Ethan Hawke – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ethan Hawke
Ilustracja
Ethan Hawke (2018)
Imię i nazwisko

Ethan Green Hawke

Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1970
Austin

Zawód

aktor, scenarzysta

Współmałżonek

Uma Thurman
(1998–2005; rozwód)
Ryan Hawke
(od 2008)

Ethan Green Hawke[1] (ur. 6 listopada 1970[2] w Austin[3]) – amerykański aktor, scenarzysta i reżyser filmowy[4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Austin w Teksasie jako syn Leslie (z domu Green), pracownicy organizacji charytatywnej, i Jamesa Hawke’a, aktuariusza ubezpieczeń[5][6]. Jego rodzice poznali się w High School w Fort Worth w Teksasie, kiedy jego matka była 17-latką. Hawke urodził się rok później, w momencie jego narodzin rodzice byli studentami University of Texas at Austin, a później rozwiedli się (1974). Jego matka uczęszczała na nabożeństwa do kościoła episkopalnego, a jego ojciec był baptystą[7].

Po separacji jego rodziców, był wychowywany przez matkę[8]. Kilka razy z matką zmieniał miejsce zamieszkania, zanim osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie uczęszczał do Packer Collegiate Institute w Brooklyn Heights. Kiedy miał 10 lat, jego matka ponownie wyszła za mąż, a rodzina przeniosła się do West Windsor Township, w New Jersey, gdzie Hawke uczęszczał do West Windsor–Plainsboro High School South, później przeniósł się do Hun School of Princeton, szkoły średniej z internatem, którą ukończył w 1988[9].

W liceum Hawke pragnął zostać pisarzem, ale zainteresował się aktorstwem. W wieku 13 lat zadebiutował w szkolnej produkcji George’a Bernarda Shawa Święta Joanna (Saint Joan)[10], a także występował w musicalu Spotkamy się w St. Louis i Cieszmy się życiem. Uczył się aktorstwa w McCarter Theatre na kampusie Princeton, a po ukończeniu liceum studiował aktorstwo w Carnegie Mellon University w Pittsburgu[11].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Zadebiutował na dużym ekranie w wieku 14 lat rolą nastoletniego Bena Crandalla, który marzy o locie w kosmos, w komedii przygodowej Joego Dantego Odkrywcy (Explorers, 1985) z Riverem Phoenixem i Amandą Peterson. Aktorstwa uczył się w British Theatre Association w Anglii oraz na Carnegie Mellon University w Pittsburghu. Do kina powrócił w roli Todda Andersona, studenta Akademii Weltona, elitarnej szkole średniej o wielkich osiągnięciach w dramacie Petera Weira Stowarzyszenie Umarłych Poetów (Dead Poets Society, 1989) u boku Robina Williamsa. Film zdobył nagrodę BAFTA i był nominowany do Nagrody Akademii Filmowej w kategorii „Najlepszy film”. W komediodramacie Tato (Dad, 1989) wystąpił jako Billy, syn Teda Dansona i wnuk Jacka Lemmona.

Na początku lat 90. grał w wielu filmach, w tym w adaptacji powieści Jacka Londona Biały kieł (White Fang, 1991) w reżyserii Randala Kleisera jako Jack Conroy, łowca złota z Jukon, który zaprzyjaźnia się z wilczakiem (granym przez Jeda). Wcielił się w postać Fernanda Parrado w ekranizacji powieści Piersa Paula Reada Alive, dramat w Andach (Alive, 1993), dramacie katastroficznym opartym na prawdziwym zdarzeniu, katastrofie lotu Fuerza Aérea Uruguaya 571 z 1972 roku.

W 1994 wyreżyserował teledysk do piosenki Lisy Loeb „Stay (I Missed You)”. Swą kolejną ważną rolą Troya Dyera, próżniaka, który drwi z ambicji swojego miłosnego zainteresowania (Winona Ryder) w słodko-gorzkim obrazie generacji X Bena Stillera Orbitowanie bez cukru (Reality Bites, 1994) potwierdził swój status jednego z najciekawszych aktorów młodego pokolenia. Na planie melodramatu Przed wschodem słońca (Before Sunrise, 1995) po raz pierwszy spotkał się z reżyserem Richardem Linklaterem. Film ten dał początek przyjaźni aktora i reżysera oraz jednej z najciekawszych trylogii w historii kina. Opierające się wyłącznie na rozmowie dwojga bohaterów – granych przez Hawke’a oraz Julie Delpy, reprezentujących skrajnie różne światopoglądy Jessego i Céline – dzieło spotkało się ze wspaniałym przyjęciem, którego ukoronowaniem była nagroda Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego reżysera dla Linklatera podczas 45. festiwalu w Berlinie.

Przez kolejne lata Hawke brał udział w projektach artystycznych i komercyjnych, w tym w filmie science-fiction Andrew Niccola Gattaca – szok przyszłości (1997) z Umą Thruman czy w nieudanych, uwspółcześnionych adaptacjach znanych dzieł literackich - Wielkich nadziejach (1998) Alfonso Cuarona z Gwyneth Paltrow i Robertem De Niro czy Hamlecie (2000) w tytułowej roli. Wspólnie z Julie Delpy powtórzył role Jessego i Céline w animacji dla dorosłych Życie świadome (Waking Life, 2001) autorstwa Linklatera.

W 2001 został nominowany do Oscara za drugoplanową kreację Jake’a Hoyta, młodego policjanta, który marzy o karierze detektywa do spraw narkotyków w Los Angeles, w filmie sensacyjnym Antoine’a Fuqui Dzień próby (Training Day, 2001). Kolejną nominację zdobył, wspólnie z Richardem Linklaterem i Julie Delpy, za scenariusz Przed zachodem słońca, kontynuacji Przed wschodem słońca (1995).

Wyreżyserował Chelsea Walls, jest także autorem dwóch powieści: „Ash Wednesday” i „The hottest state”.

Od 27 grudnia 2018 do 17 marca 2019 na Broadwayu zagrał postać Lee w sztuce Sama Sheparda True West, uhonorowanej nagrodą Pulitzera w dziedzinie dramatu[12].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

1 maja 1998 poślubił aktorkę Umę Thurman, którą poznał na planie filmu Gattaca – szok przyszłości (1996). Mają dwoje dzieci: córkę Mayę (ur. 1998) i syna Levona (ur. 2002). Jednak w roku 2003 doszło do separacji. Rozwód został sfinalizowany w sierpniu 2005 roku.

Hawke ożenił się po raz drugi w czerwcu 2008 z Ryan Shawhughes, która krótko pracowała jako opiekunka jego dzieci. Mają dwie córki: Indianę (ur. 2008) i Clementine Jane (ur. 2011).

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Rola Reżyser
1985 Odkrywcy (Explorers) Ben Crandall Joe Dante
1988 Lwica (Lion’s Den, film krótkometrażowy) Chris Bryan Singer, John Ottman
1989 Stowarzyszenie Umarłych Poetów (Dead Poets Society) Todd Anderson Peter Weir
1989 Tato (Dad) Billy Tremont Gary David Goldberg
1991 Biały Kieł (White Fang) Jack Conroy Randal Kleiser
1991 Niezwykła randka (Mystery Date) Tom McHugh Jonathan Wacks
1992 Kraina wód (Waterland) Mathew Price Stephen Gyllenhaal
1992 W księżycową jasną noc (A Midnight Clear) Will Knott Keith Gordon
1993 W kręgu miłości (Rich in Love) Wayne Frobiness Bruce Beresford
1993 Alive, dramat w Andach (Alive: The Miracle of the Andes) Fernando „Nando” Seler Parrado Dolgay Frank Marshall
1994 Quiz Show Student Don Quixote Robert Redford
1994 Orbitowanie bez cukru (Reality Bites) Troy Dyer Ben Stiller
1994 Floundering Jimmy Peter McCarthy
1995 Przed wschodem słońca (Before Sunrise) Jesse Wallace Richard Linklater
1995 Ktoś tu kręci (Search and Destroy) Roger David Salle
1997 Gattaca – szok przyszłości (Gattaca) Vincent Anton Freeman / Jerome Morrow Andrew Niccol
1998 Wielkie nadzieje (Great Expectations) Finnegan 'Finn' Bell Alfonso Cuarón
1998 Bracia Newton (The Newton Boys) Jess Newton Richard Linklater
1999 Zakochany Valentino (The Velocity of Gary) Nat Dan Ireland
1999 Król Joe (Joe the King) Len Coles Frank Whaley
1999 Cedry pod śniegiem (Snow Falling on Cedars) Ishmael Chambers Scott Hicks
2000 Hamlet Hamlet Michael Almereyda
2001 Życie świadome (Waking Life) Jesse Wallace Richard Linklater
2001 Taśma (Tape) Vince Richard Linklater
2001 Dzień próby (Training Day) Jake Hoyt Antoine Fuqua
2002 The Jimmy Show Ray Frank Whaley
2003 Agentka o stu twarzach (Alias) Agent CIA James L. Lennox odc.: „Double Agent”
2004 Złodziej życia (Taking Lives) James Costa / Martin Asher D.J. Caruso
2004 Przed zachodem słońca (Before Sunset) Jesse Wallace Richard Linklater
2005 Atak na posterunek (Assault on precinct 13) Sierżant Jake Roenick Jean-François Richet
2005 Pan życia i śmierci (Lord of War) Agent Jack Valentine Andrew Niccol
2006 The Hottest State Vince Ethan Hawke
2006 Fast Food Nation Pete Richard Linklater
2007 Nim diabeł dowie się, że nie żyjesz (Before the Devil Knows You're Dead) Hank Hanson Sidney Lumet
2007 Robot Chicken Godzilla Jr. / Jason (głos) odc.: „Squaw Bury Shortcake”
2008 Co cię nie zabije (What Doesn't Kill You) Paulie McDougan Brian Goodman, Rand Ravich
2008 Chelsea on the Rocks (dokumentalny) w roli samego siebie Abel Ferrara
2009 Zakochany Nowy Jork (New York, I Love You) Scenarzysta Yvan Attal
2009 Mały Nowy Jork (Staten Island) Sully Halverson James DeMonaco
2009 Corso: The Last Beat (dokumentalny) Narrator Gustave Reininger
2009 Daybreakers. Świt (Daybreakers) Edward Dalton Michael Spierig, Peter Spierig
2010 Gliniarze z Brooklynu (Brooklyn’s Finest) Detektyw Salvatore „Sal” Procida Antoine Fuqua
2011 Moby Dick (miniserial TV) Starbuck Mike Barker
2011 Kobieta z piątej dzielnicy (La Femme du Veme) Tom Ricks Paweł Pawlikowski
2012 Pamięć absolutna (Total Recall) Carl Hauser Len Wiseman
2012 Sinister Ellison Oswalt Scott Derrickson
2012 Mea Maxima Culpa: Milczenie Kościoła (Mea Maxima Culpa: Silence in the House of God) Pat (głos) Alex Gibney
2013 Przed północą (Before Midnight) Jesse Wallace Richard Linklater
2013 Noc oczyszczenia (The Purge) James Sandin James DeMonaco
2013 Wyścig po życie (Getaway) Brent Magna Courtney Solomon
2014 Boyhood Mason Sr. Richard Linklater
2014 Przeznaczenie (Predestination) The Barkeep / Agent Temporal Michael Spierig, Peter Spierig
2014 Anarchia (Cymbeline) Iachimo Michael Almereyda
2014 Dobre zabijanie (Good Kill) Major Thomas Egan Andrew Niccol
2015 Seymour: An Introduction (film dokumentalny) w roli samego siebie Ethan Hawke
2015 Ten Thousand Saints Les Shari Springer Berman, Robert Pulcini
2015 Plan Maggie (Maggie's Plan) John Rebecca Miller
2015 Born to Be Blue Chet Baker Robert Budreau
2015 Regression Bruce Kenner Alejandro Amenábar
2016 Dolina przemocy Paul Ti West
2016 Siedmiu wspaniałych Goodnight Robicheaux Antoine Fuqua
2016 The Phenom Hopper Sr. Noah Buschel
2016 Maudie Everett Lewis Aisling Walsh
2017 Valerian i miasto tysiąca planet Jolly the Pimp Luc Besson
2017 First Reformed Toller Paul Schrader
2017 24 godziny po śmierci Travis Conrad Brian Smrz
2018 Juliet, Naked Tucker Crowe Jesse Peretz
2019 The Kid Pat Garrett Vincent D’Onofrio
2022 Wiking (The Northman) król Aurvandil Robert Eggers
2022 Moon Knight Arthur Harrow Mohamed Diab, Justin Benson i Aaron Moorhead
2022 Glass Onion: Film z serii „Na noże” (Glass Onion) Efficient Man Rian Johnson

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ethan Hawke. Listal. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
  2. Ethan Hawke Actor, Director, Author. TV Guide. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
  3. Ethan Hawke. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
  4. Ethan Hawke. AdoroCinema. [dostęp 2016-05-27]. (port.).
  5. Ethan Hawke Biography (1970-). Film Reference. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
  6. Mom on a Mission. „People”. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
  7. Dylan Parker: Ethan Hawke Became An Actor Because He Didn't Believe His Father Loved Him. TheThings. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
  8. Rebecca Flint Marx: Ethan Hawke Biography. AllMovie. [dostęp 2020-08-23]. (ang.).
  9. Ethan Hawke Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-04-17]. (ang.).
  10. Ethan Hawke Biography. Turner Classic Movies. [dostęp 2020-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-15)]. (ang.).
  11. Ethan Hawke – Actors and Actresses. Film Reference. [dostęp 2016-05-27]. (ang.).
  12. True West. Roundabout Theatre Company. [dostęp 2019-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-08)]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]