Selman bin Abdülaziz Âl-i Suud - Vikipedi

Selman bin Abdülaziz Âl-i Suud
سلمان بن عبد العزيز آل سعود
7. Suudi Arabistan kralı
Hüküm süresi23 Ocak 2015-günümüz
Önce gelenAbdullah bin Abdülaziz
Suudi Arabistan başbakanı
Hüküm süresi23 Ocak 2015-27 Eylül 2022
Önce gelenSultan bin Abdülaziz el-Suud
Sonra gelenMuhammed bin Selman
Suudi Arabistan Savunma Bakanı
Hüküm süresi5 Kasım 2011-23 Ocak 2015
Önce gelenSultan bin Abdülaziz el-Suud
Sonra gelenMuhammed bin Selman
Riyad Bölgesi Valisi
Hüküm süresi25 Şubat 1963-5 Kasım 2011
Önce gelenBedir bin Abdülaziz el-Suud
Sonra gelenSattam bin Abdülaziz el-Suud
Doğum31 Aralık 1935 (88 yaşında)
Riyad, Suudi Arabistan
Eş(ler)iSultana bint Türki es-Sudeyri
Sare bint Faysal el-Sebi'i
Fehde bint Felah el-Hıslin el-Acmi
Çocuk(lar)ı13
HanedanSuud Hanedanı
Babasıİbn Suud
AnnesiHassa bint Ahmed es-Sudeyri
DiniVahhabi İslam
İmza

Selman bin Abdülaziz Âl-i Suud (Arapçaسلمان بن عبد العزيز آل سعود; d. 31 Aralık 1935, Riyad), 7. Suudi Arabistan kralı, Suud Hanedanı'nın başı ve İki Kutsal Caminin Hizmetkârı. Kral Selman aynı zamanda Başkomutan unvanlarına da sahiptir. Selman, 23 Ocak 2015'te üstlendiği başbakanlık görevini de 27 Eylül 2022'de veliaht prens Muhammed bin Selman'a devretmiştir.[1]

Bundan önce 2012-2015 yılları arasında veliaht prens, 2011'den 2015'e kadar savunma bakanlığı ve 1963'ten 2011'e kadar Riyad Bölgesi Valiliği görevlerini yürüttü. 23 Ocak 2015'te Kral Abdullah'ın ölümünden sonra tahta geçti.[2]

Kral olarak aldığı başlıca kararlar arasında Yemen İç Savaşı’na Suudi müdahalesi, Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonu ve Suudi kadınların araba kullanmasına izin veren 2017 kararnamesi yer alıyor.

Hastalıkları sebebiyle; 2017'de veliaht prens olarak atadığı Muhammed bin Selman, Suudi hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

2013 yılında Kral Selman, veliaht prens iken.
Kral Selman'ın gençliği.

Gençliği ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kral Selman, 31 Aralık 1935 tarihinde, Suudi Arabistan'ın Riyad şehrinde, bir Suudi Ailesi üyesi olarak dünyaya geldi. Babası ülkenin ilk kralı Abdülaziz bin Abdurrahman, annesi ise Hassa bint Ahmed'dir. Kralın 45 çocuğundan[3] 25. oğludur.[4]

Kral Selman, kraliyet çocuklarına eğitim veren Prens Okulu'na gitti. Orada eğitim aldı. Sonra mezun oldu ve politikaya atılmaya başladı.

Devlet adamlığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Selman bin Abdülaziz el Suud'un siyasi deneyimi ve yükselişi 1950'li yıllara dayanır. Suudi Ailesi Konseyi Başkanı olmuştur. Bunun yanında önemli devlet hizmeti gerçekleştirir; Riyad'ın belediye başkanlığını ve valiliğini üstlenir. En uzun görev süresi Riyad Bölgesi Valisi olduğu zamanda olmuştur. Tam 48 yıl sürmüştür. Ardından o görevi bırakmış ve 5 Kasım 2011 tarihinde savunma bakanı olmuştur. Kardeşi ve kralın seçtiği veliaht olan, Nayif bin Abdülaziz el Suud Haziran 2012'de vefat edince veliahtlık ona devredilmiştir. Ağabeyi Kral Abdullah'ın ölümüyle Suudi Arabistan'ın yeni kralı olmuştur. Göreve gelmesinin ardında 30'lu yaşlardaki oğlu Prens Muhammed'i Savunma Bakanı yaptı.[5] Kral Selman önce Veliahtı olarak Prens Mukrin bin Abdülaziz Al Suud'u atadı. Ancak 2015 yılının Nisan ayında yönetimde değişikliğe giderek Muhammed bin Nayif'i veliaht prensliğine getirdi.[6]

Selman, siyasi reform ve sosyal değişimler konusunda geleneksel görüşlere sahiptir.[7] Kasım 2002'de, terörizmle suçlanan yardım kuruluşlarına atıfta bulunarak (örneğin, el-Harameyn Vakfı, Suudi Bosna-Hersek Yardım Yüksek Komisyonu), bu tür kuruluşların faaliyetlerinde kişisel olarak yer aldığını belirterek şöyle dedi: "Yardımın iyiliğe gittiğini biliyorum. Fakat bazı hayır işlerini kötülüğe çevirenler varsa, dünyadaki Arap ve Müslüman kardeşlerine yardım eden Krallığın veya halkının bu durumdan sorumluluğu yoktur."[8]

Al Jazeera, Selman'ın 2007 tarihli bir ABD diplomatik mesajında bildirilen görüşlerine atıfta bulundu.[9][10] Selman, "reformların hızı ve kapsamı, sosyal ve kültürel faktörlere bağlıdır, ... [dini] nedenlerle değil, sosyal nedenlerle reformların [Suudi hükümeti] tarafından dayatılamayacağını veya olumsuz tepkilerin olacağını, ... [ve] değişikliklerin hassas ve zamanında uygulanması gerektiğini." söyledi. Sızan belgelere göre, Suudi Arabistan'da "demokrasi empoze edilmemeli", çünkü ülke "aşiretlerden ve bölgelerden oluşuyor ve demokrasi dayatılsaydı, her kabile ve bölgenin siyasi partisi olurdu" dedi.[10]

5 kez evlenmiştir. İlk üç eşinden toplam 13 çocuğu olmuştur; diğer iki eşinden çocuğu olmamıştır. İlk eşi dayısının kızı Sultana bint Türki es-Sudeyri'dir.

  1. Sultana bint Türkî es-Sudeyri;
    1. Fehd bin Selman el-Suud (d. 1955 - ö. 2001)
    2. Sultan bin Selman el-Suud
    3. Ahmed bin Selman el-Suud (d. 1958 - ö. 2002)
    4. Abdülaziz bin Selman el-Suud
    5. Faysal bin Selman el-Suud
    6. Hassa bint Selman el-Suud
  2. Sare bint Faysal el-Sebi'i (boşandı);
    1. Suud bin Selman el-Suud
  3. Fehde bint Felah el-Hıslin el-Acmi;
    1. Muhammed bin Selman el-Suud
    2. Turki bin Selman el-Suud
    3. Halid bin Selman el-Suud
    4. Nayif bin Selman el-Suud
    5. Bender bin Selman el-Suud
    6. Rakan bin Selman el-Suud
  4. Mazavi bint Mecid bin Abdülaziz ed-Deviş
  5. Sultana bint Mendil el-Halidi
  1. ^ "Selman, veliaht prens Muhammed bin Selman'ı başbakan olarak atadı". 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  2. ^ "Suudi Arabistan kralı Abdullah öldü". BBC Türkçe. 23 Ocak 2015. 27 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2015. 
  3. ^ "The Al-Saud Family". Geocities.ws. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  4. ^ Andelman, David A. (30 Mayıs 2012). "Letter From Arabia III: Paranoia, or We're Surrounded!". World Policy Blog. 24 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2012. 
  5. ^ "Suudi Arabistan: Yeni kraldan devamlılık sözü". BBC Türkçe. 23 Ocak 2015. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  6. ^ "Suudi Arabistan kralı Selman yönetimi yeniden şekillendirdi". BBC Türkçe. 29 Nisan 2015. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2015. 
  7. ^ Kevin Sullivan (23 Ocak 2015). "Before he was king, Salman was the family disciplinarian who put princes behind bars". The Washington Post. 23 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015. 
  8. ^ Jean Charles Brisard (19 Aralık 2002). "Terrorism financing. Roots and trends of Saudi terrorism financing" (PDF). Security Council, United Nations. 21 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2012. 
  9. ^ Gregg Carlstrom (16 Haziran 2012). "Nayef's conservative policies to outlive him". Al Jazeera. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2012. 
  10. ^ a b Gfoeller, Michael (1 Nisan 2007). "Ambassador's farewell call on Riyadh Provincial Governor Prince Sulayman". WikiLeaks. Şablon:WikiLeaks cable. 1 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2015.