Wybory samorządowe w Polsce w 2024 roku – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wybory samorządowe w Polsce
w 2024 roku

Państwo	Polska
Rodzaj	wybory samorządowe
Data przeprowadzenia	7 kwietnia 2024 (I tura); 21 kwietnia 2024 (II tura)
Data zarządzenia	29 stycznia 2024 przez: Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska[1]
Podstawa prawna	Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy
Głosowanie
Wyniki głosowania do sejmików województw: PIS 34,27% KO 30,59% TD 14,25% KWIN 7,23% LEWICA 6,32% KWWBS 3,01% Inne 4,33%
Wyniki głosowania do rad powiatów: PIS 29,94% KO 16,21% TD 12,3% LEWICA 0,96% KWIN 0,6% Inne 39,99%
Frekwencja: I tura: 51,94% II tura: 44,06%
poprzednie: wybory 2018 następne: wybory 2029
Wiadomości w Wikinews
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Polska Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Polski System prawny Konstytucja Ustrój polityczny Władza ustawodawcza Sejm RP Posłowie X kadencji Marszałek Sejmu: Szymon Hołownia Senat RP Senatorowie XI kadencji Marszałek Senatu: Małgorzata Kidawa-Błońska Władza wykonawcza Prezydent: Andrzej Duda Prezes Rady Ministrów: Donald Tusk Rada Ministrów: Trzeci rząd Donalda Tuska Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Najwyższy Pierwszy Prezes: Małgorzata Manowska Naczelny Sąd Administracyjny prezes: Jacek Chlebny Trybunał Konstytucyjny prezes: Julia Przyłębska Trybunał Stanu Małgorzata Manowska Krajowa Rada Sądownictwa przewodnicząca: Dagmara Pawełczyk-Woicka Kontrola państwowa Najwyższa Izba Kontroli Marian Banaś Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek Rzecznik Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski Finanse Narodowy Bank Polski Adam Glapiński Rada Polityki Pieniężnej Samorząd terytorialny Samorząd gminny Samorząd powiatowy Samorząd województwa Podział administracyjny Polski Partie polityczne Kluby parlamentarne tworzą lub współtworzą: Prawo i Sprawiedliwość Suwerenna Polska Koalicja Obywatelska Platforma Obywatelska Nowoczesna Inicjatywa Polska Zieloni RS Agrounia Tak Lewica Nowa Lewica Lewica Razem Polska Partia Socjalistyczna Unia Pracy Polska 2050 Polskie Stronnictwo Ludowe Centrum dla Polski Unia Europejskich Demokratów Konfederacja Wolność i Niepodległość Nowa Nadzieja Ruch Narodowy Konfederacja Korony Polskiej Koło poselskie tworzy: Kukiz’15 Komitety ogólnopolskie, które nie przekroczyły progu w wyborach do Sejmu w 2023 roku: Bezpartyjni Samorządowcy Polska Jest Jedna Wybory Wybory parlamentarne: 2023 Wybory prezydenckie: 2020 Wybory do PE: 2024 Wybory samorządowe: 2024 Referenda: 2023 Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych minister: Radosław Sikorski Ambasadorowie Polski Placówki dyplomatyczne Komitet ds. Europejskich Parlamentarne Komisje Spraw Zagranicznych Sejmowa Senacka Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

Wybory samorządowe w Polsce w 2024 – wybory samorządowe zarządzone w dniu 29 stycznia 2024 przez Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska na dzień 7 kwietnia^[1]. Druga tura odbyła się 21 kwietnia. W wyborach tych wybierani byli wójtowie gmin, burmistrzowie, prezydenci miast oraz radni dzielnicowi m.st. Warszawy, gminni (w tym miejscy), powiatowi i sejmików województw.

Wybory początkowo miały się odbyć jesienią 2023, czyli po upływie pięcioletniej kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego^[2]. Jednak dla uniknięcia organizacji w zbliżonym terminie wyborów samorządowych oraz parlamentarnych (odbyły się 15 października 2023), na podstawie ustawy z dnia 29 września 2022 r. o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego kadencję rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, rad dzielnic miasta stołecznego Warszawy oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wydłużono ich kadencje do 30 kwietnia 2024^[3].

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, Prezes Rady Ministrów miał obowiązek zarządzić wybory do 30 stycznia 2024 – najwcześniej na dzień 31 marca 2024, a najpóźniej na dzień 23 kwietnia 2024^[4][5]. 15 stycznia 2024 premier Donald Tusk publicznie zapowiedział zarządzenie tych wyborów na 7 oraz 21 kwietnia 2024. 29 stycznia 2024 ukazało się w Dzienniku Ustaw rozporządzenie w tej sprawie^[6][1]. Wcześniej projekt rozporządzenia wraz z kalendarzem wyborczym został przedstawiony do zaopiniowania Państwowej Komisji Wyborczej, która nie zgłosiła uwag^[7].

Zgodnie z kalendarzem wyborczym termin zawiadomienia Państwowej Komisji Wyborczej lub właściwego komisarza wyborczego o utworzeniu komitetu wyborczego minął 12 lutego 2024. Do 4 marca 2024 do godz. 16:00 należało zgłosić listy kandydatów na radnych w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy, a do 14 marca do godz. 16:00 – kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast^[8].

Wybory samorządowe w 2024 odbyły się po nowelizacji kodeksu wyborczego w zakresie zmiany dnia ustalania liczby mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego będącej podstawą określenia liczby radnych wybieranych do danej rady (zamiast ostatniego dnia roku, ostatni dzień kwartału poprzedzającego termin ogłoszenia zarządzenia wojewody ustalającego liczbę radnych), a także wprowadzania początkowego terminu, w którym tak ustalona liczba radnych może zostać przez wojewodę ogłoszona^[2][3].

• do 12 lutego – podanie jako informację publiczną w formie obwieszczenia liczbę okręgów, ich granicach, numerach i liczbie radnych wybieranych w poszczególnych okręgach wyborczych oraz o wyznaczonej siedzibie komisji wyborczej w wyborach na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, rad gmin, powiatów, rad miasta stołecznego Warszawy oraz sejmików województw. Powiadomienie PKW bądź właściwego komisarza wyborczego o utworzeniu komitetu wyborczego
• do 22 lutego – zgłaszanie na członków terytorialnych komisji wyborczych komisarzom wyborczym
• do 27 lutego – powołanie przez komisarza wyborczego terytorialne komisje wyborcze
• do 4 marca do godziny 16:00 – utworzenie obwodów głosowania i ustalenie ich granic, numerów oraz siedzib
• do 8 marca – przekazanie list kandydatów radnych do rad gmin, rad powiatów, raz sejmików województw oraz miasta stołecznego Warszawy terytorialnym komisjom wyborczym. Zgłaszanie kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych do komisarzom wyborczych
• do 13 marca – przyznanie jednolitych numerów dla list komitetów wyborczych, które zarejestrowały przynajmniej w co najmniej połowie okręgów we wszystkich sejmikach województw przez PKW
• do 14 marca do godziny 16:00 – zgłaszanie kandydatów na burmistrzów, prezydentów miast i wójtów gminnym komisjom wyborczym
• do 15 marca – przyznanie przez komisarza wyborczego numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów w wyborach do sejmiku województwa, o ile nie został im przyznany numer przez Państwową Komisję Wyborczą
• do 18 marca – przyznanie przez komisarza wyborczego numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów do rady powiatu i nie został im przyznany numer przez Państwową Komisję Wyborczą ani przez komisarza wyborczego. Powołanie obwodowych komisji wyborczych przez komisarzy wyborczych
• od 23 marca do 5 kwietnia do godziny 24:00 – nieodpłatne rozpowszechnianie przez komitety wyborcze w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych audycji wyborczych przygotowanych przez komitety wyborcze
• od 25 marca – zgłaszanie chęci głosowania korespondencyjnego przez wyborców niepełnosprawnych, w tym za pomocą nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a, i przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat. Deklaracja zamiaru skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego transportu powrotnego przez wyborców niepełnosprawnych oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, w gminie, w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski. Podanie do publicznej wiadomości, poprzez rozplakatowanie obwieszczeń:
  • a) terytorialnych komisji wyborczych o rejestracji list kandydatów na radnych,
  • b) gminnych komisji wyborczych o rejestracji kandydatur na prezydentów miast, wójtów oraz burmistrzów
• do 28 marca – podanie do wiadomości publicznej informacji o organizacji w gminach wiejskich lub miejsko-wiejskich, w dniu wyborów, bezpłatnego gminnego przewozu pasażerskiego
• do 29 marca – składanie wniosków o sporządzenie pełnomocnictwa do głosowanie przez niepełnosprawnych wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania skończyli 60 lat
• do 4 kwietnia – powiadomienie wyborców niepełnosprawnych oraz wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, którzy zgłosili zamiar skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego, o godzinie transportu w dniu głosowania
• 5 kwietnia, godzina 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej
• 7 kwietnia – głosowanie w godzinach 7:00–21:00.
• 19 kwietnia, godzina 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej
• 21 kwietnia – głosowanie w godzinach 7:00–21:00.

Źródło: Kalendarz wyborczy w serwisie PKW

12 marca 2024 PKW wylosowała numery list komitetów ogólnopolskich^[9]:

• Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość – nr 1
• Komitet Wyborczy Wyborców Konfederacja i Bezpartyjni Samorządowcy – nr 2
• Koalicyjny Komitet Wyborczy Trzecia Droga Polska 2050 Szymona Hołowni – Polskie Stronnictwo Ludowe – nr 3
• Koalicyjny Komitet Wyborczy Lewica – nr 4
• Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska – nr 5
• Komitet Wyborczy Stowarzyszenie „Bezpartyjni Samorządowcy” – nr 6

I tura wyborów, frekwencja na poziomie całego kraju:

• 12:00 – 16,52%^[10]
• 17:00 – 39,43%^[11]
• Ostateczna w poszczególnych wyborach^[12]:
  • sejmiki: 51,94%;
  • rady powiatów: 52,8%;
  • rady gmin, miast i miejskie: 52,25%;
  • rady dzielnic Warszawy: 58,89%;
  • wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast: 51,99%.

II tura wyborów, frekwencja na poziomie całego kraju:

• 12:00 – 12,93%^[13]
• 17:00 – 33,17%^[14]
• Ostateczna – 44,06%^[15]

 Osobny artykuł: Prezydenci miast w Polsce (kadencja 2024–2029).

• Wybrani w I turze:

• Zakwalifikowani do II tury:

• Wybrani w II turze:

• Wybrani włodarze miast i gmin:

• Wybrani prezydenci miast według przynależności partyjnej:
  • Platforma Obywatelska – 34
  • Nowa Lewica – 6
  • Prawo i Sprawiedliwość – 3
  • Nowa Nadzieja – 1
  • Polska 2050 – 1
  • Polska Jest Jedna – 1
  • Polskie Stronnictwo Ludowe – 1
  • bezpartyjni – 60

Wszystkie dane wyrażono w procentach.

Objaśnienia:
¹KWW Śląscy Samorządowcy,
²KW Koalicja Samorządowa OK Samorząd.

W tabeli przedstawiono jedynie wyniki komitetów ogólnopolskich. Spośród pozostałych komitetów najlepsze rezultaty w skali kraju uzyskały: Koalicja Samorządowa OK Samorząd (1,15%), Normalny Kraj (0,60%), Śląscy Samorządowcy (0,37%), Polska Liberalna Strajk Przedsiębiorców (0,36%) i Ruch Autonomii Śląska (0,35%).

 Osobny artykuł: Radni sejmików województw VII kadencji.

 Osobny artykuł: Zarządy województw VII kadencji.

W wyborach do rad dzielnic miasta stołecznego Warszawy zwyciężyły następujące komitety wyborcze^[37]:

• samorząd terytorialny w Polsce
• wybory Prezydenta miasta stołecznego Warszawy w 2024 roku

• Wybory samorządowe 2024 w serwisie PKW