Robin Williams – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nie mylić z: Robbie Williams. Zobacz też: Rob Williams.

Robin Williams

Robin Williams (2011)
Imię i nazwisko	Robin McLaurin Williams
Data i miejsce urodzenia	21 lipca 1951 Chicago
Data i miejsce śmierci	11 sierpnia 2014 Paradise Cay
Zawód	komik, aktor, producent
Współmałżonek	Valerie Velardi (1978–1988; rozwód) Marsha Williams (1989–2008; rozwód) Susan Schneider (2011–2014; jego śmierć)
Lata aktywności	1972–2014
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Robin McLaurin Williams^[1][2] (ur. 21 lipca 1951 w Chicago, zm. 11 sierpnia 2014 w Paradise Cay) – amerykański komik i aktor.

Laureat Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę psychologa w dramacie Buntownik z wyboru (1997), a także zdobywca m.in. sześciu Złotych Globów (w tym dwóch nagród specjalnych) i pięciu nagród Grammy.

Urodził się 21 lipca 1951 w szpitalu Wesley Memorial w Chicago w Illinois w dobrze sytuowanej rodzinie Laurie McLaurin (z domu Smith; ur. 1922, zm. 4 września 2001) i Roberta Fitz-Gerrella Williamsa (ur. 10 września 1906, zm. 18 października 1987), którzy pobrali się 3 czerwca 1950^[3]. Jego ojciec był menedżerem w Ford Motor Company, a matka – profesjonalną modelką, która po narodzeniu syna zajęła się prowadzeniem domu^[4]. W związku z pracą ojca często zmieniał miejsce zamieszkania, m.in. dorastał w domu przy Washington Road w Lake Forest (Illinois), później mieszkał w posiadłości Stonycroft znajdującej się na rogu Opdyke Road i Woodward Avenue w Bloomfield Hills na północnym przedmieściu Detroit, a w 1968 przeprowadził się z rodziną do Tiburon w Kalifornii^[5]. Miał dwóch przyrodnich braci: Roberta „Todda” (1938–2007; syn z pierwszego małżeństwa ojca z Susan Todd Laurent) i Laurina (ur. 1947; syn z pierwszego małżeństwa matki z Williama Musgrave’a), których poznał dopiero, gdy miał ok. 10 lat^[6]. Jako dziecko był samotny, skromny i delikatny, żył we własnym wyobrażonym świecie i naśladował swoich ulubionych komików (był zafascynowany Jonathanem Wintersem i Dannym Kayem), a także kolekcjonował żołnierzyki^[7][8]. W późniejszych latach pozostał człowiekiem skromnym i nieśmiałym, o obniżonym poczuciu własnej wartości^[9]. W okresie gimnazjalnym trenował piłkę nożną i zapasy, a jako licealista brał udział w biegach przełajowych i grał w reprezentacyjnej drużynie piłkarskiej^[10].

W związku z licznymi przeprowadzkami jako dziecko w ciągu ośmiu lat uczęszczał do sześciu szkół^[11]. Ukończył naukę w Gorton School, później uczył się w Deer Path Middle School w Lake Forest, jednak po przeprowadzce do Bloomfield Hills dołączył do konserwatywnej Detroit Country Day School w Beverly Hills^[12][13]. W 1969 ukończył Redwood High School w Larkspur^[13][14]. Osiągał bardzo dobre wyniki w nauce^[15]. Po ukończeniu liceum dorabiał, pracując w restauracji i klubie muzycznym „Trident” w Sausalito^[16]. Następnie studiował nauki polityczne w męskiej uczelni Claremont Men's College w Claremont, jednak studiów nie ukończył^[13][17]. Uczęszczał też na zajęcia teatralne w Scripps College i, od jesieni 1970, na lekcje dramatu w College of Marin w Hrabstwie Marin^[18]. W latach 1973–1976 uczył się aktorstwa w renomowanej Juilliard School w Nowym Jorku, na której otrzymał stypendium artystyczne^[19].

Na studiach wszedł w skład grupy improwizacyjnej Karma Pie, z którą występował na kampusie Scripps College^[20]. Grał też w akademickich spektaklach, m.in. Pod mlecznym lasem i Alicja w krainie czarów, a w 1970 został członkiem studenckiego zespołu komediowego^[21]. Już wtedy wykazywał umiejętność improwizacji, wcielania się w różne postaci, parodiowania bohaterów kultury masowej i modulowania głosu^[22]. Umiejętności aktorskie doskonalił w trakcie nauki w College of Marin, gdzie zagrał m.in. w spektaklach: Sen nocy letniej, Bądźmy poważni na serio i Wieczór Trzech Króli, a także zebrał przychylne recenzje w lokalnej prasie za występy w sztukach: Łysa śpiewaczka, Makbet, You in Your Small Corner and I in Mine oraz Skrzypek na dachu^[23]. W 1971 wystąpił w szkolnym spektaklu Poskromienie złośnicy, który zajął pierwsze miejsce na festiwalu teatrów ulicznych w Edynburgu^[24]. Następnie występował w sztukach Pacific Conservatory of the Performing Arts: Kaukasie koło kredowe i The Music Man^[25]. Pod koniec 1972 został obsadzony w roli Fagina w szkolnym spektaklu bożonarodzeniowym Oliver!, za którą również zebrał pochwalne recenzje^[26]. Podczas studiów w nowojorskiej Juilliard School wystąpił w spektaklach: Noc iguany, Sen nocy letniej i Sześć postaci w poszukiwaniu autora^[27]. W Nowym Jorku zaczął zarabiać pierwsze pieniądze jako mim^[28].

Po powrocie do San Francisco zimą 1976 zaczął udzielać się w lokalnym środowisku teatralnym, występował m.in. w komediowej grupie improwizacyjnej „Wing”^[29]. W marcu 1976 zadebiutował rolą w sztuce Kochanek w teatrze Gumption w San Francisco^[30]. Doskonalił także sztukę stand-upu u Franka Kiddera^[30]. Był też fanem aktorstwa Richarda Pryora^[31]. Zaczął zarabiać dzięki występom jako komik stand-uper; dawał solowe występy oraz był związany m.in. z grupami kabaretowymi Savoy Tivoli i Old Spaghetti Factory oraz z grupą improwizatorów Papaya Juice^[32]. W 1976 zajął drugie miejsce w konkursie stand-upu „San Francisco Comedy Competition”^[33]. Dorabiał, pracując jako barman w klubie Holy City Zoo^[34].

Jesienią 1976 przeprowadził się do Los Angeles, gdzie został komikiem w trupie improwizatorów Of the Wall oraz występował jako stand-uper w klubach „Bla-Bla Café” oraz „Improv”, a następnie został członkiem zespołu artystów Comedy Store Players, a dzięki swoim występom zdobywał coraz większe uznanie branży i publiczności^[35]. Wciąż doskonalił swoje umiejętności i brał udział w warsztatach komediowych^[36]. Nawiązał też współpracę z agencją artystyczną „Rollins, Joffe, Morra & Brenzer”, dzięki której zaczął brać udział w przesłuchaniach do filmów i seriali telewizyjnych^[37]. W kinie zadebiutował rolą w niskobudżetowym filmie Czy mogę to robić, zanim będę potrzebował okularów? (1977)^[38]. Na zaproszenie producenta telewizyjnego George’a Schlattera wystąpił w komediowym programie Laugh-In, później występował także w talk-show NBC The Richard Pryor Show oraz w programach: America 2-Night i The Great American Laugh-Off, w którym po raz pierwszy pokazał szerszej publiczności swój pełny program stand-upowy^[39]. Występował także epizodycznie w serialach, m.in. Eight Is Enough i Sorority ‘62^[40].

Przełomem w jego karierze okazał się gościnny występ w roli kosmity Morka w sitcomie ABC Szczęśliwe dni (1978)^[41]. Jego pojawienie się zdobyło tak dużą popularność wśród widzów, że firma Paramount Pictures stworzyła spin-off sitcomu — Mork i Mindy (1978-1982), w którym Williams zagrał tytułową rolę męską^[42]. Za występy w serialu zebrał przychylne recenzje od krytyków i widzów oraz otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora w serialu komediowym^[43]. Zyskał także powszechną popularność w USA, m.in. stał się bohaterem licznych artykułów prasowych (np. w czasopismach: „Time”, „TV Guide” i „The New York Times”), a jego serialowy wizerunek był publikowany na wielu gadżetach, m.in. na t-shirtach, grach planszowych oraz kartach i figurkach kolekcjonerskich^[44]. Również w 1978 wystąpił z godzinnym stand-upem w programie HBO Live at the Roxy oraz odbył ogólnokrajową trasę ze swoim programem stand-upowym, którego fragmenty wydał latem 1979 nakładem wytwórni Casablanca Records na albumie pt. Reality... What A Concept; płyta zebrała entuzjastyczne recenzje w prasie, rozeszła się w ponad 500 tys. egzemplarzy, dzięki czemu trafiła na listę sprzedaży Billboard Hot 100, a także zdobyła nagrodę Grammy dla najlepszego albumu komediowego^[45].

W marcu 1979 zaczął mierzyć się z nieprzychylną prasą; czasopisma „The Insider”, „Daily News” i „Chicago Tribune” opisały, jakoby Williams rzekomo podkradał skecze innym stand-uperom, co on sam tłumaczył faktem, że w trakcie improwizacji czasem opowiadał historie zasłyszane w klubach komediowych, nie pamiętając o tym, od kogo je słyszał^[46]. Pod koniec lat 70. menedżerowie Williamsa rozważali ograniczenie mu telewizyjnych występów na poczet rozwoju kariery kinowej^[47]. Aktor zagrał tytułową rolę w komedii muzycznej Roberta Altmana Popeye (1980), która zdobyła mieszane recenzje, ale okazała się hitem kasowym, przynosząc twórcom dochód wynoszący ok. 50 mln dol. w USA^[48]. W 1981 po raz pierwszy gościł w talk-show The Tonight Show Starring Johnny Carson^[49]. Jeszcze w trakcie prac nad serialem Mork i Mindy zagrał tytułowego bohatera w ciepło przyjętym przez krytyków i widzów komediodramacie George’a Roya Hilla Świat według Garpa (1982); za tę rolę otrzymał honorarium w wysokości 300 tys. dol^[50].

W 1982 wystąpił w jednym z odcinków programu The Billy Crystal Show w NBC, a po zakończeniu produkcji serialu Mork i Mindy zagrał w adaptacji Opowieści o żabim księciu (reż. Eric Idle) w programie dla dzieci Faerie Tale Theatre, został współproducentem i konsultantem przy serialu Star of the Family w ABC oraz odbył kolejną trasę stand-upową po USA^[51]. Następnie został bohaterem półtoragodzinnego programu kabaretowego An Evening with Robin Williams (1983) i zagrał w farsie Michaela Ritchiego Ci, którzy przetrwają, która zebrała przeciętne recenzje i poniosła komercyjną porażkę, przez co została zdjęta z ekranu zaledwie po miesiącu od premiery^[52]. W 1983 wydał drugi album koncertowy pt. Throbbing Pyhton of Love, który jednak nie powtórzył sukcesu debiutanckiej płyty i dotarł do zaledwie 119. miejsca na liście sprzedaży w USA, ale zdobył nominację do nagrody Grammy za najlepszy album komediowy^[53]. W tym samym roku Williams zagrał Władimira Iwanowa, radzieckiego saksofonistę cyrkowego, który decyduje się na mieszkanie w USA, w filmie Paula Mazursky’ego Moskwa nad rzeką Hudson (1984); na potrzeby roli w tym filmie podjął prawie półroczny kurs języka rosyjskiego oraz uczył się gry na saksofonie^[54]. W 1984 m.in. wystąpił z Eddiem Murphym w programie Saturday Night Live oraz wystąpił podczas charytatywnego wydarzenia „The Night of at Least a Dozen Stars”, na którym włączył się w zbiórkę funduszy na rzecz grupy National Committee for an Effective Congress^[55].

W 1985 zagrał w komedii Rogera Spottiswoode’a Najlepsze czasy (1986), która mimo przychylnych recenzji poniosła komercyjną porażkę^[56]. Następnie wystąpił w chłodno przyjętej przez krytyków farsie Harolda Ramisa Klub raj^[57]. 24 marca 1986 współprowadził (z Alanem Aldą i Jane Fondą) 58. ceremonię wręczenia Oscarów, a sześć dni później był jednym z gospodarzy (obok Billy’ego Crystala i Whoopi Goldberg) koncertu charytatywnego „Comic Relief” w HBO^[58]. Między projektami filmowymi i telewizyjnymi kontynuował karierę stand-upera, m.in. wiosną i latem 1986 odbył 10-tygodniową trasę obejmującą występy w 23 miastach w USA, a także dawał improwizowane popisy kabaretowe w lokalnych klubach^[59]. 9 i 10 sierpnia 1986 wystąpił – jako pierwszy komik-solista w historii – w Metropolitan Opera House, a fragmenty show zostały zarejestrowane i wyemitowane na potrzeby programu HBO An Evening at the Met oraz wydane na albumie koncertowym pt. A Night at the Met^[60]. W 1986 zagrał Tommy’ego Wilhelma, ogarniętego egzystencjalnym kryzysem aktora-nieudacznika, w krytycznie przyjętym przez krytyków filmie telewizyjnym Korzystaj z dnia (1987)^[61]. Ubiegał się także o jedną z głównych ról w komedii Zdążyć przed północą^[62]. W 1987 i 1988 otrzymał nagrody Primetime Emmy za najlepszy indywidualny występ w programie komediowym lub musicalu, kolejno za Carol, Carl, Whoopi and Robin oraz ABC Presents: A Royal Gala^[63].

Przełomem w jego karierze filmowej była rola spikera rozgłośni wojskowej Adriana Cronauera w kasowym komediodramacie wojennym Barry’ego Levinsona Good Morning, Vietnam (1987), za którą zebrał przychylne recenzje i zdobył wiele nagród, m.in. Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu oraz nominację do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego i nagrody BAFTA dla najlepszego aktora w roli głównej, a za ścieżkę dźwiękową do filmu (zawierającą fragmenty DJ-skich setów Williamsa) otrzymał nagrodę Grammy dla najlepszego albumu komediowego^[64]. W 1988 ponownie wystąpił w programie Saturday Night Live oraz ogłosił zdobywcę nagrody za najlepszą reżyserię na 60. ceremonii wręczenia Oscarów^[65]. Następnie zagrał Estragona w inscenizacji sztuki Czekając na Godota (reż. Mike Nichols) w Lincoln Center Theatre w Nowym Jorku; za występ w spektaklu zebrał mieszane recenzje, sam spektakl zszedł z afisza po zaledwie sześciu tygodniach od premiery^[66]. Później pojawił się w epizodycznej roli Króla Księżyca w Przygodach barona Munchausena (1989), ekranizacji powieści Rudolfa Ericha Raspego i Gottfrieda Augusta Bürgera o tym samym tytule; w napisach końcowych wymieniony został pod pseudonimem „Ray D. Tutto”, ponieważ agenci aktora nie chcieli, by twórcy filmu opierali promocję wyłącznie na nazwisku Williamsa^[67].

Za rolę niekonwencjonalnego nauczyciela Johna Keatinga w kasowym dramacie Petera Weira Stowarzyszenie Umarłych Poetów (1989) zyskał w większości przychylne recenzje i otrzymał nominacje do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego i Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym^[68]. W pierwszej połowie 1989 odgrywał tytułową rolę w farsie Rogera Donaldsona Sprzedawca cadillaków (1990), która zebrała fatalne recenzje i poniosła komercyjną porażkę^[69]. W październiku 1989 rozpoczął, trwające pięć miesięcy, zdjęcia do komediodramatu Penny Marshall Przebudzenia (1990), w którym wcielił się w lekarza szpitala psychiatrycznego dr Malcolma Sayera; choć za występ w tej produkcji zebrał mieszane recenzje od krytyków, otrzymał nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym^[70]. Również w 1989 otrzymał nagrodę Grammy za najlepsze nagranie dla dzieci (za płytę pt. Pecos Bill)^[71].

Od maja do sierpnia 1990 grał Parry’ego, szalonego włóczęgę skrywającego tragiczną przeszłość, w komediodramacie Terry’ego Gilliama Fisher King (1991), a za swoją rolę w tym filmie odebrał Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu oraz był nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego^[72]. Od lutego do lipca 1991 pracował na planie kasowego, lecz krytykowanego w recenzjach filmu Stevena Spielberga Hook (1991), w którym zagrał dorosłego Piotrusia Pana (Petera Banninga)^[73]. W tym samym roku premierę miał film Kennetha Branagha Umrzeć powtórnie, w którym zagrał jedną z niewielu mrocznych postaci w swojej karierze – zdyskredytowanego ekspsychiatrę zmuszonego do pracy jako sprzedawca w sklepie spożywczym^[74]. Zagrał też agresywnego nauczyciela pantonimy, drugoplanową postać w niskobudżetowym filmie niezależnym Bobcata Goldthwaita Shakes the Clown (1991)^[75].

Użyczył głosu rapującemu nietoperzowi Batty Kody w animacji Dolina paproci (1991) oraz dżinowi w kasowym filmie animowanym Walt Disney Pictures Aladyn (1992), przy czym postać z disnejowskiej produkcji była inspirowana występami stand-upowymi Williamsa^[76]. Za tę rolę otrzymał nagrodę specjalną za dubbing na 50. ceremonii wręczenia Złotych Globów^[71]. Z powodu niezadowolenia ze współpracy z wytwórnią Disneya, która bez zgody i wiedzy Williamsa dysponowała jego głosem jako dżina, odmówił pracy przy kontynuacji Aladyna^[77]. Wiosną 1992 był gościem w programie The Tonight Show Starring Johnny Carson^[78]. Zagrał także Lesliego Zevo, głównego bohatera chłodno przyjętego przez krytyków filmu Barry’ego Levinsona Zabaweczki (1992)^[79].

W latach 90. założył z żoną firmę produkcyjną Blue Wolf Productions, pod której szyldem wiosną 1993 rozpoczął produkcję komediodramatu Chrisa Columbusa Pani Doubtfire (1993), będącego ekranizacją powieści dla dzieci Anne Fine pt. Alias Madame Doubtfire z 1988; rola Daniela Hillarda, bezrobotnego aktora dubbingowego, który po rozwodzie z żoną przebiera się za poczciwą gospodynię domową Euphegenię Doubtfire, by móc spędzać więcej czasu z dziećmi, umocniła jego pozycję w branży filmowej i uznawana jest za szczyt jego kariery, a sam film osiągnął sukces komercyjny i zebrał głównie przychylne recenzje^[80]. Za tę rolę otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu^[71]. Zagrał też duszę reinkarnującą się w różnych epokach ludzkiej historii w chłodno ocenionym przez krytyków filmie fantasy Billa Forsytha Być człowiekiem (1994), który poniósł komercyjną porażkę^[81].

Wiosną 1995 wystąpił z programem stand-upowym przed Billem i Hillary Clinton podczas wizyty pierwszej pary USA w Kalifornii^[82]. W tym samym roku wystąpił w roli ojca rodziny w drugim sezonie serialu kryminalnego NBC Wydział zabójstw Baltimore, za którą otrzymał nominacje do nagrody Primetime Emmy za najlepszy gościnny występ w serialu dramatycznym^[83]. Poza tym pojawił się w epizodycznej roli nerwowego rosyjskiego położnima w komedii romantycznej Chrisa Columbusa Dziewięć miesięcy, a także zagrał ekstrawaganckiego mecenasa drag queens w filmie Ślicznotki, Alana Parrisha w kasowym filmie fantasy Jumanji i aktora Melę w filmie Woody’ego Allena Przejrzeć Harry’ego (1997)^[84]. Następnie wcielił się w Armanda, właściciela klubu nocnego dla drag queens w ciepło przyjętej przez krytykę i widzów komedii Mike’a Nicholsa Klatka dla ptaków (1996), amerykańskiej wersji francuskiego filmu Klatka szaleńców z 1978; za rolę w tym filmie otrzymał nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych za najlepszy występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym^[85]. Gorzej przyjęto jego występ w kolejnym filmie, zmiażdżonym przez krytyków komediodramacie Jack (1996)^[86]. W tym samym roku wystąpił także jako Ozryka w Hamlecie, ekranizacji powieści Williama Shakespeare’a o tym samym tytule, oraz Assasin w filmie Christophera Hamptona Tajny agent (1996)^[87]. Następnie wcielił się w postać Dale’a Putleya, pisarza o skłonnościach samobójczych w chłodno przyjętym przez krytyków i widzów filmie Dzień ojca (1997), amerykańskim remake’u francuskiego filmu Trzech ojców z 1983; w ramach promocji filmu wystąpił w jednym z odcinków serialu Przyjaciele oraz gościł w programie The Tonight Show Starring Jay Leno^[88]. Podobnie słabe recenzje zebrał za rolę Freda MacMurraya w filmie Flubber (1997), remake’u produkcji Walt Disney Pictures Latający profesor z 1961^[89].

Za rolę owdowiałego psychoanalityka Seana Maguire’a w dramacie Buntownik z wyboru (1997) zebrał mieszane recenzje, ale też otrzymał Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego i nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych za najlepszy występ aktora w roli drugoplanowej oraz był nominowany do Złotego Globa dla najlepszego aktora drugoplanowego^[90]. Za występ w serialu animowanym Great Minds Think for Themselves (1998) otrzymał nominację do nagrody Daytime Emmy dla wyróżniającego się artysty w serialu animowanym^[91]. Do końca lat 90. zagrał w chłodno przyjętych przez krytykę filmach: tytułowego bohatera kasowej tragikomedii Patch Adams (1998), Chrisa, lekarza pediatrii pomagającego żonie w przezwyciężeniu depresji po śmierci dzieci, w melodramacie Vincenta Warda Między piekłem a niebem (1998), żydowskiego kupca Jakoba Heyma w dramacie wojennym Jakub kłamca (1999), który poniósł komercyjną porażkę, a także androida Andrew Martina w filmie science-fiction Człowiek przyszłości (1999)^[92]. Poza tym w 1999 zmienił agencję menedżerską z CAA na Artist Management Group^[93].

W 2000 gościł w talk-show Late Show with David Letterman^[94]. Jesienią tego samego roku rozpoczął zdjęcia do filmu Marka Romanka Zdjęcie w godzinę 2002), w którym zagrał Seymoura „Sy” Parrisha, niezrównoważonego psychicznie pracownika sklepu fotograficznego, który prześladuje swoją klientkę i jej rodzinę; za swoją rolę w filmie zebrał przychylne recenzje krytyków^[95]. Na początku 2001 wystąpił jako Rainbow Randolph, zepsutego gospodarza popularnego widowiska telewizyjnego dla dzieci, w chłodno przyjętym przez krytyków i widzów filmie Danny’ego DeVito Smoochy^[96]. Wiosną i latem tego samego roku pracował na planie dreszczowca Christophera Nolana Bezsenność (2002), amerykańskiej adaptacji norweskiego thrillera Insomnia z 1997, w którym zagrał niebezpiecznego psychopatę Waltera Fincha^[97]. W tym okresie zrezygnował z usług agencji Artis Management Group i wznowił współpracę z agencją CAA^[98].

Również na początku lat 2000. powrócił do regularnych występów stand-upowych – od grudnia 2001 przez kolejne kilka miesięcy zagrał serię spektakli po kraju; występy były rejestrowane i ukazały się na albumie koncertowym pt. Robin Williams: Live on Broadway, za który aktor otrzymał nagrodę Grammy za najlepszy album ze słowem mówionym oraz nominacje do nagrody Primetime Emmy za najlepszy indywidualny występ w programie komediowym lub musicalu i najlepszy scenariusz do programu komediowego lub musicalu^[99]. Następnie zagrał Alana W. Hakmana w dreszczowcu science-fiction Wersja ostateczna (2004), który okazał się komercyjną klapą, oraz krytycznie przyjętą przez recenzentów rolę upośledzonego w rozwoju sprzątacza w komediodramacie Davida Duchovny’ego Głowa do góry (2004)^[100]. Porażkę poniósł też niskobudżetowy film Ciało za milion (2004), w którym zagrał Paula Barnella, pechowego pracownika biura podróży, który próbuje uzyskać polisę ubezpieczeniową zaginiego brata, wykorzystując zwłoki znalezione w kontenerze na śmieci^[101].

W 2005 podczas 62. ceremonii wręczenia Złotych Globów otrzymał nagrodę im. Cecila B. DeMille’a za osiągnięcia życiowe^[102]. W 2006 zagrał drugoplanową rolę ożywionej figury prezydenta Theodore’a Roosevelta z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej w familijnym filmie przygodowym Noc w muzeum, który odniósł komercyjny sukces^[103]. W tym samym roku premierę miały trzy filmy z Williamsem w roli głównej, które poniosły artystyczną i komercyjną porażkę: Nocny słuchacz, RV: Szalone wakacje na kółkach i Człowiek roku^[104]. Po zakończeniu terapii odwykowej jesienią 2006 wcielił się w kolejne krytycznie ocenione w recenzjach role filmowe: księdza w komedii Licencja na miłość (2007), nauczyciela bezdomnych muzyków w dramacie Cudowne dziecko (2007) i biznesmena w komedii Stare wygi (2008)^[105]. Po rozstaniu z żoną Marshą w 2008 zamknął firmę produkcyjną Blue Wolf Productions, a po przeprowadzce do Tiburon (Kalifornia) dał spontaniczne występy stand-upowe w Theockmorton Theatre i Napa Valley Opera House^[106]. Powrócił też do roli ożywionej figury prezydenta Theodore’a Roosevelta, grając w filmie Noc w muzeum 2 (2009)^[107].

Jesienią 2008 rozpoczął trasę koncertową z programem stand-upowym Weapons of Self Destruction, którą zakończył przedwcześnie na początku 2009 z powodu pogorszenia się jego stanu zdrowia^[108]. Po operacji wstawienia zastawki serca w 2009 powrócił do pracy, występując w programie Late Show with David Letterman^[107]. Zagrał także główną rolę – Lance’a, sfrustrowanego nauczyciela języka angielskiego, który mieszka z nastoletnim synem – w niskobudżetowym filmie niezależnym Bobcata Goldthwaita Najlepszy ojciec świata (2009)^[109]. Wznowił również trasę Weapons of Self Destruction po USA, a występy w Waszyngtonie z 20 i 21 listopada zostały zarejestrowane i wyemitowane w programie HBO; otrzymał za niego nominację do nagrody Primetime Emmy za najlepszy telewizyjny program komediowy lub musica^[110]. W 2010 wydał album koncertowy, również zatytułowany Weapons of Self Destruction, za który był nominowany so nagrody Grammy za najlepszy album komediowy^[111]. W 2011 zagrał Tygrysa w spektaklu Bengalski tygrys w bagdadzkim zoo (reż. Moisés Kaufman) wystawianym w Richard Rodgers Theatre na Broadwayu; choć za swój występ zebrał entuzjastyczne recenzje, spektakl zszedł z afisza po zaledwie 108 przedstawieniach^[112].

W 2012 otrzymał nagrodę Stand-Up Icon podczas gali wręczenia Comedy Award w Nowym Jorku, wystąpił gościnnie w jednym z odcinków serialu Louie i zagrał tytułową rolę w czarnej komedii Choleryk z Brooklynu^[113]. W 2013 wystąpił w drugoplanowej roli Dwighta Eisenhowera w biograficznym filmie Kamerdyner oraz został obsadzony w głównej roli Simona Robertsa, współzałożyciela agencji reklamowej w Chicago, w serialu CBS Przereklamowani (2013–2014), który wzbudził umiarkowane zainteresowanie widzów^[114]. Zimą 2013 występował z Rickiem Overtonem w improwizowanym spektaklu Set List w klubie komediowym iO West przy Hillywood Boulevard^[115]. Ponownie zagrał ożywioną figurę prezydenta Theodore’a Roosevelta, tym razem w komedii Noc w muzeum: Tajemnica grobowca (2014)^[116].

W latach 70. spotykał się m.in. z aktorką Elayne Boosler^[117]. 4 czerwca 1978 ożenił się z tancerką Valerie Velardi, z którą miał syna Zachary’ego „Zaka” Pyma (ur. 11 kwietnia 1983)^[118]. Nie dochowywał wierności żonie (m.in. w 1984 nawiązał blisko dwuletni romans z kelnerką Michelle Tish Carter) co doprowadziło do rozwodu 6 grudnia 1988^[119]. 30 kwietnia 1989 w Lake Tahoe poślubił Marshę Garces (ur. 1957), która była nianią jego syna, a później została osobistą asystentką Williamsa^[120]. Mieli córkę Zeldę (ur. 31 lipca 1989) i syna Cody’ego Alana (ur. 25 listopada 1991)^[121]. Z drugą żoną rozstał się pod koniec 2007 i wziął rozwód w 2008 z powodu „niezgodności charakterów nie do przezwyciężenia”^[122]. W październiku 2007 poznał graficzkę Susan Schneider, którą poślubił 22 października 2011 w ośrodku wypoczynkowym Meadowood Napa Valley i z którą pozostał do swojej śmierci^[123].

W latach 70. uzależnił się od alkoholu i narkotyków, m.in. od kokainy, choć w wywiadach zapewniał, że nie przyjmuje żadnych substancji psychodelicznych^[124]. Ograniczył nałóg po śmierci aktora Johna Belushiego w marcu 1982 i narodzinach syna w kwietniu 1983^[125]. W 1986 zaczął uczęszczać na psychoterapię^[126]. W 2004 powrócił do nałogów, w tym czasie rozważał podjęcie próby samobójczej; w 2006 odbył terapię odwykową w centrum Hazelden Foundation w Newberg^[127]. Mierzył się z głęboką depresją^[128]. W 2014 zgłosił się do placówki leczenia uzależnień Dan Anderson Renewal Center w Center City w Minnesocie^[129].

Był altruistycznym liberalistą^[130]. Angażował się w liczne kampanie i wydarzenia dobroczynne, m.in. pomagał osobom w kryzysie bezdomności oraz wielokrotnie (od 1986 z przerwami do 2006) współprowadził gale charytatywne Comic Relief z Billym Crystalem i Whoopi Goldberg^[131]. Z drugą żoną założył organizację charytatywną Windfall Foundation. Wspierał także społeczność LGBT^[132]. W ramach współpracy z United Service Organizations (USO) od 2002 dawał występy stand-upowe członkom amerykańskich sił zbrojnych m.in. w Afganistanie, Iraku, Kuwejcie i Bagram^[133].

13 marca 2009 przeszedł operację wstawienia zastawki serca^[134].

11 sierpnia 2014 przed południem został znaleziony nieprzytomny we własnym domu^[135]. W południe lokalnego czasu stwierdzono zgon aktora^[136]. W toku śledztwa ustalono, że zmarł on śmiercią samobójczą, wskutek powieszenia^[137][138]. Na krótko przed śmiercią mierzył się z nawrotem depresji^[139] i wykryto u niego chorobę Parkinsona^[140][141], jednak sekcja zwłok wykazała, że cierpiał na DLB^{[142][143][144]}. Ciało Williamsa zostało skremowane, a prochy – rozsypane nad Zatoką San Francisco^[145][146]. 27 września odbyło się nabożeństwo żałobne Williamsa w Curran Theatre w San Francisco^[147].

Od marca 2016 tunel łączący hrabstwo Marin z mostem Golden Gate nosi imię Williamsa^[148]. W październiku tego samego roku fundacja SAG-AFTRA otworzyła ośrodek edukacyjno-teatralny Robin Williams Center w Nowym Jorku^[149].

Spis sporządzono na podstawie materiału źródłowego^[150].

• Dolina paproci (Fern Gully: The Last Rainforest, 1992) jako Batty Koda
• From Time to Time (1992) jako Timekeeper
• Aladyn (Aladdin, 1992) jako Dżin
• Aladyn i król złodziei (Aladdin and the King of Thieves, 1995) jako Dżin
• A.I. Sztuczna inteligencja (Artificial Intelligence: A.I., 2001) jako doktor Know (Doktor Wiem)
• Happy Feet: Tupot małych stóp (2006) jako Rámon / Lovelace
• Happy Feet: Tupot małych stóp 2 (2011) jako Rámon / Lovelace

• 1978-1982 Mork i Mindy (Mork & Mindy) jako Mork
• 2008 Prawo i porządek: sekcja specjalna (Law & Order: Special Victims Unit), seria 9, odcinek 17 pt. „Authority” jako Merritt Rook^[151][a]
• 2013–2014 Przereklamowani (The Crazy Ones) jako Simon Roberts

• 1982 Mork i Mindy (Mork & Mindy), seria 4, odcinek 22 „The Mork Report”^[152]
• 1986 Comic Relief (program telewizyjny)

• 1993 Pani Doubtfire (Mrs. Doubtfire)

• 1999 Jakub kłamca (Jakob the Liar)

Sporządzono na podstawie materiału źródłowego^[153].

• Nagroda Akademii Filmowej
  • Najlepszy aktor drugoplanowy
    • 1998: Buntownik z wyboru
• Złoty Glob
  • Najlepszy aktor w serialu komediowym lub musicalu:
    • 1979: Mork i Mindy
  • Najlepszy aktor w filmie komediowym lub musicalu:
    • 1988: Good Morning, Vietnam
    • 1992: Fisher King
    • 1994: Pani Doubtfire
  • Nagroda specjalna za dubbing (1993; za Alladyna)
  • Nagroda im. Cecila B. DeMille’a (2005)
• Nagroda Grammy
  • Najlepszy album komediowy:
    • 1980: Reality… What a Concept
    • 1988: A Night at the Met
    • 1989: Good Morning, Vietnam
  • Najlepsze nagranie dla dzieci:
    • 1989: Pecos Bill
  • Najlepszy album komediowy ze słowem mówionym:
    • 2003: Robin Williams: Live on Broadway
• Nagroda Primetime Emmy
  • Najlepszy indywidualny występ w programie komediowym lub musicalu:
    • 1987: Carol, Carl, Whoopi and Robin
    • 1988: ABC Presents: A Royal Gala
• Nagroda Gildii Autorów Ekranowych
  • Najlepszy występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym:
    • 1997: Klatka dla ptaków
  • Najlepszy występ aktora w roli drugoplanowej:
    • 1998: Buntownik z wyboru

• Dave Itzkoff: Robin. Biografia Robina Williamsa. Maciej Studencki (tłum.). Wydawnictwo Agora, 2018. ISBN 978-83-268-2717-4.

• Robin Williams w bazie IMDb (ang.)
• Robin Williams w bazie Discogs.com (ang.)
• Robin Williams w bazie Notable Names Database (ang.)
• Robin Williams w bazie Filmweb