Linia kolejowa nr 24 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Linia nr 24

Piotrków Trybunalski – Zarzecze
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	24
Długość	32,172 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	brak (planowana)
Prędkość maksymalna	40 km/h
Dworzec w Piotrkowie Trybunalskim
Historia
Lata budowy	1975–1977
Rok otwarcia	10 listopada 1977[1]
Rok zawieszenia ruchu	2000 (pasażerski)
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   1 ↑ Warszawa Centralna 0,000 Piotrków Trybunalski P Tryb. ul. Słowackiego P Tryb. ul. Narutowicza P Tryb. al. Piłsudskiego 473 1,100 Piotrków Trybunalski Towarowy P Tryb. ul. Roosevelta P Tryb. ul. Graniczna 2,178 1 → Katowice → Idzikowice (plan. 1973) Siomki ul. Piotrkowska Siomki A1 E75 11,650 Wola Krzysztoporska W. K-ka ul. Krężna Bogdanówka 20,851 Korczew (proj.) 24,350 Bełchatów B-tów ul. Piotrkowska Rakówka 26,000 Bełchatów Miasto (do 2000) B-tów ul. Wojska Polskiego 484 26,621 Bełchatów Miasto (proj.) B-tów ul. Zamoście 30,778 Kurnos (proj.) 33,940 Zarzecze (proj. p.odg.) 34,350 Zarzecze (plan. st. 1973) Widawka 848 → Biały Ług 35,929 Zarzecze (proj. p.o.) 37,477 Trząs (proj.) Osiny (plan. 1973) ← Chorzew Siemkowice (plan.) 40,451 Bogumiłów (proj.)
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia kolejowa nr 24 Piotrków Trybunalski – Zarzecze – niezelektryfikowana, jednotorowa^[2], pierwszorzędna linia kolejowa o długości 34,350 km w województwie łódzkim. Wykorzystywana w ruchu pasażerskim i towarowym^[3].

Pierwszy projekt linii powstał w 1973 roku^[4] – linia miała przebiegać z Piotrkowa Trybunalskiego przez Bełchatów i Zarzecze do stacji Osiny, a fragment od Zarzecza do Rogowca oraz kopalni i elektrowni Bełchatów miał jedynie mieć charakter odgałęzienia. Po pierwszym okresie eksploatacji trakcji spalinowej linia miała zostać zelektryfikowana. W dalszej perspektywie planowano przedłużenie linii w kierunku zachodnim z Osin do stacji Chorzew Siemkowice, a w kierunku wschodnim z Woli Krzysztoporskiej do Idzikowic, dzięki czemu docelowo miała powstać magistrala Lublin – Wrocław^[5]. W 1977 dokonano korekty projektu, w którym trasa linii miała już przebiegać przez Kodrań, tj. na północ od wcześniejszego^[4].

Prace budowlane linii między Piotrkowem, Zarzeczem i Rogowcem oraz rozpoczęły się w 1975, a termin otwarcia wyznaczony był na 31 grudnia 1976. Z powodu problemów w trakcie budowy terminu nie udało się dotrzymać, a robotnicy pracujący przy budowie kopalni i elektrowni nazywali inwestycję „koleją donikąd”^[6]. Linia została ostatecznie otwarta dla ruchu 10 listopada 1977 roku^[7]; odcinek między planowaną stacją Zarzecze a przystankiem osobowym Stawek (później przedłużony do p.o. Biały Ług) od początku stanowi osobną linię kolejową 848, która nie należy do PKP PLK^[7][8] – obecnie jej właścicielem jest PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna^[9].

Najpóźniej w 1984 roku^[10] na linii uruchomiono pociągi pasażerskie. Część z nich, opłacona przez Elektrownię Bełchatów, przejeżdżała całą linię 24 do Zarzecza i wjeżdżała na linię 848. Pozostałe składy kończyły bieg w Bełchatowie^[10] i w ostatnim okresie funkcjonowania przewozów były zastępowane kolejową komunikacją autobusową^[11]. Wszystkie pociągi osobowe uruchamiały Polskie Koleje Państwowe, zaś składy do Elektrowni w latach 90. były zestawiane z wagonów piętrowych^[12]. Ruch pasażerski na linii został zawieszony w 2000 roku^[13] – tym samym Bełchatów stał się trzecim (od 2001 – czwartym^[14]) największym miastem bez kolei pasażerskiej w Polsce^[13].

Od zamknięcia ruchu pasażerskiego linia obsługuje jedynie ruch towarowy dla Elektrowni Bełchatów oraz firm Sempertans i Betrans^[9].

Modernizacja i elektryfikacja linii, wraz z przedłużeniem jej do Bogumiłowa, została zakwalifikowana w ramach programu Kolej Plus dla województwa łódzkiego^[15]. 16 grudnia 2022 r. została podpisana pomiędzy PKP PLK oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego umowa w sprawie programu Kolej + dotyczących modernizacji i elektryfikacji 34 km linii oraz wydłużenia jej o 7 km do Bogumiłowa do 2028 roku wraz z odbudową przystanków Wola Krzysztoporska i Bełchatów oraz budową przystanków Korczew, Kurnos, Zarzecze, Trząs oraz Bogumiłów^[16]. Ogłoszono także przetarg na zaprojektowanie zmodernizowanej linii^[17]. Po ukończeniu modernizacji, na linii ma kursować 8 par pociągów^[18].

Według dokumentacji przetargowej, w I etapie prac odbudowane mają zostać stacje w Woli Krzysztoporskiej (z dwoma peronami^[19]) jako mijanka oraz Bełchatowie, oraz przystanek osobowy Bełchatów Miasto w formie mijanki^[20]. Ma również powstać nowy przystanek osobowy Korczew^[19]. W II etapie przewidziano budowę przystanku osobowego z peronem wyspowym w Bogumiłowie oraz – w jednym z wariantów – przystanków osobowych Zarzecze (w innej lokalizacji niż planowana w latach 70. stacja) oraz Trząs^[19]. Dnia 24 lipca 2023 roku zawarto umowę na z firmą TPF na wykonanie dokumentacji projektowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego na przystanku Bełchatów Miasto^[21].

• Kategoria linii: pierwszorzędna
• Klasa linii: C3 na całej długości
• Liczba torów:
  • jednotorowa na całej długości
• Sposób wykorzystania: czynna, wstrzymany ruch pasażerski
• Elektryfikacja: brak (planowana)
• Szerokość toru: normalnotorowa
• Przeznaczenie linii: linia towarowa