Fukuiraptor – Wikipedia, wolna encyklopedia

*Fukuiraptor*
	Azuma i Currie, 2000
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	karnozaury
Nadrodzina	allozauroidy
Rodzina	Neovenatoridae
Rodzaj	Fukuiraptor
Gatunki
	F. kitadaniensis Azuma i Currie, 2000;
	F. kitadaniensis Azuma i Currie, 2000;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Fukuiraptor – rodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Azji. Jego skamieniałości odkryto w datowanych na apt osadach formacji Kitadani na terenie prefektury Fukui w Japonii. Początkowo uznano je za należące do olbrzymiego dromeozauryda^[1], jednak w 2000 roku, gdy Yoichi Azuma i Philip J. Currie nazwali rodzaj Fukuiraptor, stwierdzono, iż jest to karnozaur, a nie celurozaur. Holotyp obejmuje fragmenty czaszki, kręgosłupa oraz kończyn przednich i tylnych (FPDM-V97122). Należały one prawdopodobnie do osobnika młodocianego, którego długość oszacowano na 4,2 m, a masę na 175 kg. Azuma i Currie stwierdzili, że w chwili śmierci osobnik ten był bliski osiągnięcia dojrzałości^[2]. Później z tego samego stanowiska wydobyto również szczątki kilku kolejnych osobników – wszystkie były mniejsze niż holotyp. Niektóre ich kości były trzykrotnie krótsze od odpowiadających im kości holotypu^[3].

Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Azumę i Currie’ego zasugerowała, że Fukuiraptor jest bazalnym allozauroidem^[2], podobne wyniki przyniosły również badania Hocknulla i współpracowników^[4] oraz Holtza, Molnara i Curriego^[5]. Azuma i Currie zasugerowali, że Fukuiraptor może być blisko spokrewniony z teropodem, do którego należy odnaleziona w Australii kość skokowa^[2]. Hocknull i współpracownicy (2009) stwierdzili, iż kość ta reprezentuje prawdopodobnie rodzaj Australovenator lub podobny^[4]. Analiza Bensona i in. (2010) wsparła hipotezę Azumy i Curriego, umieszczając na drzewie filogenetycznym fukuiraptora i australowenatora jako taksony siostrzane wewnątrz grupy Megaraptora należącej do rodziny Neovenatoridae. Benson i współpracownicy sugerują, że przedstawiciele Megaraptora mogli być w ekosystemach odpowiednikami celurozaurów, co pozwalało im współwystępować z dużymi karcharodontozaurami i abelizaurami^[6]. Fukuiraptor miał stosunkowo długie kończyny przednie z silnie zakrzywionymi, ostrymi pazurami, co sugeruje, iż był aktywnie polującym drapieżnikiem^[2].

Przypisy

↑ Yoichi Azuma, Philip J. Currie. A new giant dromaeosaurid from Japan. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 15 (3), s. 17A, 1995. DOI: 10.1080/02724634.1995.10011277. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Yoichi Azuma, Philip J. Currie. A new carnosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Lower Cretaceous of Japan. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 37 (12), s. 1735–1753, 2000. DOI: 10.1139/cjes-37-12-1735. (ang.).
↑ Philip J. Currie, Yoichi Azuma. New specimens, including a growth series, of Fukuiraptor (Dinosauria, Theropoda) from the Lower Cretaceous Kitadani Quarry of Japan. „Journal of Paleontological Society of Korea”. 22 (1), s. 173–193, 2006. (ang.).
↑ ^a ^b SA Hocknull, MA White, TR Tischler, AG Cook, ND Calleja, T Sloan, DA Elliott. New Mid-Cretaceous (Latest Albian) dinosaurs from Winton, Queensland, Australia. „PLoS ONE”. 4 (7): e6190, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0006190. (ang.).
↑ Thomas R. Holtz Jr., Ralph E. Molnar, Philip J. Currie: Basal Tetanurae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 71–110. ISBN 0-520-24209-2.
↑ Roger B.J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”. 97 (1), s. 71–78, 2010. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).

Linki zewnętrzne

Fukui Dinosaur Museum (ang.)

[AC95-1] Yoichi Azuma, Philip J. Currie. A new giant dromaeosaurid from Japan. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 15 (3), s. 17A, 1995. DOI: 10.1080/02724634.1995.10011277. (ang.).

[AC00-2] Yoichi Azuma, Philip J. Currie. A new carnosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Lower Cretaceous of Japan. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 37 (12), s. 1735–1753, 2000. DOI: 10.1139/cjes-37-12-1735. (ang.).

[CA06-3] Philip J. Currie, Yoichi Azuma. New specimens, including a growth series, of Fukuiraptor (Dinosauria, Theropoda) from the Lower Cretaceous Kitadani Quarry of Japan. „Journal of Paleontological Society of Korea”. 22 (1), s. 173–193, 2006. (ang.).

[H2009-4] SA Hocknull, MA White, TR Tischler, AG Cook, ND Calleja, T Sloan, DA Elliott. New Mid-Cretaceous (Latest Albian) dinosaurs from Winton, Queensland, Australia. „PLoS ONE”. 4 (7): e6190, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0006190. (ang.).

[Holtzetal-5] Thomas R. Holtz Jr., Ralph E. Molnar, Philip J. Currie: Basal Tetanurae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 71–110. ISBN 0-520-24209-2.

[BCB10-6] Roger B.J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”. 97 (1), s. 71–78, 2010. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Infrarzędy dinozaurów	ankylozaury ceratopsy ceratozaury ornitopody pachycefalozaury prozauropody stegozaury tetanury zauropody
Era dinozaurów	era mezozoiczna trias wymieranie triasowe jura kreda wymieranie kredowe
Dyscypliny powiązane	biologia paleontologia paleobotanika geologia ewolucja