Meskalina – Wikipedia, wolna encyklopedia
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C11H17NO3 | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 211,26 g/mol | ||||||||||||||||||
Wygląd | bezbarwne kryształy | ||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||
Pochodne | 3,4,5-trimetoksyamfetamina (α-metylomeskalina) | ||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||
Legalność w Polsce | |||||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży | kategoria X |
Meskalina – organiczny związek chemiczny, alkaloid z szeregu fenyloetyloamin o właściwościach halucynogennych. Występuje naturalnie w niektórych kaktusach, między innymi w pejotlu (Lophophora williamsii)[1], san pedro (Echinopsis pachanoi), E. macrogona i Trichocereus bridgesii . Występuje także w małych ilościach w bobowatych, między innymi w Senegalia berlandieri . Meskalina została pierwszy raz wyizolowana i zidentyfikowana w 1897 roku przez Niemca Arthura Hefftera[3][4] a syntetycznie otrzymana w 1919 roku przez Ernsta Spätha[2][5].
Właściwości psychoaktywne
[edytuj | edytuj kod]Meskalina jest silnym enteogenem. Średnia dawka meskaliny waha się w przedziale 200-400 miligramów[6]. Efekty działania meskaliny utrzymują się do 12 godzin po zażyciu. Wysokie dawki (400–600 mg) wywołują silne zmiany percepcyjne i bardzo wyraźne efekty wizualne, szczególnie przy zamkniętych oczach (tzw. closed-eye visualizations). Działanie meskaliny określane jest zwykle jako przyjemne i rozświetlające umysł, choć czasami niepokojące i odrażające. Po przyjmowaniu kolejnych dawek występuje zjawisko tolerancji. Pomiędzy meskaliną a LSD i psylocybiną występuje zjawisko tolerancji krzyżowej.
Meskalina zwykle jest przyjmowana doustnie i często wywołuje mdłości oraz wymioty. Przy wstrzykiwaniu podskórnym efekt ten nie występuje lub jest znacznie słabszy. Wstrzyknięcie zbyt stężonego roztworu może spowodować porażenie nerwów i długo utrzymujący się ból.
Meskalina podobnie jak LSD, DMT czy psylocybina oddziałuje agonistycznie na receptory serotoninowe, szczególnie na receptor 5-HT2A.
Historia używania
[edytuj | edytuj kod]Meskalina jest jednym z najdłużej znanych ludzkości psychodelików. W formie ekstraktu z pejotlu była i nadal jest używana podczas obrzędów religijnych przez Indian zamieszkujących Meksyk i południe USA. W tej formie używał jej też m.in. Stanisław Ignacy Witkiewicz. Meskalinowe wizje są inspiracją dla wielu artystów. Aldous Huxley szeroko opisał swoje przemyślenia co do meskaliny w książce Drzwi percepcji.
Stan prawny
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na wysokie dawki produkcja meskaliny jest mało opłacalna i w Polsce praktycznie nie występuje na czarnym rynku, a na Zachodzie jest jedną z mniej popularnych substancji psychoaktywnych. Konwencja o substancjach psychotropowych zalicza meskalinę do Wykazu I, zawierającego substancje podlegające najsilniejszej kontroli[7]. Obrót meskaliną i jej produkcja są w Polsce zakazane, znajduje się ona w wykazie środków odurzających w grupie I-P.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 239, ISBN 83-7183-240-0 .
- ↑ a b Ernst Säth , Über die Anhalonium-Alkaloide: I. Anhalin und Mezcalin, „Monatshefte für Chemie”, 40 (2), 1919, s. 129–154, DOI: 10.1007/BF01524590 (niem.).
- ↑ Bankole A. Johnson, Addiction Medicine: Science and Practice, Volume 1, Springer, 2011, s. 301.
- ↑ A. Heffter , Ueber Cacteenalkaloïde, „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”, 29 (1), 1896, s. 216–227, DOI: 10.1002/cber.18960290145 (niem.).
- ↑ R. H. Holmes, H. L. Manske: The Alkaloids Vol. III. Academic Press, 1953, s. 324–328. [dostęp 2013-08-14]. [erowid.org].
- ↑ Malin Vedøy Uthaug i inni, The epidemiology of mescaline use: Pattern of use, motivations for consumption, and perceived consequences, benefits, and acute and enduring subjective effects, „Journal of Psychopharmacology”, 36 (3), 2022, s. 309–320, DOI: 10.1177/02698811211013583, PMID: 33949246, PMCID: PMC8902264 [dostęp 2023-07-24] (ang.).
- ↑ Convention on psychotropic substances, ONZ, 1971 [dostęp 2020-06-23] [zarchiwizowane 2016-03-31] (ang. • chiń. • wł. • ros. • fr.).