Ethan Hawke – Wikipedia, wolna encyklopedia
Ethan Hawke (2018) | |
Imię i nazwisko | Ethan Green Hawke |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 6 listopada 1970 |
Zawód | aktor, scenarzysta |
Współmałżonek | Uma Thurman |
Ethan Green Hawke[1] (ur. 6 listopada 1970[2] w Austin[3]) – amerykański aktor, scenarzysta i reżyser filmowy[4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Austin w Teksasie jako syn Leslie (z domu Green), pracownicy organizacji charytatywnej, i Jamesa Hawke’a, aktuariusza ubezpieczeń[5][6]. Jego rodzice poznali się w High School w Fort Worth w Teksasie, kiedy jego matka była 17-latką. Hawke urodził się rok później, w momencie jego narodzin rodzice byli studentami University of Texas at Austin, a później rozwiedli się (1974). Jego matka uczęszczała na nabożeństwa do kościoła episkopalnego, a jego ojciec był baptystą[7].
Po separacji jego rodziców, był wychowywany przez matkę[8]. Kilka razy z matką zmieniał miejsce zamieszkania, zanim osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie uczęszczał do Packer Collegiate Institute w Brooklyn Heights. Kiedy miał 10 lat, jego matka ponownie wyszła za mąż, a rodzina przeniosła się do West Windsor Township, w New Jersey, gdzie Hawke uczęszczał do West Windsor–Plainsboro High School South, później przeniósł się do Hun School of Princeton, szkoły średniej z internatem, którą ukończył w 1988[9].
W liceum Hawke pragnął zostać pisarzem, ale zainteresował się aktorstwem. W wieku 13 lat zadebiutował w szkolnej produkcji George’a Bernarda Shawa Święta Joanna (Saint Joan)[10], a także występował w musicalu Spotkamy się w St. Louis i Cieszmy się życiem. Uczył się aktorstwa w McCarter Theatre na kampusie Princeton, a po ukończeniu liceum studiował aktorstwo w Carnegie Mellon University w Pittsburgu[11].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Zadebiutował na dużym ekranie w wieku 14 lat rolą nastoletniego Bena Crandalla, który marzy o locie w kosmos, w komedii przygodowej Joego Dantego Odkrywcy (Explorers, 1985) z Riverem Phoenixem i Amandą Peterson. Aktorstwa uczył się w British Theatre Association w Anglii oraz na Carnegie Mellon University w Pittsburghu. Do kina powrócił w roli Todda Andersona, studenta Akademii Weltona, elitarnej szkole średniej o wielkich osiągnięciach w dramacie Petera Weira Stowarzyszenie Umarłych Poetów (Dead Poets Society, 1989) u boku Robina Williamsa. Film zdobył nagrodę BAFTA i był nominowany do Nagrody Akademii Filmowej w kategorii „Najlepszy film”. W komediodramacie Tato (Dad, 1989) wystąpił jako Billy, syn Teda Dansona i wnuk Jacka Lemmona.
Na początku lat 90. grał w wielu filmach, w tym w adaptacji powieści Jacka Londona Biały kieł (White Fang, 1991) w reżyserii Randala Kleisera jako Jack Conroy, łowca złota z Jukon, który zaprzyjaźnia się z wilczakiem (granym przez Jeda). Wcielił się w postać Fernanda Parrado w ekranizacji powieści Piersa Paula Reada Alive, dramat w Andach (Alive, 1993), dramacie katastroficznym opartym na prawdziwym zdarzeniu, katastrofie lotu Fuerza Aérea Uruguaya 571 z 1972 roku.
W 1994 wyreżyserował teledysk do piosenki Lisy Loeb „Stay (I Missed You)”. Swą kolejną ważną rolą Troya Dyera, próżniaka, który drwi z ambicji swojego miłosnego zainteresowania (Winona Ryder) w słodko-gorzkim obrazie generacji X Bena Stillera Orbitowanie bez cukru (Reality Bites, 1994) potwierdził swój status jednego z najciekawszych aktorów młodego pokolenia. Na planie melodramatu Przed wschodem słońca (Before Sunrise, 1995) po raz pierwszy spotkał się z reżyserem Richardem Linklaterem. Film ten dał początek przyjaźni aktora i reżysera oraz jednej z najciekawszych trylogii w historii kina. Opierające się wyłącznie na rozmowie dwojga bohaterów – granych przez Hawke’a oraz Julie Delpy, reprezentujących skrajnie różne światopoglądy Jessego i Céline – dzieło spotkało się ze wspaniałym przyjęciem, którego ukoronowaniem była nagroda Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego reżysera dla Linklatera podczas 45. festiwalu w Berlinie.
Przez kolejne lata Hawke brał udział w projektach artystycznych i komercyjnych, w tym w filmie science-fiction Andrew Niccola Gattaca – szok przyszłości (1997) z Umą Thruman czy w nieudanych, uwspółcześnionych adaptacjach znanych dzieł literackich - Wielkich nadziejach (1998) Alfonso Cuarona z Gwyneth Paltrow i Robertem De Niro czy Hamlecie (2000) w tytułowej roli. Wspólnie z Julie Delpy powtórzył role Jessego i Céline w animacji dla dorosłych Życie świadome (Waking Life, 2001) autorstwa Linklatera.
W 2001 został nominowany do Oscara za drugoplanową kreację Jake’a Hoyta, młodego policjanta, który marzy o karierze detektywa do spraw narkotyków w Los Angeles, w filmie sensacyjnym Antoine’a Fuqui Dzień próby (Training Day, 2001). Kolejną nominację zdobył, wspólnie z Richardem Linklaterem i Julie Delpy, za scenariusz Przed zachodem słońca, kontynuacji Przed wschodem słońca (1995).
Wyreżyserował Chelsea Walls, jest także autorem dwóch powieści: „Ash Wednesday” i „The hottest state”.
Od 27 grudnia 2018 do 17 marca 2019 na Broadwayu zagrał postać Lee w sztuce Sama Sheparda True West, uhonorowanej nagrodą Pulitzera w dziedzinie dramatu[12].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]1 maja 1998 poślubił aktorkę Umę Thurman, którą poznał na planie filmu Gattaca – szok przyszłości (1996). Mają dwoje dzieci: córkę Mayę (ur. 1998) i syna Levona (ur. 2002). Jednak w roku 2003 doszło do separacji. Rozwód został sfinalizowany w sierpniu 2005 roku.
Hawke ożenił się po raz drugi w czerwcu 2008 z Ryan Shawhughes, która krótko pracowała jako opiekunka jego dzieci. Mają dwie córki: Indianę (ur. 2008) i Clementine Jane (ur. 2011).
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
---|---|---|---|
1985 | Odkrywcy (Explorers) | Ben Crandall | Joe Dante |
1988 | Lwica (Lion’s Den, film krótkometrażowy) | Chris | Bryan Singer, John Ottman |
1989 | Stowarzyszenie Umarłych Poetów (Dead Poets Society) | Todd Anderson | Peter Weir |
1989 | Tato (Dad) | Billy Tremont | Gary David Goldberg |
1991 | Biały Kieł (White Fang) | Jack Conroy | Randal Kleiser |
1991 | Niezwykła randka (Mystery Date) | Tom McHugh | Jonathan Wacks |
1992 | Kraina wód (Waterland) | Mathew Price | Stephen Gyllenhaal |
1992 | W księżycową jasną noc (A Midnight Clear) | Will Knott | Keith Gordon |
1993 | W kręgu miłości (Rich in Love) | Wayne Frobiness | Bruce Beresford |
1993 | Alive, dramat w Andach (Alive: The Miracle of the Andes) | Fernando „Nando” Seler Parrado Dolgay | Frank Marshall |
1994 | Quiz Show | Student Don Quixote | Robert Redford |
1994 | Orbitowanie bez cukru (Reality Bites) | Troy Dyer | Ben Stiller |
1994 | Floundering | Jimmy | Peter McCarthy |
1995 | Przed wschodem słońca (Before Sunrise) | Jesse Wallace | Richard Linklater |
1995 | Ktoś tu kręci (Search and Destroy) | Roger | David Salle |
1997 | Gattaca – szok przyszłości (Gattaca) | Vincent Anton Freeman / Jerome Morrow | Andrew Niccol |
1998 | Wielkie nadzieje (Great Expectations) | Finnegan 'Finn' Bell | Alfonso Cuarón |
1998 | Bracia Newton (The Newton Boys) | Jess Newton | Richard Linklater |
1999 | Zakochany Valentino (The Velocity of Gary) | Nat | Dan Ireland |
1999 | Król Joe (Joe the King) | Len Coles | Frank Whaley |
1999 | Cedry pod śniegiem (Snow Falling on Cedars) | Ishmael Chambers | Scott Hicks |
2000 | Hamlet | Hamlet | Michael Almereyda |
2001 | Życie świadome (Waking Life) | Jesse Wallace | Richard Linklater |
2001 | Taśma (Tape) | Vince | Richard Linklater |
2001 | Dzień próby (Training Day) | Jake Hoyt | Antoine Fuqua |
2002 | The Jimmy Show | Ray | Frank Whaley |
2003 | Agentka o stu twarzach (Alias) | Agent CIA James L. Lennox | odc.: „Double Agent” |
2004 | Złodziej życia (Taking Lives) | James Costa / Martin Asher | D.J. Caruso |
2004 | Przed zachodem słońca (Before Sunset) | Jesse Wallace | Richard Linklater |
2005 | Atak na posterunek (Assault on precinct 13) | Sierżant Jake Roenick | Jean-François Richet |
2005 | Pan życia i śmierci (Lord of War) | Agent Jack Valentine | Andrew Niccol |
2006 | The Hottest State | Vince | Ethan Hawke |
2006 | Fast Food Nation | Pete | Richard Linklater |
2007 | Nim diabeł dowie się, że nie żyjesz (Before the Devil Knows You're Dead) | Hank Hanson | Sidney Lumet |
2007 | Robot Chicken | Godzilla Jr. / Jason (głos) | odc.: „Squaw Bury Shortcake” |
2008 | Co cię nie zabije (What Doesn't Kill You) | Paulie McDougan | Brian Goodman, Rand Ravich |
2008 | Chelsea on the Rocks (dokumentalny) | w roli samego siebie | Abel Ferrara |
2009 | Zakochany Nowy Jork (New York, I Love You) | Scenarzysta | Yvan Attal |
2009 | Mały Nowy Jork (Staten Island) | Sully Halverson | James DeMonaco |
2009 | Corso: The Last Beat (dokumentalny) | Narrator | Gustave Reininger |
2009 | Daybreakers. Świt (Daybreakers) | Edward Dalton | Michael Spierig, Peter Spierig |
2010 | Gliniarze z Brooklynu (Brooklyn’s Finest) | Detektyw Salvatore „Sal” Procida | Antoine Fuqua |
2011 | Moby Dick (miniserial TV) | Starbuck | Mike Barker |
2011 | Kobieta z piątej dzielnicy (La Femme du Veme) | Tom Ricks | Paweł Pawlikowski |
2012 | Pamięć absolutna (Total Recall) | Carl Hauser | Len Wiseman |
2012 | Sinister | Ellison Oswalt | Scott Derrickson |
2012 | Mea Maxima Culpa: Milczenie Kościoła (Mea Maxima Culpa: Silence in the House of God) | Pat (głos) | Alex Gibney |
2013 | Przed północą (Before Midnight) | Jesse Wallace | Richard Linklater |
2013 | Noc oczyszczenia (The Purge) | James Sandin | James DeMonaco |
2013 | Wyścig po życie (Getaway) | Brent Magna | Courtney Solomon |
2014 | Boyhood | Mason Sr. | Richard Linklater |
2014 | Przeznaczenie (Predestination) | The Barkeep / Agent Temporal | Michael Spierig, Peter Spierig |
2014 | Anarchia (Cymbeline) | Iachimo | Michael Almereyda |
2014 | Dobre zabijanie (Good Kill) | Major Thomas Egan | Andrew Niccol |
2015 | Seymour: An Introduction (film dokumentalny) | w roli samego siebie | Ethan Hawke |
2015 | Ten Thousand Saints | Les | Shari Springer Berman, Robert Pulcini |
2015 | Plan Maggie (Maggie's Plan) | John | Rebecca Miller |
2015 | Born to Be Blue | Chet Baker | Robert Budreau |
2015 | Regression | Bruce Kenner | Alejandro Amenábar |
2016 | Dolina przemocy | Paul | Ti West |
2016 | Siedmiu wspaniałych | Goodnight Robicheaux | Antoine Fuqua |
2016 | The Phenom | Hopper Sr. | Noah Buschel |
2016 | Maudie | Everett Lewis | Aisling Walsh |
2017 | Valerian i miasto tysiąca planet | Jolly the Pimp | Luc Besson |
2017 | First Reformed | Toller | Paul Schrader |
2017 | 24 godziny po śmierci | Travis Conrad | Brian Smrz |
2018 | Juliet, Naked | Tucker Crowe | Jesse Peretz |
2019 | The Kid | Pat Garrett | Vincent D’Onofrio |
2022 | Wiking (The Northman) | król Aurvandil | Robert Eggers |
2022 | Moon Knight | Arthur Harrow | Mohamed Diab, Justin Benson i Aaron Moorhead |
2022 | Glass Onion: Film z serii „Na noże” (Glass Onion) | Efficient Man | Rian Johnson |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ethan Hawke. Listal. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
- ↑ Ethan Hawke Actor, Director, Author. TV Guide. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
- ↑ Ethan Hawke. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
- ↑ Ethan Hawke. AdoroCinema. [dostęp 2016-05-27]. (port.).
- ↑ Ethan Hawke Biography (1970-). Film Reference. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
- ↑ Mom on a Mission. „People”. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
- ↑ Dylan Parker: Ethan Hawke Became An Actor Because He Didn't Believe His Father Loved Him. TheThings. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
- ↑ Rebecca Flint Marx: Ethan Hawke Biography. AllMovie. [dostęp 2020-08-23]. (ang.).
- ↑ Ethan Hawke Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
- ↑ Ethan Hawke Biography. Turner Classic Movies. [dostęp 2020-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-15)]. (ang.).
- ↑ Ethan Hawke – Actors and Actresses. Film Reference. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
- ↑ True West. Roundabout Theatre Company. [dostęp 2019-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-08)]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ethan Hawke w bazie IMDb (ang.)
- Ethan Hawke w bazie Filmweb
- Ethan Hawke w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000114505331
- VIAF: 85473576
- LCCN: n93050987
- GND: 120866943
- NDL: 00536680
- BnF: 13990813j
- SUDOC: 075944987
- SBN: RAVV099224
- NLA: 35538376
- NKC: xx0027996
- BNE: XX1172913
- NTA: 072429305
- BIBSYS: 98014472
- CiNii: DA11030568
- Open Library: OL384274A
- PLWABN: 9810648932605606
- NUKAT: n2006142581
- J9U: 987007428872405171
- PTBNP: 1148849
- CANTIC: a10099293
- LNB: 000297915
- CONOR: 12072035
- ΕΒΕ: 192321
- KRNLK: KAC201318925
- LIH: LNB:Bu+A;=BY