French
DeutschWładysław Bohuszewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
 pułkownik dyplomowany obserwator | |
| Data i miejsce urodzenia | 7 grudnia 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 21 marca 1956 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Formacja | |
| Jednostki | 9. eskadra wywiadowcza, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      | |
.svg){kind=small}
Władysław Bohuszewicz (ur. 7 grudnia 1897 w Warszawie, zm. 21 marca 1956 w Londynie[1]) – pułkownik dyplomowany obserwator Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jana i Marii z Garlickich[2]. W 1915 roku ukończył Szkołę Realną Stowarzyszenia Techników im. Stanisława Staszica[3] w Warszawie, a następnie rozpoczął studia w Niżnym Nowogrodzie. Po wybuchu I wojny światowej został w 1916 roku powołany do odbycia służby w armii rosyjskiej[3]. Otrzymał przydział do szkoły chorążych w Moskwie, po jej ukończeniu w 1918 roku rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Inżynierii[4].
17 grudnia 1918 roku zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim. W marcu 1920 roku został skierowany do Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych w Toruniu[3], który ukończył w lipcu z drugą lokatą. Następnie otrzymał przydział do 9. eskadry wywiadowczej, gdzie służył jako obserwator i adiutant podczas wojny polsko-bolszewickiej[3][4].
Podczas bitwy warszawskiej wyróżnił się 15 sierpnia 1920 roku, w załodze z sierż. Józefem Żuromskim, podczas ataków szturmowych na pozycje oddziałów Armii Czerwonej pod Radzyminem. 11 października, również w załodze z sierż. Żuromskim, odbył długotrwały lot w celu odnalezienia odciętej 1 Dywizji Jazdy gen. Juliusza Rómmla działającej na tyłach wroga. Dzięki ich determinacji udało się odnaleźć polskie oddziały i przekazać im rozkazy dowództwa[5][6]. Tego samego dnia brał udział w atakach na pozycje nieprzyjaciela czym przyczynił się do powrotu polskich oddziałów poza linię demarkacyjną[7].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim, od 25 grudnia 1920 do 5 marca 1921 roku służył jako instruktor w Oficerskiej Szkole Obserwatorów Lotniczych w Toruniu[3]. Od maja 1921 do 26 marca 1923 roku służył jako aerofotogrametrysta w Mieszanej Komisji Granicznej na Wschodzie, której celem było wytyczenie w terenie granicy pomiędzy II Rzeczpospolitą a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich[3]. Następnie służył w Wojskowym Instytucie Geograficznym oraz w Oficerskiej Szkole Topografów[4]. W sierpniu 1925 został przeniesiony z korpusu oficerów geografów do korpusu oficerów aeronautycznych z równoczesnym wcieleniem do 1 pułku lotniczego[8]. Od czerwca 1926 do października 1928 roku uczył się w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[9][3].
Od grudnia 1928 roku pracował w Oddziale III Sztabu Głównego na stanowisku referenta lotnictwa i sekretarza Rady Instytutu Przeciwgazowego[3]. W 1930 roku odbył dwumiesięczny staż do Francji. Po powrocie do kraju w latach 1931–1932 dowodził eskadrą szkolną 2. pułku lotniczego[3], następnie w latach 1933–1934 był dowódcą 22. eskadry lotniczej[10]. W październiku 1934 roku objął stanowisko dowódcy 26. eskadry towarzyszącej[11], później został dowódcą II dywizjonu liniowego[12]. 27 czerwca 1935 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 15. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki[13]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 19. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[14]. W tym samym miesiącu pełnił służbę w Dowództwie Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku szefa Wydziału Technicznego[15]. W sierpniu 1939 został przydzielony do Sztabu Naczelnego Dowódcy Lotnictwa i OPL na stanowisko szefa wydziału zaopatrzenia.
Po kampanii wrześniowej przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do RAF. Otrzymał numer służbowy P-1474[16]. W listopadzie 1940 roku objął stanowisko kierownika Wydziału Technicznego Inspektoratu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii i pełnił tę funkcję do 1941 roku[17]. W 1942 roku został szefem Wydziału Studiów Operacyjnych Inspektoratu PSP[4]. W lutym 1944 roku objął stanowisko Szefa Gabinetu Naczelnego Wodza[18].
Po zakończeniu II wojny światowej nie zdecydował się na powrót do Polski. Pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, zmarł w 1956 roku w Londynie. Pochowany na Rowan Road - Streatham Park Cemetery[1].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Srebrny Krzyż Virtuti Militari nr 8111 (27 lipca 1922)[19]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938) „za zasługi w służbie wojskowej”[20][14]
- Medal Niepodległości (9 listopada 1933)[21]
- Srebrny Krzyż Zasługi (16 marca 1933)[22]
- Polowa Odznaka Obserwatora nr 40 (11 listopada 1928) „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”[23]
- Medal Lotniczy (czterokrotnie)
- Medal Zwycięstwa (międzysojuszniczy)
- łotewska odznaka lotnicza
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników.. [online], niebieskaeskadra.pl [dostęp 2020-10-13].
- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e f g h i Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ a b c d Bohuszewicz Władysław ppłk dypl. S.G. obs.. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-03-03]. (pol.).
- ↑ Mordawski 2009 ↓, s. 357.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 183.
- ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 108.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 85 z 20 sierpnia 1925, s. 464.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 20 października 1926 roku, s. 369.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 176.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 186.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 150.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 71.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 206.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 435.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 104.
- ↑ Płoszajski Cz. 1 1993 ↓, s. 77.
- ↑ Osamotniony Naczelny Wódz. naszeblogi.pl. [dostęp 2020-03-03]. (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922 roku, s. 807.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 83 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 435.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bohuszewicz Władysław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.18-1073 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-22].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939–1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5. OCLC 21519956.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Hubert Mordawski: Polskie lotnictwo wojskowe 1918–1920 : narodziny i walka. Poznań ; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat, 2009. ISBN 978-83-245-8844-2. OCLC 750811729.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
- Jerzy Płoszajski: Technicy lotnictwa polskiego na Zachodzie 1939–1946. Cz. 1. Londyn: Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, 1993. ISBN 0-9522473-0-5. OCLC 749530918.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.