Symfonia wiosenna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Symfonia wiosenna
Spring Symphony
Kompozytor	Benjamin Britten
Opus/Oznaczenie	op. 44
Forma muzyczna	symfonia
Czas powstania	1949
Tekst	12 poetów
Data premiery	14 lipca 1949
Miejsce premiery	Amsterdam
Wykonawcy premiery	Jo Vincent, Kathleen Ferrier, Peter Pears, Koninklijk Concertgebouworkest pod dyr. Eduarda van Beinuma
Czas trwania	45 min.
Zlecone przez	Koussevitzky Music Foundation
Dedykacja	Siergiej Kusewicki
poprzednia; Mały kominiarczyk	brak

Symfonia wiosenna (ang. Spring Symphony), op. 44 – utwór wokalno-instrumentalny, skomponowany przez Benjamina Brittena w 1949.

Symfonia przeznaczona jest na trzy głosy solowe (sopran, alt i tenor), chór mieszany, chór chłopięcy i orkiestrę. Utwór powstał na zamówienie fundacji Kusewickiego (Koussevitzky Music Foundation) i został dedykowany jej założycielowi oraz dyrektorowi muzycznemu i dyrygentowi Bostońskiej Orkiestry Symfonicznej – Siergiejowi Kusewickiemu^[1]^[2].

Premiera

Światowe prawykonanie symfonii miało miejsce podczas Holland Festival, w Amsterdamie, 14 lipca 1949^[a], z udziałem solistów: Jo Vincent (sopran), Kathleen Ferrier (kontralt), Petera Pearsa (tenor) oraz Dutch Radio Chorus i Koninklijk Concertgebouworkest pod dyr. Eduarda van Beinuma^[3].

Miesiąc później, 13 sierpnia 1949 w Tanglewood, odbyła się amerykańska premiera, w wykonaniu Bostońskiej Orkiestry Symfonicznej^[4]^[2].

Polska premiera miała miejsce podczas pierwszej edycji festiwalu „Warszawska Jesień” 17 października 1956, w wykonaniu Zofii Stachurskiej (sopran), Ireny Winiarskiej (alt) i Andrzeja Bachledy (tenor) z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej i Chóru Polskiego Radia oraz Chóru Chłopięcego Filharmonii Krakowskiej; dyrygował Jerzy Gert^[3].

Charakterystyka utworu

Kompozycja jest manifestacją budzącej się do życia przyrody po długiej zimie^[5]. Już sam tytuł wskazuje na inspirację kompozytora, a zarazem sugeruje recepcję utworu, co jest przejawem typowej dla Brittena skłonności do ilustracyjności. Wykorzystanie formy wokalno-instrumentalnej umożliwiło w wyrazisty sposób odzwierciedlenie wiosennego nastroju poprzez powierzenie rozbudowanej obsadzie głosowej (partie solowe, chóry) wykonanie tekstów poetów dawnych i współczesnych^[6].

Symfonia jest jednym z najbardziej oryginalnych dzieł chóralno-orkiestrowych pierwszej połowy XX wieku, będącym ogromnym i złożonym przedsięwzięciem zarówno kompozycyjnym, jak i wykonawczym^[2]. W liście do Kusewickiego z listopada 1948 Britten napisał: to jedna z największych i najpoważniejszych prac, jakich kiedykolwiek się podjąłem^[1]. Pomimo tego, że utwór został skomponowany z przeznaczeniem dla amerykańskiej orkiestry i dyrygenta, zasadniczo ma on charakter brytyjski. Wykorzystana w nim poezja ma silny związek z angielskią literaturą pastoralną, a niektóre wiersze kojarzą się z angielskimi madrygałami^[2].

Budowa utworu

Kompozycja składa się z czterech części, z których trzy pierwsze mają dodatkowo wewnętrzny podział związany z wykorzystanymi tekstami. Ostatnia, finalna część oparta jest na jednym tylko tekście, nie licząc cytatu z tradycyjnego kanononu kołowego Sumer is icumen in z XIII wieku)^[5].

poezja	autor	wykonawcy
część I
Introduction: Shine Out	anonim z XVI w.	chór mieszany
The Merry Cuckoo	Edmund Spenser	tenor solo
Spring, the Sweet Spring	Thomas Nashe	sopran, alt i tenor solo, chór mieszany
The Driving Boy	George Peele, John Clare	sopran solo i chór chłopięcy
The Morning Star	John Milton	chór mieszany
część II
Welcome, Maids of Honour	Robert Herrick	alt solo
Waters Above!	Henry Vaughan	tenor solo
Out on the lawn I Lie in bed	W.H. Auden	alt solo i chór mieszany
część III
When will my May Come?	Richard Barnfield	tenor solo
Fair and Fair	George Peele	sopran i tenor solo
Sound the Flute!	William Blake	chór mieszany i chór chłopięcy
część IV
Finale: London, to hhee I do present the merry month of May Sumer is icumen in	Francis Beaumont, John Fletcher anonim	sopran, alt i tenor solo, chór mieszany i chór chłopięcy

Uwagi

↑ Encyklopedia muzyczna PWM podaje 9 lipca 1949 jak datę prawykonania^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Full text of "Boston Symphony Orchestra concert programs, Season 68, 1948-1949, Trip". s. 531. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-18)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Paul Spicer: Britten, Benjamin: Spring Symphony op. 44 (1949). [w:] Boosey & Hawkes [on-line]. [dostęp 2018-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-20)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Paja 1979 ↓, s. 418.
↑ Full text of "Boston Symphony Orchestra concert programs, Season 68, 1948-1949, Trip". s. 132. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-18)]. (ang.).
↑ ^a ^b Odrzucona Symfonia Benjamina Brittena. [w:] Polskie Radio. Filharmonia Dwójki [on-line]. 2011-10-03. [dostęp 2018-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-19)]. (pol.).
↑ Paja 1979 ↓, s. 420.

Bibliografia

Jadwiga Paja: Britten. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979. ISBN 83-224-0113-2. (pol.).
Philip Brett: Britten, (Edward) Benjamin. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 122. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
T. Chylińska, S. Haraschin, B. Schaeffer: Przewodnik koncertowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1991, s. 161. ISBN 83-224-0132-9.

Linki zewnętrzne

[uwaga1-3] Encyklopedia muzyczna PWM podaje 9 lipca 1949 jak datę prawykonania^[3].

[BSO-progr_s531-1] Full text of "Boston Symphony Orchestra concert programs, Season 68, 1948-1949, Trip". s. 531. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-18)]. (ang.).

[Boosey_&_Hawkes-2] Paul Spicer: Britten, Benjamin: Spring Symphony op. 44 (1949). [w:] Boosey & Hawkes [on-line]. [dostęp 2018-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-20)]. (ang.).

[CITEREFPaja1979418-4] Paja 1979 ↓, s. 418.

[BSO-progr_s132-5] Full text of "Boston Symphony Orchestra concert programs, Season 68, 1948-1949, Trip". s. 132. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-18)]. (ang.).

[PR2-6] Odrzucona Symfonia Benjamina Brittena. [w:] Polskie Radio. Filharmonia Dwójki [on-line]. 2011-10-03. [dostęp 2018-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-19)]. (pol.).

[CITEREFPaja1979420-7] Paja 1979 ↓, s. 420.

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]