Mesudiye - Vikipedi
Mesudiye | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ordu |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Efe Kılıç (Vekâleten)[1] |
• Belediye başkanı | Muammer Özer[2] |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1101 km² |
Rakım | 1050 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 26.287 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
Posta kodu | 52900 |
İl alan kodu | 0452 |
İl plaka kodu | 52 |
Resmî site http://www.mesudiye.bel.tr/ |
Mesudiye, Ordu ilinin Sivas sınırındaki bir ilçesi. Yerli halkın önemli bir bölümü Türkmen/Çepnilerden oluşur. Ordu ilinin yüzölçümü en büyük ilçesidir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Mesudiye çok eski bir tarihe sahip bir yerleşkedir. İlçe tarihi Hitit dönemine kadar uzanır. Pek çok kaya mezarı bulunmaktadır.
1963-1964 yıllarında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Prehistorya Tarihi Kürsüsü Profesörü İ. Kılıç Kökten'in Ordu'da yaptığı arkeolojik kazı ve tetkiklere göre Ordu ilinde yerleşmeye ve medeniyet eserlerinin verilmesine MÖ 15. yüzyılda başlanmıştır. Yine en eski yerleşme sahalarından biri de Mesudiye ilçesidir. Bu ilçe de tarih öncesi ve daha sonraki eski tunç devrine ait birçok buluntular ele geçmiştir. Bölgede dolayısıyla Hitit ve Friglerin de hakimiyeti görülmektedir.
Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı topraklarına katılmış ve ilçenin Osmanlı kayıtlarına girmesi 1455 senesinde olmuştur. Bu tarihe kadar bölge Trabzon İmparatorluğu topraklarındadır. Bu tahrir kayıtlarına göre Mesudiye o dönemde yüzden fazla köye ve çok sayıda mezraya sahiptir. Osmanlı öncesi bölge Hititlerin, Kimmerlerin, Medlerin, Perslerin, Büyük İskenderin, Pontus Krallığı'nın, Roma İmparatorluğu'nun, Doğu Roma'nın, Danişmentlilerin, Trabzon İmparatorluğu'nun, Anadolu Selçuklularının, İlhanlıların, Eretna Beyliği'nin, Kadı Burhanettin Devleti'nin ve Hacıemiroğlu Beyliği'nin egemenliğinde kalmıştır.
Mesudiye yöresi Osmanlılar döneminde nahiye olarak Milas ismiyle anılmaktadır. Kayıtlara göre Milas, 1530'da Rum Eyaleti Canik Sancağı'na bağlı Ordu ilinin bir nahiyesi idi.[4] 1846'da Trabzon Eyaleti, Karahisar-ı Şarkî iline bağlı bir kaza haline geldi.[4] Kaza merkezi Parçı köyünden alınarak 1863 yılından sonra pazaryeri olarak kullanılan bugünkü Mesudiye'ye 1876'de nakledildi. Bölgedeki halkın padişaha yazdıkları arzuhal ile (3 Za 1293) 20 Kasım 1876 tarihinde Milas ismi Hamidiye olarak değiştirildi.
1910 yılında Hamidiye ismi Mesudiye olarak değiştirilmiştir.
1899 yılında belediye teşkilatı kurularak Aliçavuşoğlu Mustafa Bey ilk belediye başkanı olmuştur.
27 Mayıs 1933 gün ve 2197 sayılı kanunla Mesudiye İlçesi Şebinkarahisar'dan alınarak Ordu iline bağlandı.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Ordu ilinin güneyinde yer alan, denize oldukça uzak, dağlık fakat hafif eğimli bir arazi üzerine kurulmuştur. İlçe merkezi Ordu'ya 120 km mesafededir. İlçenin geniş yüzölçümü çok sayıda köy ve yaylayla kaplıdır. İlçenin hemen içinden geçen Melet Irmağı Mesudiyelilere Meletli denmesine yol açar ki bunun sahilde oturan Ordululara verilen karşılığı Canikli'dir. Özellikle Keyfalan yaylasının yayla turizmi açısından önemi her yıl artmakta, yazın bu yaylalara yüzlerce Mesudiyeli geziler düzenlemekte ve konaklamaktadır. Ayrıca Yeşilce ve Topçam yaylalaları da önemli turizm merkezleridir. Yeşilce yaylasında doğal bütünlüğü bozmaması için yapılan evlerin betonarme olmasına izin verilmemektedir. Son olarak da 2006 yılı içerisinde bu yaylalara elektrik bağlantısı götürülmüştür.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Mesudiye Ordu ilinin bir ilçesi olmasına rağmen ilçede kış ayları oldukça soğuk ve uzun sürer, yağışlar genelde kar şeklinde olur. Yaz ayları ise gündüzleri sıcak, akşamları ise ciddi bir soğuk ile geçer. Yağış yılın her mevsimi etkisini gösterir. İlçe merkezine 5 ay kar yağar. İlçenin köylerinde kış ilçe merkezine göre daha şiddetli geçer ilçenin köylerine 6-7 ay boyunca sürekli kar yağar. Yükseltinin en fazla olduğu Aşut Obası, Çambaşı Yaylası ve Gönderiç Tepesinde yaz aylarında erimeyen kar görülmektedir.
Sosyal ve Ekonomik Yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Mesudiye için göç olgusu belirleyici önem taşır. 1950'lerden sonra batıya ve özellikle İstanbul'a yaşanan göç artarak sürmüş, 100 sene evvel çok yoğun nüfuslu bir yerleşke olan Mesudiye bugün için artık çok az bir nüfusu barındırmaktadır. Göçten önce ilçe ve çevresinde özellikle tahıl tarımı ve hayvancılık gibi çalışmalar yapılmıştır. Özellikle, 1970'lerde yüz binlerce başla ifade edilen küçükbaş hayvan sayısı bugün çok azalmıştır.
Mesudiyeliler özellikle Ümraniye,Pendik ve Beykoz çevresinde yaygındır.
Kışın oldukça tenha olan ilçe, yazları ilçe dışına göç edenlerin gelmesi ile oldukça hareketlenir. İlçenin 1180 km2 alanı olduğu düşünülürse, nüfus yoğunluğu m2 başına 24 kişidir. Yaz ve kış nüfusu arasında çok büyük farklılıklar vardır. İlçe Nüfus Teşkilatı'nın verilerine göre ilçe dışında yaklaşık 90.000 Mesudiyeli yaşamaktadır.
Son yıllarda özellikle yaz aylarında ilçe nüfusu çok fazla artmakta, terkedilen konutlar sahipleri tarafından onarılmaktadır.
Bülent Ecevit - Devlet Bahçeli hükûmeti, köykent projesi için ilçeyi pilot bölge seçse de proje bekleneni henüz verememiştir.
Doğrudan demokrasinin Türkiye'deki ilk örneği olarak toplanan Mesudiye İlçe Kurultaylarının herkesi kapsayıcı gücü, son yıllarda siyasi baskılar nedeniyle zayıflamıştır.
İlçeyi canladırmak için açılan yüksekokul, ilçe merkezinde bulunmaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe genel olarak göç veren bir bölgedir. İnsanlarının çoğunluğu büyük şehirlerde yaşamaktadırlar. Onun için kış aylarında nüfus yaklaşık 1.500 kişi civarında olup bunun %80'lik kısmı memurlardan oluşmaktadır.[kaynak belirtilmeli]
İlçe, ilçe merkezine bağlı; 70 mahalleden oluşmaktadır.
Mesudiye nüfusu 2020 yılına göre 14.489.
Bu nüfus, 7.508 erkek ve 6.981 kadından oluşmaktadır.
Yüzde olarak ise: %51,82 erkek, %48,18 kadındır.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Mesudiye ilçesi (Şebinkarahisar) | |||
1927[5] | 23.205 | 667 | 22.538 |
Mesudiye ilçesi (Ordu) | |||
1935[6] | 26.689 | 1.572 | 25.117 |
1940[7] | 29.657 | 1.696 | 27.961 |
1945[8] | 31.856 | 1.662 | 30.194 |
1950[9] | 33.714 | 1.942 | 31.772 |
1955[10] | 35.049 | 2.220 | 32.829 |
1960[11] | 38.864 | 2.511 | 36.353 |
1965[12] | 37.812 | 2.547 | 35.265 |
1970[13] | 35.452 | 3.376 | 32.076 |
1975[14] | 36.120 | 4.294 | 31.826 |
1980[15] | 34.264 | 4.940 | 29.324 |
1985[16] | 24.368 | 3.181 | 21.187 |
1990[17] | 22.786 | 4.047 | 18.739 |
2000[18] | 28.551 | 5.665 | 22.886 |
2007[19] | 12.129 | 2.206 | 9.923 |
2008[20] | 13.501 | 2.812 | 10.689 |
2009[21] | 14.407 | 3.031 | 11.376 |
2010[22] | 12.889 | 2.801 | 10.088 |
2011[23] | 12.739 | 3.144 | 9.595 |
2012[24] | 18.805 | 3.804 | 15.001 |
2013[25] | 16.975 | 16.975 | veri yok |
2014[26] | 16.576 | 16.576 | veri yok |
2015[27] | 15.759 | 15.759 | veri yok |
2016[27] | 16.689 | 16.689 | veri yok |
2017[27] | 17.246 | 17.246 | veri yok |
2018[27] | 26.287 | 26.287 | veri yok |
2019[27] | 16.809 | 16.809 | veri yok |
2020[27] | 14.489 | 14.489 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]Mesudiye Spor Birliği
Kiliseler
[değiştir | kaynağı değiştir]Mesudiye ilçesinde bilinen 5 kilise bulunmaktadır. Birçok bilinmeyen kilise ya yıkılmış olup ya da yıkılmak üzereye ayakta durmaya devam etmektedirler. Kiliseler 1700-1900 yılları arasında inşa edilmiştir.
- Mesudiye Yason Rum kilisesi[28]
- Mesudiye Rum Ortodoks Kilisesi[29]
- Mesudiye Samuga Ermeni kilisesi[30]
- Mesudiye Topçam Muzadere Rum Kilisesi[31]
- Mesudiye Şaphane Kilisesi[31]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://www.mesudiye.gov.tr/ 13 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mesudiye Kaymakamlığı
- ^ "Mesudiye'nin Yeni Belediye Başkanı Muammer Özer". mesudiyegazetesi.com.tr. 23 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2023.
- ^ "9/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ a b http://www.devletarsivleri.gov.tr/Forms/pgArticle.aspx?Id=0f2a5cfb-c614-4f67-9c7f-db18cb167ed1 3 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 14. Osmanlı yer adları.pdf".
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Mesudiye Nüfusu - Ordu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Ordu Mesudiye Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kaymakamlık Resmi Sayfası 13 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Belediye Resmi Sayfası 15 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mesudiye, Esatlı Kaya Üstü Resim ve Yazıtları 8 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.