French
DeutschDörtdivan - Vikipedi
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Dörtdivan | |
|---|---|
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Bolu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Mustafa Düzgün |
| • Belediye başkanı | Hamza Efe (AK Parti)[1] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 384 km² |
| Rakım | 1167 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 7.139 |
| • Kır | 3,855 |
| • Şehir | 2.730 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 14910 |
| İl alan kodu | 0374 |
| İl plaka kodu | 14 |
Dörtdivan, Bolu ilinin bir ilçesidir. 1990 yılında Gerede ilçesinin kasabası iken ilçeye dönüştürülmüştür. İlçede Yağbaşlar Köyün'de Bizans kale kalıntıları vardır. Yukarısayık ve Sorkun köyleri arasında bir tepede Himmet Dede Türbesi, Kılıçlar köyünde Kırklar Türbesi, Çalköy'de Şehriban Nine Türbesi, Merkez Camii yanında Secamehmet Dede Türbesi bulunmaktadır. Ayrıca Yağbaşlar Köyü Mürseller mahallesinde Ayvadibi Şifalı Suyu bulunur. Her yıl Temmuz ayı içinde Dörtdivan yaylalarında Köroğlu Şenlikleri yapılmaktadır. Çalköy, Çetikören, Aladağ, Karaçayır, Ömerpaşalar, Kapaklı ve Kirazlı yaylaları en önemli yaylalarıdır. Halk şairi Köroğlu, ilçe köylerinden Aşağısayık Köyü Hesinler mahallesinde doğmuştur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Malazgirt Savaşı ile Anadolu'ya gelen Oğuz Türklerinin Kayı boyundan bir bölümü 1074-1076 yıllarında Dörtdivan ve çevresine yerleşmişlerdir. Yerleştikleri yerlere Oğuz boylarına özgü isimler vermişlerdir. Bu durumu ilçedeki köylerin isimlerinde sıkça görmek mümkündür. (Doğancılar, Adakınık, Dülger, Bünüş, Çalköy, Cemaller, Çardak, Göbüler, Gücükler…) Dörtdivan'ın bir yerleşim birimi olarak kurulmasının 1197'de I. Alaaddin Keykubat zamanında olduğu tahmin edilmektedir. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde, Sultan I. Alaaddin Keykubat'ın Bolu Beyi iken fethettiği dağlarda Divan kösü çaldırdığı, bu nedenlede bu yerlere “DİVAN” denildiği yazmaktadır. Bu yerlerin önce 7 adet olduğu, fakat bunlardan 3'ünün küçük olduğu için kapatılıp 4'ünün kaldığı ve bu yüzden de bölgeye “DÖRTDİVAN” denildiği belirtilmektedir. Ayrıca Ankara Savaşı'nda yenilen Osmanlı ordusu geri çekilmesi sırasında Timur'un Ordusu tarafından takip edilmiş, Gerede ve Dörtdivan'a kadar gelen Osmanlı askerleri yöre halkı tarafından sahiplenilip korunmuştur. Bu tavrın Osmanlıların yeniden toparlanmasında da önemli rol oynadığı belirtilmektedir.
Osmanlı idaresine geçtikten sonra Dörtdivan'ın idari durumu sırasıyla şöyledir: 1-Bolu Sancakbeyliği ve Kütahya eyaletine bağlı bir kasaba (1396-1462) 2-Bolu Voyvodalığı'na bağlı bir subaşılık (1692-1812) 3-Bolu Viranşehir Sancağına bağlı 19 kasabadan birisi (1812-1864) 4-Bolu Mutasarrıflığı Kastamonu vilayetine bağlı kasaba (1864-1869) 5-1890 Devlet salnamesine göre Gerede Bolu Mutasarrıflığının bir kasabası, Dörtdivan nahiyesi. 1908-1916 yıllarında Dörtdivan, Gerede'ye bağlı bir nahiye olarak kalmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte Bolu il olmuştur ve Dörtdivan 1990 yılına kadar Bolu ili Gerede ilçesine bağlı bir nahiye olarak kalmıştır. Dörtdivan, 9.5.1990'da ilçe olmuştur ve o tarihten beri Bolu iline bağlı bir ilçedir.[2]
Ekim 1811'de Bolu'da ayaklanma çıktığında Çalköylü Dörtdivan Âyanı Kalınbacakoğlu İsmail Ağa Gerede ve Dörtdivandan'dan topladığı askerleri ile Bolu'daki ayaklanmayı bastırmış ve padişah tarafından silahşoran madalyası almıştır.[3]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Bolu İlinin doğusunda yer alan ilçemizin doğusunda Gerede, batısında Bolu, Kuzeyinde Yeniçağa, güneyinde ise yine Gerede ve Bolu toprakları ile sınırlı olarak yaklaşık 284 km² alana sahiptir. Dörtdivan ilçesi 40'-50'-00' kuzey paralelleri ile 32'-10'-12' doğu meridyenlerinin kesiştiği yerdedir. İlçede rakım 1167 m.dir. Kuzey Anadolu Sıradağları, Ilgaz tepesinden batıya doğru ikiye ayrılarak uzanırlar. Bu sıradağların güney kolu ilçenin güneyinde Ankara ile Dörtdivan tabii sınırlarını çizer. Doğu batı doğrultusunda uzanan bu sıradağlara Benli ve Kütüklü adı verilir. Bu sıradağların devamını teşkil eden Köroğlu Dağları da ilçenin güneybatısından hafif bir yay çizerek kuzeye doğru uzanırlar ve ilçenin batı tabii sınırlarını çizerler. Bu dağların en yüksek tepesi Köroğlu Tepesi olup, 2378 m.dir. Köroğlu Dağları volkanik dağlardır. Dörtdivan ilçesi yerleşim yerleri ve tarımsal alanlar genelde düzlük ve ovalıktır. Bu nedenle de yerleşim birimleri birbirine çok yakındır. İlçemiz en önemli akarsuyu Köroğlu Dağlarının doğu yamacında iki kol halinde çıkıp, Dörtdivan Ovasında birleşen, Gerede Ovası ortasından batı-doğu doğrultusunda akan, Çankırı topraklarından sonra Zonguldak topraklarından Filyos Çayı'na karışarak Karadeniz'e dökülen Ulusu çayıdır. Ulusu Çayı ilçe sınırları içerisinde Sorkun, Yalacık, Düğer dereleri ile beslenmektedir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]384 km²'lik bir alana sahip olan ilçe, 8'i mahalle 24'ü köy olmak üzere toplam 32 idari birimden oluşmaktadır. 2020 yılı Genel Nüfus tespitine göre toplam nüfus 6585'dir.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[4] | 13.499 | 2.787 | 10.712 |
| 2000[5] | 9.528 | 3.335 | 6.193 |
| 2007[6] | 7.108 | 2.004 | 5.104 |
| 2008[7] | 7.100 | 3.098 | 4.002 |
| 2009[8] | 6.886 | 2.952 | 3.934 |
| 2010[9] | 6.897 | 3.051 | 3.846 |
| 2011[10] | 6.808 | 3.001 | 3.807 |
| 2012[11] | 6.680 | 2.932 | 3.748 |
| 2013[12] | 6.688 | 2.931 | 3.757 |
| 2014[13] | 6.527 | 2.835 | 3.692 |
| 2015[14] | 6.396 | 2.763 | 3.633 |
| 2016[14] | 6.245 | 2.677 | 3.568 |
| 2017[14] | 6.185 | 2.631 | 3.554 |
| 2018[14] | 7.139 | 2.993 | 4.146 |
| 2019[14] | 6.750 | 2.869 | 3.881 |
| 2020[14] | 6.585 | 2.730 | 3.855 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "5 belediye başkanı AK Parti'ye geçti". Haber7.com. 12 Mart 2020. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2020.
- ^ "Dortdivan Tarihi". dortdivan.tripod.com. 7 Mayıs 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ Kabadayi, Emre (30 Nisan 2022). "Dörtdivan Âyanı Kalınbacakoğlu İsmail Ağa'nın Faaliyetleri". Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi. 7 (13): 40-59. ISSN 2528-9403. 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Dörtdivan Nüfusu - Bolu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bolu Dörtdivan Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dörtdivan Kaymakamlığı30 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dörtdivan Belediyesi10 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.