Władcy Etiopii – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tytułem królewskim był amharski nygus, a cesarskim – nyguse negest (nəgusä nägäst, dosłownie: król królów).

Istnieją różne wersje tradycyjnych władców Etiopii, poniżej jedna z propozycji^[1].

• Zoskales (ok. 100)
• Gadarat (ok. 200)
• Azaba (ok. 230)
• Sembrouthes (ok. 250)
• Datawnas (ok. 260)
• Endubis (ok. 300)
• Afilas
• Wazeba
• Ella Amida (ok. 320)
• Ezana (ok. 333 – ok. 356)
• Mehadeyis
• Ouazebas
• Eon (ok. 400)
• Ebana
• Nezool
• Ousas (ok. 500)
• Kaleb (ok. 520)
• Alla Amidas
• Wazena
• Wazeb
• Joel
• Hataz (ok. 575)
• Saifu (ok. 577)
• Izrael (ok. 590)
• Gershem (ok. 600)
• Armah (ok. 614)
• Ashama ibn Abdżar (ok. 630)

Królowie legendarni, niepotwierdzeni ani w źródłach, ani w numizmatyce:

• Konstantyn
• Wasan Sagad Bazagar
• Fere Shanay
• Adreaz
• Akla Wedem
• Germa Safar
• Zergaz
• Degna Mikael
• Bahr Ikela
• Gum
• Asgwomgum
• Letem
• Talatem
• Oda Gosh
• Ajzur
• Dedem
• Uededem
• Uedem Asfare
• Degnażen
• Anbasa Uyddym
• Dylnead (IX lub X wiek)
• Gudit

Poniższy spis jest oparty na tradycji powstałej na podstawie dłuższej listy. Istnieje też krótsza lista, opiewająca dziewięciu władców. Nie wszystkie imiona z krótkiej listy pokrywają się z dłuższą listą. Tak jest w przypadku Kedusa Harbe^[2].

• Mara Tekle Hajmanot (ok. 1000)
• Sabuhaj Dylnead II
• Mejrare – prawdopodobnie tożsamy z Mara Tekle Hajmanotem
• Harbej Harejene Meskel – być może tożsamy z Kedusem Harbe
• Mengysne Jybaryk
• Jykebke Ygziy
• Zjena Pietros
• Bahyr Sef
• Tette Uyddym Tser Asseggyd
• Akotiet Dżan Syjum
• Beymnet Gyrma Syjum
• Jymryhane Krystos
• Gebre Marjam – być może tożsamy z Kedusem Harbe
• Gebre Meskel (Lalibela) (1189–1229)
• Neakuyto Loab
• Jytbarek

• Jykuno Amlak (Tesfa Ijesus) (1270–1285)
• Jagbya Tsyjon (Salomon I) (1285–1294)
• Bahyr Asseggyd (1294–1295)
• Hyzbe Asseggyd (1295)
• Tsynfe Aryd (1295–1296)
• Kydme Asseggyd (1296–1297)
• Żan Asseggyd (1297–1298)
• Byhyr Asseggyd (1298–1299)
• Uyddym Raad (1299–1314)
• Amde Tsyjon I (1314–1344)
• Nyuaje Krystos (1344–1372)
• Nyuaje Marjam (1372–1382)
• Dawid I (1382–1413)
• Teodor I (1413–1414)
• Izaak (1414–1429)
• Andrzej (1429–1430)
• Tekle Marjam (1430–1433)
• Syrue Ijesus (1433)
• Amda Ijesus (1433–1434)
• Zara Jaykob Konstantyn (1434–1468)
• Beyde Marjam I (1468–1478)
• Aleksander (Yskyndyr) (1478–1494)
• Amda Tsyjon II (1494)
• Naod (1494–1508)
• Lybne Dyngyl (Dawid II) (1508–1540)
• Klaudiusz (3 września 1540 – 23 marca 1559)
• Minas (1559–1563)
• Sertse Dyngyl (1563–1597)
• Jakub (1597–1603)
• Zedyngyl (1603–1604)
• Jakub (1604–1606)
• Susnyjos I (1606–1632)
• Fasiledes (1632–1667)
• Jan I (1667–1682)
• Jozue I Wielki (19 lipca 1682 – 13 października 1706)
• Tekle Hajmanot I (27 marca 1706 – 30 czerwca 1708)
• Teofil (1 lipca 1708 – 14 października 1711)
• Justus (14 października 1711 – 19 lutego 1716)
• Dawid III (8 lutego 1716 – 18 maja 1721)
• Bekaffa (18 maja 1721–1730)
• Jozue II Kuareńczyk (19 września 1730 – 26 czerwca 1755)
• Joas I (26 czerwca 1755 – 7 maja 1769)

Rozbicie dzielnicowe, zwane zemene mesafynt^[a]:

• Jan II (7 maja – 18 października 1769)
• Tekle Hajmanot II (18 października 1769 – czerwiec 1770)
• Susnyjos II (czerwiec – grudzień 1770)
• Tekle Hajmanot II (1770 – 13 kwietnia 1777)
• Salomon II (13 kwietnia 1777 – 20 lipca 1779)
• Tekle Gijorgis I (20 lipca 1779 – 8 lutego 1784)
• Jozue III (16 lutego 1784 – 24 kwietnia 1788)
• Tekle Gijorgis I (24 kwietnia 1788 – 26 lipca 1789)
• Ezechiasz (26 lipca 1789 – styczeń 1794)
• Tekle Gijorgis I (styczeń 1794 – 15 kwietnia 1795)
• Beyde Marjam II (15 kwietnia – grudzień 1795)
• Tekle Gijorgis I (grudzień 1795 – 20 maja 1796)
• Salomon III (20 maja 1796 – 15 lipca 1797)
• Jonasz (18 sierpnia 1797 – 4 stycznia 1798)
• Tekle Gijorgis I (4 stycznia 1798 – 20 maja 1799)
• Salomon III (20 maja – 15 lipca 1799)
• Dymitriusz (25 lipca 1799 – 24 marca 1800) – nie należał do dynastii salomońskiej
• Tekle Gijorgis I (24 marca – czerwiec 1800)
• Dymitriusz (czerwiec 1800 – czerwiec 1800) – nie należał do dynastii salomońskiej
• Yguale Tsyjon (czerwiec 1801 – 3 czerwca 1818)
• Joas II (19 czerwca 1818 – 3 czerwca 1821)
• Gigar (3 czerwca 1821 – kwiecień 1826) – nie ma pewności czy należał do dynastii salomońskiej
• Beyde Marjam III (kwiecień 1826) – nie należał do dynastii salomońskiej
• Gigar (kwiecień 1826 – 18 czerwca 1830) – nie ma pewności czy należał do dynastii salomońskiej
• Jozue IV (18 czerwca 1830 – 18 marca 1832)
• Gebre Krystos (18 marca 1832 -?)
• Sahle Dyngyl (1832)
• Gebre Krystos (do 8 czerwca 1832)
• Sahle Dyngyl (październik 1832 – 29 sierpnia 1840)
• Jan III (30 sierpnia 1840 – październik 1841)
• Sahle Dyngyl (październik 1841–1845)
• Jan III (1845)
• Sahle Dyngyl (1845–1850)
• Jan III (1850–1851)
• Sahle Dyngyl (1851 – 11 lutego 1855)

Zjednoczona Etiopia:

• Teodor II (11 lutego 1855 – 13 kwietnia 1868) – wywodził się z dynastii salomońskiej, choć na początku jego rządów zarzucano mu, że z niej nie pochodził

• Tekle Gijorgis II (11 czerwca 1868 – 11 lipca 1871)

• Jan IV Kassa (11 lipca 1871 – 9 marca 1889)

• Menelik II (9 marca 1889 – 12 grudnia 1913)
• Lij Yasu V (12 grudnia 1913 – 27 września 1916)
• Zauditu (27 września 1916 – 2 kwietnia 1930)
• Haile Selassie I (2 kwietnia 1930 – 2 maja 1936) – usunięty

W latach 1936–1941 Etiopia była włoską kolonią, tytularnym cesarzem został król Włoch.

• Wiktor Emanuel III (9 maja 1936 – 5 maja 1941)

• Pietro Badoglio, książę Addis Abeby (9 maja – 11 czerwca 1936)
• Rodolfo Graziani (11 czerwca 1936 – 21 grudnia 1937)
• Amadeusz Sabaudzki, książę Aosty (21 grudnia 1937 – 19 maja 1941)
• Pietro Gazzera (23 maja – 6 lipca 1941)
• Guglielmo Nasi (6 lipca – 27 listopada 1941)

• Haile Selassie I (5 maja 1941 – 12 września 1974) – usunięty ponownie
• Amha Selassie (12 września 1974 – 21 marca 1975) – obwołany królem przez Derg, nie objął tronu,

21 marca 1975 zniesiono monarchię w Etiopii.

• Prezydenci Etiopii
• Lyul

• Andrzej Bartnicki, Joanna Mantel-Niećko: Historia Etiopii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1987, seria: Historia Powszechna. ISBN 83-04-02152-8. (pol.).