Burzyk ciemny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Burzyk ciemny
Procellaria westlandica[1]
Falla, 1946
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

rurkonose

Rodzina

burzykowate

Rodzaj

Procellaria

Gatunek

burzyk ciemny

Synonimy
  • Procellaria parkinsoni westlandica Falla, 1946
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Burzyk ciemny[3] (Procellaria westlandica) – gatunek ptaka oceanicznego z rodziny burzykowatych (Procellariidae).

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten opisał w 1946 roku Robert Falla w 5. tomie publikacji Records of the Canterbury Museum, nadając mu nazwę Procellaria parkinsoni westlandica, czyli uznając go za podgatunek burzyka czarnego[4]. Obecnie burzyk ciemny uznawany jest za odrębny, monotypowy gatunek[5][6].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

W sezonie lęgowym występuje w Nowej Zelandii. Lęgi odbywa na gęsto zalesionym wybrzeżu w pobliżu Punakaiki na Wyspie Południowej. Latem migruje, można go wtedy spotkać u wybrzeży Ameryki Południowej oraz w Australii[7].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Osiąga 50–55 cm długości oraz masę od 800 do 1600 gramów. Ma ciemnobrązowe oraz czarne pióra. Ma gruby, duży, jasnożółty dziób. Ma również czarne nogi[8].

Żywi się głównie rybami. Sam również poluje, jednak znaczną część ich pożywienia stanowią resztki z kutrów rybackich[7].

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

Sezon lęgowy burzyka ciemnego trwa od marca do grudnia. Samica składa w gnieździe jedno jajo, które ma 81 mm długości i 56 mm szerokości. Jaja są wysiadywane przez 57–68 dni na zmianę przez oboje rodziców. Młode stają się niezależne po 180 dniach. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 5–10 lat[8].

Styl życia

[edytuj | edytuj kod]

Burzyki ciemne prowadzą samotniczy tryb życia. Na stromych zalesionych zboczach zakładają gniazda mające zwykle od 1 do 2 metrów długości. Osobniki tego gatunku żyją maksymalnie 37 lat[8].

Status zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN burzyk ciemny od 2017 roku klasyfikowany jest jako gatunek zagrożony (EN, ang. Endangered); wcześniej uznawano go za gatunek narażony (VU, ang. Vulnerable)[2][8].

Szacuje się, że populacja gatunku wynosi od 7900 do 13 700 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji nie jest znany. Do głównych zagrożeń dla tego ptaka należy drapieżnictwo gatunków introdukowanych, w tym zdziczałych zwierząt domowych, utrata i degradacja siedlisk m.in. przez cyklony tropikalne, a także śmierć na morzu wskutek zaplątywania się w sieci i inny sprzęt rybacki[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Procellaria westlandica, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Procellaria westlandica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2022-08-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-06-01].
  4. D. Lepage, Westland Petrel Procellaria westlandica, [w:] Avibase [online] [dostęp 2024-06-01] (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.1). [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
  6. HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 8.1 [online], styczeń 2024 [dostęp 2024-06-01].
  7. a b Species factsheet: Procellaria westlandica [online], BirdLife International [dostęp 2024-05-28].
  8. a b c d S.M. Waugh, J.A. Bartle, Westland petrel | Tāiko, [w:] Miskelly, C.M. (red.) New Zealand Birds Online [online], nzbirdsonline.org.nz, 2013 [dostęp 2024-05-28] (ang.).