Traganek zwisłokwiatowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Traganek zwisłokwiatowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

traganek

Gatunek

traganek zwisłokwiatowy

Nazwa systematyczna
Astragalus penduliflorus Lam.
Fl. franç. 2:636. 1779[3]

Traganek zwisłokwiatowy[4] (Astragalus penduliflorus Lam.) – gatunek roślin należący do rodziny bobowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek arktyczno-alpejski. Występuje w rozproszeniu tylko w górach Europy; w Alpach, Pirenejach, Karpatach oraz w Szwecji i na Syberii. Wszędzie jest bardzo rzadki. W Karpatach występuje na kilku tylko stanowiskach w Wielkiej Fatrze, Górach Rodniańskich, górach Bucegi i Tatrach. W polskiej części Tatr znany jest tylko z dwóch stanowisk. Obydwa znajdują się w Dolinie Smytniej; jedno w górnej części doliny w masywie Kominiarskiego Wierchu, drugie w dolnej części doliny[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Roślina tworząca kępy o pokładających się i podnoszących silnie rozgałęzionych pędach. Wszystkie włoski są pojedyncze. Przyrastają tylko jednym końcem, a drugi mają wolny. Pędy dołem odstająco, górą przylegająco owłosione. Wysokość 50–80 cm[6].
Liście
Złożone z 7–11 par podługowatych listków z niewielkimi, lancetowatymi przylistkami[6].
Kwiaty
Motylkowe, wyrastające na długich szypułkach i zebrane w luźny kwiatostan. Są intensywnie żółte i zwisające lub odstające. Mają długość 10–13 mm. Słupek kwiatów owłosiony[6].
Owoc
Owłosiony strąk.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do sierpnia, rozmnaża się przez nasiona. Około 40-60% pędów zakwita, pozostałe to pędy płonne. W Tatrach występuje w reglu górnym i w piętrze kosodrzewiny w murawach lub na skalnych półkach[5]. Liczba chromosomów 2n = 16 Ga 3, 4, 5, 6[7]

Zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Kategorie zagrożenia gatunku:

Populacja w polskich Tatrach liczyła w 2008 tylko około 40 osobników. Znajduje się poza szlakami turystycznymi, na obszarze ochrony ścisłej i nie jest zagrożona przez ludzi, jednak zagrożeniem dla niej są sarny i jelenie, które chętnie zgryzają jej pędy (jako roślina motylkowa ma duże wartości odżywcze). Czasami, gdy śnieg spada wczesną jesienią, jej owoce nie dojrzewają. Populacja jest monitorowana. Liczba pędów z roku na rok zmienia się. Podjęto próbę powiększenia populacji. W latach 1998–2000 z zebranych nasion wyhodowano 120 osobników, które następnie wysadzono w Dolinie Smytniej. Przetrwało tylko 8 osobników. Nasiona tego gatunku przechowuje się w banku nasion PAN w Warszawie-Powsinie[5].

 Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).
  3. The International Plant Names Index. [dostęp 2017-01-24].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. a b c d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  6. a b c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  7. Flora Francji. [dostęp 2011-02-12].
  8. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  9. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  10. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.