French
DeutschTaphrina – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Taphrina pruni | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | Taphrina |
| Nazwa systematyczna | |
| Taphrina Fr. Observ. Mycol (Havniae) 1: 217 (1815) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
| Taphrina aurea (Pers.) Fr. 1815 | |
.jpg)
Taphrina DC. – rodzaj grzybów z klasy szpetczaków (Taphrinomycetes)[1].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Grzyby pasożytnicze żyjące na paprociach i roślinach naczyniowych, zwłaszcza drzewach liściastych. Są szeroko rozpowszechnione i występują w różnych strefach klimatycznych. U porażonych roślin wywołują specyficzne oznaki etiologiczne, głównie zniekształcenia, dzięki którym łatwo zidentyfikować gatunki[2]. Występują zarówno w postaci strzępkowej, jak i drożdżowej. Teleomorfa występuje w postaci strzępkowej pod skórką lub kutykulą porażonych roślin tworząc dikariotyczne komórki wytwarzające worki. Worki te ułożone są palisadowo, zazwyczaj są cylindryczne i są trwałe, tzn. w miarę dojrzewania zarodników nie zanikają. Powstaje w nich po 8 askospor uwalnianych równocześnie, czasami zlepionych z sobą. Askospory są szkliste, kuliste lub elipsoidalne, bezseptowe. Anamorfa jest drożdżopodobna. Powstaje z askospor przez pączkowanie. Ma dwuwarstwowe ściany[3].
Wiele gatunków Taphrina można hodować na sztucznych podłożach, ale tworzą na nich tylko anamorfy (kultury kolonii pączkujących). Na sztucznych podłożach teleomorfy nie rozwijają się[2].
Gatunki z rodzaju Taphrina wywołują wiele groźnych chorób o dużym znaczeniu gospodarczym. T. deformans powoduje kędzierzawość liści brzoskwini, T. pruni torbiel śliwek, T. cerasi czarcie miotły czereśni, T. bullata pęcherzykowatą plamistość gruszy[4], T. betulina czarcią miotłę brzozy, T. carpini czarcią miotłę grabu, T. crataegi czerwoną plamistość liści głogu[5].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Taphrinaceae, Taphrinales, Taphrinomycetidae, Taphrinomycetes, Taphrinomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Synonimy: Ascomyces Mont. & Desm., Ascosporium Berk., Entomospora Sacc. ex Jacz., Exoascus Fuckel, Magnusiella Sadeb., Sarcorhopalum Rabenh[6].
Gatunki występujące w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- Taphrina alni (Berk. & Broome) Gjaerum 1966
- Taphrina betulae (Fuckel) Johanson 1886
- Taphrina betulina Rostr. 1883
- Taphrina bullata (Berk.) Tul. 1866
- Taphrina carnea Johanson 1886
- Taphrina carpini (Rostr.) Johanson 1886
- Taphrina cerasi (Fuckel) Sadeb. 1890[4]
- Taphrina crataegi Sadeb. 1890
- Taphrina deformans (Berk.) Tul. 1866
- Taphrina epiphylla (Sadeb.) Sacc. 1889[7]
- Taphrina filicina Rostr. 1887
- Taphrina johansonii Sadeb. 1891
- Taphrina lutescens Rostr. 1891[7]
- Taphrina nana Johanson 1886
- Taphrina padi (Jacz.) Mix 1947
- Taphrina polyspora (Sorokīn) Johanson 1886[7]
- Taphrina populina Fr. 1815
- Taphrina pruni (Fuckel) Tul. 1866
- Taphrina rhizophora Johanson 1887
- Taphrina rostrupiana (Sadeb.) Giesenh. 1895
- Taphrina sadebeckii Johanson 1886
- Taphrina tosquinetii (Westend.) Magnus 1890
- Taphrina ulmi (Fuckel) Johanson 1886
- Taphrina vestergrenii Giesenh. 1901
- Taphrina wiesneri (Ráthay) Mix 1954
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[8]. Wykaz gatunków Polski na podstawie „Grzyby mikroskopijne Polski”[9] (bez przypisów) i inne (oznaczone przypisami).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-25].
- ↑ a b Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Podstawy fitopatologii, t. 1, Poznań: PWRiL, 2010, ISBN 978-83-09-01-063-0.
- ↑ a b Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2016-10-30] (ang.).
- ↑ a b c Takson niepewny.
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2016-10-30].
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.