Tadeusz Woner – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tadeusz Woner
Data i miejsce urodzenia

7 sierpnia 1901
Zdzieszulice Górne

Data i miejsce śmierci

24 lipca 1974
Kraków

Zawód, zajęcie

działacz ruchu ludowego, polityk, prawnik

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Stanowisko

poseł do Krajowej Rady Narodowej (1943/5–1947), przewodniczący Prezydium WRN w Krakowie (1945–1947)

Partia

PSL „Wyzwolenie”, SL, SL „Wola Ludu”, SL (lubelskie)

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Tadeusz Woner (ur. 7 sierpnia 1901 w Zdzieszulicach Górnych lub w Będzinie, zm. 24 lipca 1974 w Krakowie[1][2]) – polski działacz ruchu ludowego, polityk, prawnik, działacz podziemia podczas II wojny światowej. Przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie (1945–1947), poseł do Krajowej Rady Narodowej (1945–1947).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny o tradycjach niepodległościowych, jego matka Maria działała w PPS-Lewicy. W 1924 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w 1925/6 Szkołę Nauk Politycznych w Krakowie. W 1929 uzyskał wpis na listę adwokatów, następnie wykonywał ten zawód w Sosnowcu, zajmował się obroną ludowców i komunistów z Zagłębia w procesach sądowych. Działał także w ruchu spółdzielczym. Od połowy lat 20. należał do Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie”, następnie do Stronnictwa Ludowego. Od 1931 do 1939 był prezesem struktur powiatowych SL w Będzinie oraz członkiem władz wojewódzkich w Kielcach, pozostawał także członkiem Rady Naczelnej SL (1935–1938). W okresie II wojny światowej pracował jako lustrator w spółdzielni „Społem”, działał w konspiracyjnym ruchu ludowym[1][2].

W lutym 1944 został członkiem Stronnictwa Ludowego „Wola Ludu”, zasiadł w jego zarządzie głównym. W styczniu 1945 organizował struktury Stronnictwa Ludowego (lubelskiego), objął funkcję jego prezesa w województwie krakowskim (nie udało mu się jednak skonsolidować miejscowego ruchu ludowego)[3]. Zajmował się organizacją konspiracyjnych rad narodowych, a także objął stanowisko przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie (w latach 1945–1947)[2][4]. Z rekomendacji Stronnictwa Ludowego został zgłoszony do Krajowej Rady Narodowej na sesji 31 grudnia 1943/1 stycznia 1944, ostatecznie ślubowanie złożył dopiero 3 maja 1945. Od 1945 wykonywał zawód adwokata w ramach krakowskiej palestry. W 1947 zakończył kierowanie SL w województwie i Wojewódzką Radą Narodową, wycofał się zupełnie z życia politycznego[1]. Powrócił następnie do adwokatury, został członkiem Naczelnej Rady Adwokackiej. Zajął się także publikowaniem artykułów prawniczych dotyczących prawa administracyjnego i konstytucyjnego oraz historii adwokatury, pisał m.in. do „Palestry”, „Nowego Prawa” czy „Ruchu Ludowego”[2].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony m.in. Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955)[5] oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1955)[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Tadeusz Woner. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2022-04-28].
  2. a b c d Antoni Mazanek. Wspomnienie pośmiertne: adwokat Tadeusz Woner. „Palestra”. 19/3(207)/1975. s. 77–78. ISSN 0031-0344. 
  3. Damian Fiołek. Polskie Stronnictwo Ludowe w regionie krakowskim w latach 1945–1946. „Historia i świat”. 7 (2018). s. 297–298. ISSN 2299-2464. 
  4. Kazimierz Ostrowski. O udziale adwokatów krakowskich w Powstaniu Warszawskim. „Palestra”. 5–6 (341–342)/1986. s. 88. ISSN 0031-0344. 
  5. M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387
  6. M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1299