Linia nr 117
Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała Główna |
Dane podstawowe |
Zarządca | PKP Polskie Linie Kolejowe |
Numer linii | 117 |
Tabela SRJP | 139 |
Długość | 59,195[1] km |
Rozstaw szyn | 1435 mm |
Sieć trakcyjna | 3 kV DC |
Prędkość maksymalna | 80[2] km/h |
|
Historia |
Lata budowy | 1885–1888 |
Rok otwarcia | 1888 |
Rok włączenia do PKP | 1918 |
Rok elektryfikacji | 1990 |
Przebieg | | | | | | -0,188 | 97 ↑ Żywiec | | | | | 0,000 | Kalwaria Zebrz. Lanc. | | | | | | 97 ← Skawina | | | | | 1,510 | Kalwaria Zebrzydowska | | | | | 5,887 | Barwałd Górny | | | | | 7,950 | Barwałd Średni | | | | | | 52 | | | | | 11,218 | Klecza Górna | | | | | | 52 | | | | | 14,363 | Klecza Dolna | | | | | | Skawa | | | | | | 103 (rozebrana) → Skawce | | | | | 17,483 | Wadowice | | | | | | 103 ← Trzebinia | | | | | | 28 ul. Woj. Polskiego (W-ce) | | | | | 19,231 | Wadowice Osiedle Podhalanin | | | | | 22,020 | Chocznia | | | | | | 52 | | | | | 23,700 | Chocznia Górna | | | | | 27,795 | Inwałd | | | | | 30,512 | Andrychów | | | | | | most nad Wieprzówką | | | | | | 781 ul. Beskidzka (A-w) | | | | | | Targaniczanka | | | | | 32,484 | bocznica Andorii | | | | | 33,750 | Andrychów Górnica | | | | | 36,938 | Bulowice | | | | | | 52 ul. Bielska (B-ce) | | | | | 39,000 | Zamek Bulowicki | | | | | | 52 ul. Krakowska (Kęty) | | | | | | bocznica | | | | | 41,976 | Kęty | | | | | | 52 ul. Kościuszki (Kęty) | | | | | | Soła | | | | | 44,095 | Kęty Podlesie | | | | | | ↑ ↓ | | | | | 48,007 | Kozy Zagroda | | | | | 50,097 | Kozy | | | | | | Pisarzówka | | | | | 52,294 | Krzemionki | | | | | | S69 (B.-B.) | | | | | | 52 ul. Wyzwolenia (B.-B.) | | | | | | bocznica (rozebrana) | | | | | 57,095 | Bielsko-Biała Wschód | | | | | | Biała | | | | | | 190 ← Český Těšín | | | | | | 139 ← Katowice | | | | | 58,463 | Bielsko-Biała Główna | | | | | 59,007 | 139 ↓ Skalité | | |
|
Linia kolejowa nr 117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała Główna – jednotorowa, zelektryfikowana, drugorzędna linia kolejowa położona w granicach dwóch województw: śląskiego i małopolskiego.
Linia została otwarta 1 czerwca 1888 roku. Po podziale Śląska Cieszyńskiego pomiędzy Polskę oraz Czechosłowację utworzono posterunek graniczny na moście kolejowym na Olzie w Cieszynie. Dawna austriacka kolej została podzielona na linie polskie i czechosłowackie; wówczas powstała linia kolejowa Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko-Biała.
W lipcu 2018 r. PKP PLK ogłosiły przetarg na zaprojektowanie i wykonanie robót na odcinku długości 29,371 km pomiędzy Kalwarią Zebrzydowską i granicą województw małopolskiego i śląskiego[3]. Postępowanie to zostało unieważnione w maju 2019 r. z powodu przekroczenia kosztorysu i braku możliwości zwiększenia kwoty dla tego zamówienia przez zamawiającego[4]. W lipcu 2019 został ogłoszony nowy przetarg na rewitalizację odcinka Wadowice – Andrychów z budową mijanki w Barwałdzie Średnim. Postępowanie to zostało rozstrzygnięte dopiero w licytacji elektronicznej, ze względu na przekroczenie kosztorysu i konieczność zwiększenia puli środków na to zadanie. Za najkorzystniejszą ofertę uznano zgłoszenie konsorcjum polskiego i czeskiego oddziału firmy Skanska. Zakłada się, że w efekcie prac na tym odcinku prędkość maksymalna wzrośnie miejscami do 80 km/h[5].
W 2023 roku oddano do użytku łącznicę na stacji Kalwaria Zebrzydowska, która umożliwiła kursowanie pociągów z Krakowa w kierunku Wadowic i Bielska–Białej bez konieczności zmiany czoła na stacji Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona[6].
Istnieją zamierzenia dalszej rewitalizacji linii kolejowej nr 117[7]. Wykonanie rewitalizacji odcinka Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Wadowice oraz Andrychów – granica województwa, uzależnione od dostępności środków finansowych. Rozważa się sfinansowanie tego etapu zadania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2021–2027[8]. Analizuje się też możliwość rewitalizacji odcinka Bielsko-Biała – granica województwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2021–2027[9].
Linia kolejowa na odcinku Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Wadowice (od -0.188 do 17.950 km) oraz granica województwa – Bielsko-Biała (od 47.100 do 59.007 km) jest klasy C3, podczas gdy odcinek Wadowice – granica województwa jest niesklasyfikowany[10].
Ze względu na geometrię oraz stan techniczny tej drogi szynowej, wprowadzono następujące ograniczenia:
- w km 17,950-47,100 zakaz stosowania podwójnej trakcji, lokomotyw popychających oraz lokomotyw o układzie osi Co-Co i pociągów z tymi lokomotywami[11];
- w km 47,100-57,949 zakaz stosowania lokomotyw o układzie osi Co-Co i pociągów z tymi lokomotywami[11].
Według stanu z 25 września 2022 roku obowiązują następujące prędkości maksymalne dla pociągów i zespołów trakcyjnych[12][13][14]:
Wykaz maksymalnych prędkości (km/h) Prędkość | Kilometraż |
składy wagonowe | autobusy szynowe i EZT | pociągi towarowe | od | do |
60 | 60 | -0,188 | 1,240 |
40 | 40 | 1,240 | 2,100 |
60 | 60 | 2,100 | 3,010 |
60 | 60 | 3,010 | 6,090 |
50 | 50 | 6,090 | 6,650 |
60 | 6,650 | 8,975 |
60 | 8,975 | 12,042 |
50 | 12,042 | 12,585 |
60 | 12,585 | 14,395 |
50 | 14,395 | 15,239 |
60 | 15,239 | 16,526 |
50 | 16,526 | 16,790 |
60 | 16,790 | 18,600 |
80 | 60 | 18,600 | 21,942 |
60 | 50 | 21,942 | 22,123 |
80 | 60 | 22,123 | 26,670 |
70 | 60 | 26,670 | 30,050 |
50 | 50 | 30,050 | 31,046 |
40 | 40 | 31,046 | 42,000 |
50 | 50 | 42,000 | 44,500 |
40 | 40 | 44,500 | 47,100 |
60 | 40 | 47,100 | 59,007 |
'
Linia charakteryzuje się przeważnie złym stanem technicznym toru[15][16][17].
Nawierzchnia kolejowa[18][19][20][21] Odcinek | Tor | Przytwierdzenie | Podkłady | Podsypka | Rok wbudowania |
Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Klecza Górna | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane oraz strunobetonowe | tak | 1995 |
Klecza Górna – Wadowice | bezstykowy | sprężysto – śrubowe typu „Skl-12” | stalowe typu „Y” | tak | 2006 |
Wadowice – Andrychów | bezstykowy | sprężyste typu SB-3 | strunobetonowe | tak | 2020 |
Andrychów – Kęty | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane oraz strunobetonowe | tak | 1990 |
Kęty – granica województwa | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane | tak | 1990 (punktowo: 2016) |
granica województwa – Bielsko-Biała | klasyczny (stykowy) | śrubowe typu „K” | drewniane | tak | 1990 (punktowo: 2018, 2020) |
Szlak jest głównie wykorzystywany przez składy osobowe Przewozów Regionalnych obsługujące relację Bielsko-Biała Główna – Kraków Główny. Kursują też pociągi pośpieszne do Zakopanego obsługiwane przez PKP Intercity. W przyszłości planuje się uruchomienie dodatkowych przewozów pasażerskich w relacji Andrychów – Kraków Główny przez Koleje Małopolskie jako SKA22[22][23]. Według danych z 1999 r.[24] dobowe potoki pasażerskie wynosiły odpowiednio:
- na odcinku Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona-Wadowice – 450 osób;
- na odcinku Wadowice-Bielsko-Biała – 2400 osób.
- ↑ Id-12 (D29) Wykaz linii. plk-sa.pl, 2020-07-27. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
- ↑ 2.1 (A) Wykaz maksymalnych prędkości – autobusy szynowe i EZT. plk-sa.pl, 2022-09-25. [dostęp 2021-01-01]. (pol.).
- ↑ MichałM. Szymajda MichałM., Jest przetarg na projekt i rewitalizację podgórskiej linii 117 [online], 3 lipca 2018 [dostęp 2018-07-04] (pol.).
- ↑ Rewitalizacja linii kolejowej nr 117 odc. Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona-Wadowice-granica województwa (Etap I)w ramach RPO Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020. 9090/IREZA3/13851/04132/18/P. plk-sa.pl, 2018-07-03. [dostęp 2021-01-01]. (pol.).
- ↑ Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na odcinku Wadowice – Andrychów (od km 18,600 do km 31,046), zaprojektowanie i wybudowanie mijanki w Barwałdzie Średnim w ramach projektu „Rewitalizacja linii kolejowej nr 117 odcinek Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Wadowice – granica województwa” (etap I) realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020 9090/IRZR1/15554/04182/19/P. plk-sa.pl, 2019-08-20. [dostęp 2021-01-01]. (pol.).
- ↑ Marcin Guzik: Łącznica w Kalwarii Zebrzydowskiej prawie gotowa [zdjęcia [dron]]. rynek-kolejowy.pl, 2023-03-23. [dostęp 2024-09-23]. (pol.).
- ↑ zamierzenia inwestycyjne na lata2021-2030 z perspektywą do 2040 roku. plk-sa.pl, 2020. [dostęp 2021-01-03]. (pol.).
- ↑ Edward Czesak: Interpelacja w sprawie stanu technicznego linii kolejowej 117 na odc. Andrychów – granica województwa małopolskiego.. bip.malopolska.pl, 2020-10-27. [dostęp 2021-01-03]. (pol.).
- ↑ Tomasz Raudner: PKP PLK przedstawiło listę inwestycji w woj. śląskim, które chce zrealizować do roku 2027. slaskibiznes.pl, 2019-12-12. [dostęp 2021-01-03]. (pol.).
- ↑ 2.4. Klasy odcinków linii kolejowych. plk-sa.pl, 2020-10-08. [dostęp 2021-01-03]. (pol.).
- ↑ a b IDDE3-Dodatek-2-IZ-Kraków-z-popr-6-od-24-IX-22. alzacargo.pl, 2022-09-24. [dostęp 2022-09-24]. (pol.).
- ↑ 2.1 (P) Wykaz maksymalnych prędkości – pasażerskie składy wagonowe. plk-sa.pl, 2022-09-25. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
- ↑ 2.1 (A) Wykaz maksymalnych prędkości – autobusy szynowe i EZT. plk-sa.pl, 2022-09-25. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
- ↑ 2.1 (T) Wykaz maksymalnych prędkości – pociągi towarowe. plk-sa.pl, 2022-09-25. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
- ↑ Prezes UTK prowadzi działania nadzorcze nad poprawą bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych – nieprawidłowości w zakresie utrzymania i eksploatacji przejazdów na linii nr 117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona – Bielsko Biała Główna. utk.gov.pl, 2014-10-06. [dostęp 2021-01-06]. (pol.).
- ↑ Łukasz Zbonikowski: Zapytanie nr 5196 do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej w sprawie braku kursów dalekobieżnych pociągów pasażerskich na linii kolejowej nr 117. sejm.gov.pl, 2013-09-03. [dostęp 2021-01-06]. (pol.).
- ↑ Andrzej Bittel: Odpowiedź na interpelację nr 28146 w sprawie remontu linii kolejowej nr 117 na odcinku Kalwaria Zebrzydowska-Wadowice Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Andrzej Bittel. sejm.gov.pl, 2019-01-21. [dostęp 2021-01-06]. (pol.).
- ↑ Sławomir Grulkowski, Zbigniew Kędra, Mirosław J. Nowakowski, Władysław Koc: Drogi Szynowe. WYDAWNICTWO POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ ISBN 978-83-7348-511-2, 2013. [dostęp 2021-01-05]. (pol.).
- ↑ Włodzimierz Czyczuła, EUREKA-E! 3962 TOSIN – Zwiększenie prędkości pociągów w łukach o małych promieniach. Analizy i badania eksploatacyjne testowego toru kolejowego na linii 117szlaku Klecza Górna – Wadowice w kilometrze 8.968 -16.861, Kraków: Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, 2008.
- ↑ Łukasz Zbonikowski: Zapytanie nr 6305 do ministra infrastruktury i rozwoju w sprawie przywrócenia łącznicy kolejowej w Kalwarii Zebrzydowskiej. sejm.pl, 2014-03-03. [dostęp 2021-01-05]. (pol.).
- ↑ Rusza modernizacja linii kolejowej Wadowice-Andrychów. gov.pl, 2020-07-02. [dostęp 2021-01-05]. (pol.).
- ↑ Szybka Kolej Aglomeracyjna staje się naturalnym kierunkiem rozwoju. kapitalpolski.pl, 2018-10-31. [dostęp 2021-01-02]. (pol.).
- ↑ Jakub Madrjas: Koleje Małopolskie celują w tabor wielkopojemny. kapitalpolski.pl, 2020-12-18. [dostęp 2021-01-06]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Syryjczyk: Odpowiedź ministra transportu i gospodarki morskiej na zapytanie nr 1134 w sprawie modernizacji linii kolejowej Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona-Wadowice--Bielsko-Biała i stacji PKP Wadowice. orka2.sejm.gov.pl, 1999-10-22. [dostęp 2021-01-02]. (pol.).
- ↑ Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. utk.gov.pl. [dostęp 2021-01-02]. (pol.).