Overlord Harekâtı - Vikipedi

Overlord Harekâtı
II. Dünya Savaşı Batı Cephesi

Normandiya'nın Omaha Sahili üzerinde malzeme boşaltan tank çıkarma gemileri
Tarih6 Haziran – 25 Ağustos 1944
Bölge
Sonuç Kesin Müttefik zaferi
Taraflar
 ABD
 Birleşik Krallık
 Kanada
Özgür Fransa Özgür Fransa
Polonya Polonya
Çekoslovakya Özgür Çekoslovakya
 Avustralya
 Yeni Zelanda
 Hollanda
Belçika Özgür Belçika
 Lüksemburg
 Almanya
Komutanlar ve liderler
Amerika Birleşik Devletleri Dwight D. Eisenhower
(Yüksek Müttefik Komutanı)
Birleşik Krallık Arthur Tedder
(Yüksek Müttefik Komutan Yardımcısı)
Birleşik Krallık Bernard Montgomery
(Kara Kuvvetleri Başkomutanı)
Birleşik Krallık Trafford Leigh-Mallory
(Hava Kuvvetleri Başkomutanı)
Birleşik Krallık Bertram Ramsey
(Deniz Kuvvetleri Başkomutanı)
Nazi Almanyası Gerd von Rundstedt
(Oberbefehlshaber West)
Nazi Almanyası Erwin Rommel
(Heeresgruppe B)
Güçler
1,452,000 (25 Temmuz)
2,052,299 (21 Ağustos, sadece Kuzey Fransa'da)
380,000+
Kayıplar
Müttefikler:
ABD: 125.847 ölü ve yaralı
Britanya: 83,000 ölü ve yaralı
Almanya:
393,000 ölü, yaralı ve esir

Overlord Harekâtı, 6 Haziran 1944 günü Müttefikler'in milyonlarca askerle yaptığı Normandiya Çıkarması ile başlayan ve Paris'in Kurtuluşu ile biten harekâttır. Müttefik birlikleri Normandiya'da Omaha, Utah, Sword, Gold ve Juno Sahillerine çıktılar. Erwin Rommel başta olmak üzere Alman birlikleri çıkarmanın Pas-de-Calais'e yapılacağını düşünüyordu. Ancak Almanlar yanıldı ve çıkarma Omaha Sahili başta olmak üzere Utah, Sword, Gold ve Juno Sahillerine yapıldı.

Almanların Yanılması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa'nın işgaline hazır bir çıkarma aracı tankına (LCT) yüklenmiş ABD Ordusu M4 Sherman tankları, c. Mayıs sonu veya 1944 Haziran başı Kıta Avrupası'nda İngiltere'ye en yakın nokta olan Pas de Calais, V-1 ve V-2 roketlerinin fırlatma yerlerinin konumuydu, o zamanlar hala geliştirme aşamasındaydı. Almanlar burayı en olası ilk iniş bölgesi olarak gördü ve bu nedenle orayı en ağır tahkim edilmiş bölge yaptı. Müttefiklere genişleme için çok az fırsat sundu, ancak bölge çok sayıda nehir ve kanal ile sınırlıyken, Normandiya'da geniş bir cepheye inişler Cherbourg limanına, Brittany'de daha batıdaki kıyı limanlarına ve karadan bir karaya karşı eşzamanlı tehditlere izin verecekti. Paris'e ve sonunda Almanya'ya saldırı ile sonuçlandı. Normandiya bu nedenle iniş bölgesi olarak seçildi. Normandiya kıyılarının en ciddi dezavantajı - liman ve kıyı hisarlarının zayıf olması - yapay limanların geliştirilmesiyle aşılacaktır.

Sahte Paraşütçüler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk önce Almanları şaşırtmak için balondan oluşan paraşütçü, tank, top ve benzeri materyalleri gizli uçuşlardaki uçaklardan gece yarısı Pas-de-Calais'in batısındaki düzlük araziye bıraktılar. Ardından sabah olunca Almanlar büyük bir şaşkınlıkla ateş etmeye başladılar. Bütün vurdukları patlıyordu. Ve aynı şekilde 2 gün boyunca paraşütçü inmeye devam etti. Ancak Almanların vurduğu bütün paraşütçüler ya korkuluk ya da manken çıkıyordu. Almanlar bunlara bir anlam veremiyorlardı. Ancak çıkarma ve paraşütçüler çoktan Normandiya'ya çıkarmayı yapmışlardı bile. Bu sayede Almanların asıl çıkarmanın yapılacağı sahile yığılmış olan askerî gücü oyalamayı başardılar.

Harekâtın Başlangıcı

[değiştir | kaynağı değiştir]
ABD Sahil Güvenliği'ne bağlı USS Samuel Chase'e ait bir LCVP (Landing Craft, Vehicle, Personnel) 6 Haziran 1944 (D-Day) sabahı Omaha Plajı'nda ABD Ordusu'nun Birinci Tümeni'ne bağlı askerleri karaya çıkarır.

6 Haziran 1944 gece yarısı 00:48'te Amerikan Paraşütçü Birlikleri'nin, Normandiya Sahili arkasındaki yerleşim noktalarına indirme yapmasıyla harekât başlamış oldu. Saat 5:45'te başlayan Donanma bombardımanı ile harekâtın çıkarma safhası başlamış, saat 06:30'da ilk Müttefik askerleri sahile ayak basmışlardır. Harekât başarılı olunca Almanların Batı Cephesi'ndeki direnci tamamen kırılmış ve Almanlar için Batı Avrupa'da hızlı bir gerileme sürmeye başlamıştır.

Alman savunmasının Yarılması ve Fransa içlerine gerilemeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu gerileme Ardenler Taarruzu'na kadar sürdü ve bunun sonucunda Müttefikler, Almanya'nın batı kısımlarını işgal etti. Almanlar bu çıkarmaya hazırlı olmadıkları için oradaki az teçhizatlı garnizon asklerlerine ikmal ve teçhizat yardımı yapmakta zorlanıyorlardı. Aynı zamanda iletişim kopukluğu da vardı. Almanların en önemli unsuru olan tanklar çıkarma kıyısına çok uzaklıktaydı ve ikmal yolları Pas-de-Calais bölgesine göre kurulmuştu. Ancak Almanlar, Müttefikler çok ilerleyemeden tanklarını, askerlerini ve uçaklarını bölgeye getirmişlerdi. Ancak tek sıkıntı ve Almanların II. Dünya Savaşını kaybetmelerinin en önemli sebeplerinden biri olan yakıt sıkıntısı yüzünden pek çok tankı verimli olarak kullanamadılar. O zamanlarda Almanya yakıt bulamadığı için kömür sıvılaştırarak yakıt elde ediyordu. Ancak bunlar tanklar için yeterli değildi. Hem çabuk tükeniyordu hem de çok az enerji veriyordu. Bu yüzden Amerikan Sherman tanklarına yenildiler.[1][2][3]

  1. ^ "D-Day... Normandiya Çıkarması". CNN Türk. 7 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021. 
  2. ^ Editors, History com. "D-Day". HISTORY (İngilizce). 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021. 
  3. ^ "History | D-Day | June 6, 1944 | The United States Army". www.army.mil (İngilizce). 8 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.