Ichthyostraca – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ichthyostraca
Zrzavý et alli, 1998
Ilustracja
Wrzęcha Linguatula serrata
Ilustracja
Tarczenica Argulus na rybie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

(bez rangi) żuwaczkowce
(bez rangi) Pancrustacea
Nadgromada

Oligostraca

Gromada

Ichthyostraca

Ichthyostracagromada stawonogów z kladu Pancrustacea i nadgromady Oligostraca obejmująca zaliczane tradycyjnie do skorupiaków: tarczenice i wrzęchy[1][2]. Przedstawiciele są pasożytami kręgowców[3][4], przy czym tarczenice pasożytują na rybach i płazach (od zewnątrz, w skrzelach lub w jamie gębowej)[3], a wrzęchy w układzie oddechowym i pokarmowym wszystkich kręgowców, jednak szczególnie gadów i ssaków[4].

Nazwę Ichthyostraca dla rzeczonego kladu, rozpoznanego w molekularno-morfologicznej analizie filogenetycznej wprowadzili w 1998 J. Zrzavý, V. Hypša i M. Vlásková. Miano to pochodzi od greckiego ἰχθύς, oznaczającego rybę i nawiązuje do pasożytowania przez te zwierzęta na rybach i ich potomkach. Charakterystyczne cechy ich budowy obejmują redukcję drugiej pary czułków (antennuli), obecność nieparzystych jajników oraz plemniki pozbawione akrosomów, których miejsce zajmują pseudoakrosomy[5].Ich monofiletyzm wspierają analizy filogentyczne, w tym: Spears i Abele’a z 1998[6], Regiera i innych z 2010[7] oraz Oakleya i innych z 2013[8].

Uproszczony kladogram Pancrustacea wg Regiera i innych z 2010

Oligostraca

małżoraczki (Ostracoda)



Ichthyostraca

tarczenice (Branchiura)



wrzęchy (Pentastomida)




wąsoraczki (Mystacocarida)




Altocrustacea
Vericrustacea

skrzelonogi (Branchiopoda)


Multicrustacea

widłonogi (Copepoda)


Communostraca

Thecostraca



pancerzowce (Malacostraca)





Miracrustacea
Xenocarida

podkowiastogłowe (Cephalocarida)



łopatonogi (Remipedia)




sześcionogi (Hexapoda)




Uproszczony kladogram Pancrustacea wg Oakleya i innych z 2013[8]

Oligostraca

małżoraczki (Ostracoda)




wąsoraczki (Mystacocarida)


Ichthyostraca

tarczenice (Branchiura)



wrzęchy (Pentastomida)





Altocrustacea
Multicrustacea

Hexanauplia



pancerzowce (Malacostraca)



Allotriocarida


podkowiastogłowe (Cephalocarida)



skrzelonogi (Branchiopoda)



Labiocarida

łopatonogi (Remipedia)



sześcionogi (Hexapoda)






Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ichthyostraca. [w:] World Register of Marin Species [on-line]. [dostęp 2020-01-10].
  2. Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-17447-7.
  3. a b Wojciech Jurasz: Gromada: tarczenice — Branchiura. W: Zoologia: Stawonogi. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. T. 2, cz. 1.. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16568-0.
  4. a b Michał Grabowski: Gromada: wrzęchy — Pentastomida. W: Zoologia: Stawonogi. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. T. 2, cz. 1.. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 277-278. ISBN 978-83-01-16568-0.
  5. J. Zrzavý, V. Hypsa, M. Vlásková: Arthropod phylogeny: taxonomic congruence, total evidence and conditional combination approaches to morphological and molecular data sets. W: Arthropod Relationships. Richard A. Fortey, Richard H. Thomas (red.). London: Chapman & Hall, 1998, s. 97–107.
  6. T. Spears, L.G. Abele: Crustacean phylogeny inferred from 18S rDNA. W: Arthropod Relationships. Richard A. Fortey, Richard H. Thomas (red.). London: Chapman & Hall, 1998, s. 169-188.
  7. Jerome C. Regier; Jeffrey W. Shultz; Andreas Zwick; April Hussey; Bernard Ball; Regina Wetzer; Joel W. Martin; Clifford W. Cunningham. Arthropod relationships revealed by phylogenomic analysis of nuclear protein-coding sequences. „Nature”. 463 (7284), s. 1079–1083, 2010. DOI: 10.1038/nature08742. 
  8. a b Todd H. Oakley; Joanna M. Wolfe; Annie R. Lindgren; Alexander K. Zaharoff. Phylotranscriptomics to bring the understudied into the fold: monophyletic ostracoda, fossil placement, and pancrustacean phylogeny. „Molecular Biology and Evolution”. 30 (1). s. 215–233. DOI: 10.1093/molbev/mss216.