Trędownik skrzydlaty – Wikipedia, wolna encyklopedia

Trędownik skrzydlaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

trędownikowate

Rodzaj

trędownik

Gatunek

trędownik skrzydlaty

Nazwa systematyczna
Scrophularia umbrosa Dumort.
Fl. belg. 37. 1827
Synonimy
  • Scrophularia alata Gilib[3].
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Trędownik skrzydlaty, trędownik oskrzydlony[3] (Scrophularia umbrosa Dumort.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny trędownikowatych. Gatunek eurazjatycki[5]. W Polsce jest dość pospolity na całym niżu, rzadziej występuje na pogórzu i w niższych położeniach górskich[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kłącze
Krótkie, pełzające, bez bulw[6][7].
Łodyga
Naga, ostro czterokanciasta, o kantach wyraźnie oskrzydlonych, osiągająca (30) 50-100 (160) cm wysokości[8][6], wzniesiona lub wznosząca się[9].
Liście
Liście jajowate lub jajowato lancetowate, na krótkich, oskrzydlonych ogonkach, zwykle zaostrzone, piłkowane[6][7]. Nerwacja liści pierzasta[6].
Kwiaty
Kwiatostan szczytowy, wiechowaty[7]. Szypułki ogruczolone[7]. Kielich o pięciu działkach, szeroko (ponad 0,5 mm) błoniasto obrzeżonych[10][8]. Korona czerwonobrunatna, u nasady żółtawozielona, o pięciu łatkach, 6-8 mm długa[6][10]. Pręciki cztery, prątniczek odwrotnie sercowaty[11].
Owoc
Jajowata, prawie kulista torebka długości 4-5 mm[6][10].
  • Pokrój
    Pokrój
  • Łodyga
    Łodyga
  • Kwiat
    Kwiat
  • Owoce i nasiona
    Owoce i nasiona

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina. Kwitnie od czerwca do września[6][8]. Siedlisko: brzegi wód, mokradła, wilgotne zarośla[6][8]. Gatunek charakterystyczny dla zespołów Calystegio-Epilobietum hirsuti[12] i Sparganio-Glycerion fluitantis[13]. Liczba chromosomów 2n = 26, 52[8]. Gatunek cechuje się dużą zmiennością w zależności od czynników siedliskowych[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-06-15] (ang.).
  3. ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. ↑ Scrophularia umbrosa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ Taxon: Scrophularia umbrosa Dumort.. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-06-14].
  6. ↑ a b c d e f g h i j Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. X. Warszawa, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 259-260.
  7. ↑ a b c d W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 521. ISBN 83-01-05287-2.
  8. ↑ a b c d e Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 413. ISBN 83-01-14342-8.
  9. ↑ D. Aichele, M. Golte-Bechtle: Jaki to kwiat?. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1984, s. 380. ISBN 83-09-00687-X.
  10. ↑ a b c S. Kłosowski, G. Kłosowski: Flora Polski. Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2001, s. 201. ISBN 83-7073-248-8.
  11. ↑ Jakub Mowszowicz: Rośliny wodne krajowe. Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 372.
  12. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 107. ISBN 83-01-14439-4.
  13. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 115. ISBN 83-01-14439-4.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trędownik_skrzydlaty&oldid=62564508”