Wierchliczka – Wikipedia, wolna encyklopedia
Ruiny bacówki pod Wierchliczką | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość | 963 m n.p.m. |
Położenie na mapie Karpat | |
Położenie na mapie Pienin | |
49°22′59,0550″N 20°35′31,6606″E/49,383071 20,592128 |
Wierchliczka (944 m, słow. Vrchriečky)[1], 963 m[2] – szczyt w grzbiecie głównym Małych Pienin, położony pomiędzy Przełęczą Rozdziela a Watriskiem. Jest najdalej na wschód wysuniętym szczytem polskich Małych Pienin. Sam jego wierzchołek zwany jest Skałką. Przebiega przez niego granica słowacko-polska. Południowe, słowackie zbocza Wierchliczki są porośnięte lasem i wchodzą w skład PIENAP (słowackiego pienińskiego parku narodowego). Po północnej, polskiej stronie pod szczytem znajduje się duża polana Podskałka z widokami na Beskid Sądecki. Dalej niewielki pas lasu i znów duże i odkryte zbocza opadające do doliny Biała Woda[1]. Zarówno polana, jak i odkryte zbocza w okolicach przełęczy Rozdziela to dawne pola uprawne nieistniejącej już wsi Biała Woda. Po wojnie i wysiedleniu zamieszkujących ją Łemków pola zostały wielkim nakładem kosztów zmeliorowane, założono na nich socjalistyczna spółdzielnię i hodowlę owiec. Wybudowano dużą bacówkę, która okazała się niepraktyczna i nie była używana. Obecnie pod lasem w okolicach przełęczy Rozdziela istnieją jej niszczejące ruiny. Na wielkich połoninach wypasane są owce i krowy przez baców z Podhala[3]. Część pól uprawnych w grzbiecie od Wierchliczki do Wysokiej zostało zalesione modrzewiami, sosną i świerkiem[4].
Północne zbocza Wierchliczki odwadniane są przez Potok Brysztański, który na obszarze rezerwatu przyrody Biała Woda uchodzi do potoku Biała Woda[1]. Nazwa szczytu pochodzi od spływającego po jego południowych zboczach słowackiego potoku Riečka (słowacka nazwa szczytu po dosłownym przetłumaczeniu na język polski brzmi Wierchrzeczka)[3].
Wierchliczka jest szczytem zwornikowym. W południowo-wschodnim kierunku odchodzi od niej długi grzbiet, który po słowackiej stronie ciągnie się poprzez Faklówkę i Wielką Górę (801 m) do miejscowości Jarzębina. Znajdująca się na nim Wielka Góra jest najdalej na wschód wysuniętym wzniesieniem Pienin.
Z rzadkich w Polsce gatunków roślin na Wierchliczce rośnie oset pagórkowy[5].
Szlaki turystyki pieszej
[edytuj | edytuj kod]- – od Drogi Pienińskiej grzbietem Małych Pienin przez Szafranówkę, Łaźne Skały, Cyrhle, Wysoki Wierch, Durbaszkę, Wysoką, Wierchliczkę, Przełęcz Rozdziela do Gromadzkiej Przełęczy w Beskidzie Sądeckim. Szlak nie prowadzi przez sam szczyt Wierchliczki, lecz nieco poniżej niego, po północnej, polskiej stronie przez polanę Podskałkę[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008 .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-10-19] .
- ↑ a b Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8 .
- ↑ Stefan Michalik , Pieniny – park dwu narodów: przewodnik przyrodniczy, Krościenko n/D: Pieniński Park Narodowy, 2005, ISBN 83-913898-1-2 .
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6 .