Kiwi mały – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kiwi mały
	Apteryx owenii
	Gould, 1847
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	ptaki paleognatyczne
Rząd	kiwi
Rodzina	kiwi
Rodzaj	Apteryx
Gatunek	kiwi mały
Synonimy
	Stictapteryx owenii iredalei Mathews, 1935;
	Stictapteryx owenii iredalei Mathews, 1935;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kiwi mały^[5], kiwi Owena^[6] (Apteryx owenii) – gatunek nielotnego ptaka z rodziny kiwi (Apterygidae). Pierwotnie występował jedynie na Wyspie Południowej (Nowa Zelandia), lecz w latach (około) 1890–1910 został przeniesiony na wyspę Kapiti, w celu restytucji. Od lat 80. XX wieku introdukuje się te ptaki na kolejne nowozelandzkie wysepki, a obecnie (2016) gatunek ten występuje już na ośmiu wysepkach oraz w dwóch miejscach na głównych wyspach Nowej Zelandii, z tym że populacja na Kapiti nadal jest największa^[4]. Kiwi mały żyje głównie w wysoko położonych lasach.

Etymologia

Został nazwany na cześć angielskiego zoologa i paleontologa Richarda Owena^[7].

Morfologia

Długość ciała 35–45 cm, długość dzioba samic 75–94 mm, samców 63–72 mm; masa ciała samic 1000–1950 g, samców 880–1356 g^[8].

Status

Podlega całkowitej ochronie prawnej.

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2008 roku uznaje kiwi małego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1994 roku klasyfikowano go jako gatunek narażony (VU – Vulnerable).

Liczebność populacji szacowano w 2016 roku na co najmniej 1700 osobników, czyli około 1400 osobników dorosłych. Przemieszczenie ptaków na przybrzeżne, wolne od drapieżników wysepki zapewniło gatunkowi przetrwanie. Trend liczebności populacji wyspiarskich jest stabilny, a BirdLife International uznaje ogólny trend liczebności populacji za wzrostowy. Jednak potencjalnym zagrożeniem dla tych ptaków wciąż jest przypadkowe lub celowe introdukowanie drapieżnych ssaków. Populacje kiwi małych są stale monitorowane^[4].

Przypisy

↑ Apteryx owenii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J. Gould. On a new species of Apteryx. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15 (175), s. 94, 1847. (ang.).
↑ G.M. Mathews. Remarks on Apteryx australis and Stictapteryx owenii, with the necessary changes of nomenclature, together with a new description of Stictapteryx owenii iredalei. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 55, s. 180, 1935. (ang.).
↑ ^a ^b ^c BirdLife International, Apteryx owenii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-1 [dostęp 2020-07-04] (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Apterygidae Gray,GR, 1840 - kiwi - Kiwis (wersja: 2017-12-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-05].
↑ Przemysław Busse: Mały słownik zoologiczny – Ptaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 23. ISBN 83-214-0563-0.
↑ Kiwis. W: A. F. Gotch: Latin Names Explained. A Guide to the Scientific Classifications of Reptiles, Birds & Mammals. Londyn: Facts on File, 1995, s. 181. ISBN 0-8160-3377-3.
↑ A. Folch, F. Jutglar & E.F.J. Garcia: Little Spotted Kiwi (Apteryx owenii), version 1.0. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.liskiw1.01. [dostęp 2020-07-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Apteryx owenii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Gould-2] J. Gould. On a new species of Apteryx. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15 (175), s. 94, 1847. (ang.).

[Mathews-3] G.M. Mathews. Remarks on Apteryx australis and Stictapteryx owenii, with the necessary changes of nomenclature, together with a new description of Stictapteryx owenii iredalei. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 55, s. 180, 1935. (ang.).

[iucn-4] BirdLife International, Apteryx owenii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-1 [dostęp 2020-07-04] (ang.).

[mk-5] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Apterygidae Gray,GR, 1840 - kiwi - Kiwis (wersja: 2017-12-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-05].

[6] Przemysław Busse: Mały słownik zoologiczny – Ptaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 23. ISBN 83-214-0563-0.

[Gotch-7] Kiwis. W: A. F. Gotch: Latin Names Explained. A Guide to the Scientific Classifications of Reptiles, Birds & Mammals. Londyn: Facts on File, 1995, s. 181. ISBN 0-8160-3377-3.

[Folch&inni-8] A. Folch, F. Jutglar & E.F.J. Garcia: Little Spotted Kiwi (Apteryx owenii), version 1.0. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.liskiw1.01. [dostęp 2020-07-04]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]