Chlorek glinu – Wikipedia, wolna encyklopedia
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Próbki białego i żółtego AlCl 3·6H 2O ([Al(H 2O) 6]Cl 3) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | AlCl3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 133,34 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | białe lub żółte ciało stałe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Inne aniony | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Inne kationy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ATC |
Chlorek glinu, AlCl3 – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i glinu. Jest białym ciałem stałym[6] (produkty handlowe mogą mieć zabarwienie żółte[2]). Związek bezwodny dymi na powietrzu z powodu hydrolizy spowodowanej parą wodną. Jest kwasem Lewisa i stosowany jest głównie jako katalizator w reakcji Friedla-Craftsa[4].
Struktura
[edytuj | edytuj kod]W stanie stałym chlorek glinu ma budowę krystaliczną o strukturze warstwowej, w której glin ma liczbę koordynacyjną 6[4]. W stanie ciekłym i gazowym (poniżej 400 °C) jest dimerem, Al2Cl6, zaś w wysokiej temperaturze przyjmuje formę monomeru, AlCl3 (forma wyłączna powyżej 800 °C)[3].
Heksahydrat ma charakter soli kompleksowej [Al(H
2O)
6]Cl
3[7].
Otrzymywanie
[edytuj | edytuj kod]Bezwodny chlorek glinu otrzymuje się m.in. w reakcji glinu z chlorem lub chlorowodorem[8]:
- 2Al + 3Cl
2 → 2AlCl
3 (podstawowa metoda przemysłowa)[3] - 2Al + 6HCl → 2AlCl
3 + 3H
2
Inną metodą przemysłową jest chlorowanie tlenku glinu mieszaniną chloru i tlenku węgla[3].
Heksahydrat można uzyskać rozpuszczając tlenek glinu w kwasie solnym, a w formie krystalicznej – przepuszczając HCl przez nasycony roztwór związku[3].
Właściwości fizyczne
[edytuj | edytuj kod]Chlorek glinu przy ogrzewaniu pod normalnym ciśnieniem sublimuje przy 180 °C. Pod zwiększonym ciśnieniem topi się w temperaturze ok. 192 °C, czemu towarzyszy gwałtowny spadek przewodnictwa elektrycznego i wzrost objętości o 85%. Wynika to ze zmiany struktury podczas przemiany fazowej[4][7].
Właściwości chemiczne
[edytuj | edytuj kod]Chlorek glinu reaguje bardzo gwałtownie z wodą tworząc heksahydrat, AlCl
3·6H
2O, hydrolizujący do tlenochlorku glinu, AlClO, i kwasu solnego, w wyniku czego roztwór ma charakter silnie kwasowy[3]. Ogrzewanie heksahydratu prowadzi do wydzielenia chlorowodoru, pary wodnej i tlenku glinu (Al
2O
3)[8].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Chlorek glinu stosuje się jako katalizator w syntezie organicznej (np. w reakcji Friedla-Craftsa)[8]:
Jest on również stosowany do wyrobu papieru pergaminowego, a także w garbarstwie i medycynie[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Chlorek glinowy w katalogu Merck Chemicals. [dostęp 2011-03-07]. (pol.).
- ↑ a b Chlorek glinu (nr 563919) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ a b c d e f Otto Helmboldt, L. Keith Hudson, Chanakya Misra, Karl Wefers, Wolfgang Heck, Hans Stark, Max Danner, Norbert Rösch. Aluminum Compounds, Inorganic. „Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry”, 2007. DOI: 527.pub2 10.1002/14356007.a01 527.pub2.
- ↑ a b c d N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemistry of the elements. Oxford; New York: Pergamon Press, 1984, s. 262-266. ISBN 0-08-022057-6.
- ↑ a b Chlorek glinu, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).
- ↑ Dale L. Perry: Handbook of inorganic compound. Boca Raton: Taylor Francis, 2011, s. 5. ISBN 978-1-4398-1461-1.
- ↑ a b Adam Bielański: Podstawy chemii nieorganicznej. Wyd. 5. Warszawa: PWN, 2002, s. 789. ISBN 83-01-13654-5.
- ↑ a b c d Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 72, ISBN 83-7183-240-0 .