Kiwi mały – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kiwi mały
Apteryx owenii[1]
Gould, 1847[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Nadrząd

ptaki paleognatyczne

Rząd

kiwi

Rodzina

kiwi

Rodzaj

Apteryx

Gatunek

kiwi mały

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Kiwi mały[5], kiwi Owena[6] (Apteryx owenii) – gatunek nielotnego ptaka z rodziny kiwi (Apterygidae). Pierwotnie występował jedynie na Wyspie Południowej (Nowa Zelandia), lecz w latach (około) 1890–1910 został przeniesiony na wyspę Kapiti, w celu restytucji. Od lat 80. XX wieku introdukuje się te ptaki na kolejne nowozelandzkie wysepki, a obecnie (2016) gatunek ten występuje już na ośmiu wysepkach oraz w dwóch miejscach na głównych wyspach Nowej Zelandii, z tym że populacja na Kapiti nadal jest największa[4]. Kiwi mały żyje głównie w wysoko położonych lasach.

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Został nazwany na cześć angielskiego zoologa i paleontologa Richarda Owena[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 35–45 cm, długość dzioba samic 75–94 mm, samców 63–72 mm; masa ciała samic 1000–1950 g, samców 880–1356 g[8].

Status

[edytuj | edytuj kod]

Podlega całkowitej ochronie prawnej.

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2008 roku uznaje kiwi małego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1994 roku klasyfikowano go jako gatunek narażony (VU – Vulnerable).

Liczebność populacji szacowano w 2016 roku na co najmniej 1700 osobników, czyli około 1400 osobników dorosłych. Przemieszczenie ptaków na przybrzeżne, wolne od drapieżników wysepki zapewniło gatunkowi przetrwanie. Trend liczebności populacji wyspiarskich jest stabilny, a BirdLife International uznaje ogólny trend liczebności populacji za wzrostowy. Jednak potencjalnym zagrożeniem dla tych ptaków wciąż jest przypadkowe lub celowe introdukowanie drapieżnych ssaków. Populacje kiwi małych są stale monitorowane[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Apteryx owenii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. J. Gould. On a new species of Apteryx. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15 (175), s. 94, 1847. (ang.). 
  3. G.M. Mathews. Remarks on Apteryx australis and Stictapteryx owenii, with the necessary changes of nomenclature, together with a new description of Stictapteryx owenii iredalei. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 55, s. 180, 1935. (ang.). 
  4. a b c BirdLife International, Apteryx owenii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-1 [dostęp 2020-07-04] (ang.).
  5. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Apterygidae Gray,GR, 1840 - kiwi - Kiwis (wersja: 2017-12-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-05].
  6. Przemysław Busse: Mały słownik zoologiczny – Ptaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 23. ISBN 83-214-0563-0.
  7. Kiwis. W: A. F. Gotch: Latin Names Explained. A Guide to the Scientific Classifications of Reptiles, Birds & Mammals. Londyn: Facts on File, 1995, s. 181. ISBN 0-8160-3377-3.
  8. A. Folch, F. Jutglar & E.F.J. Garcia: Little Spotted Kiwi (Apteryx owenii), version 1.0. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.liskiw1.01. [dostęp 2020-07-04]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]