Wojskowego Przeglądu Historycznego opublikował wiele prac poświęconych obronie Tobruku, walkom na Pustyni Libijskiej, bitwie pod Gazalą oraz kampanii włoskiej.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 731, 822.
  2. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 654, 745.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 17 lipca 1925 roku, s. 392.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 115 z 30 października 1925 roku, s. 621.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 312.
  6. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 435, 463.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 200.
  8. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 184, 420.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 445.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 422.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 263.
  12. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 449.
  13. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 160.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 19 marca 1921 roku, s. 481.
  15. Nowak 1929 ↓, s. 40.
  16. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 435.
  18. M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 85 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  19. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 361.
  20. https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Niepodleglosc_i_Pamiec/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2017-t24-n2_(58)/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2017-t24-n2_(58)-s137-150/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2017-t24-n2_(58)-s137-150.pdf

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]