Nerecznicowate – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nerecznicowate
Ilustracja
Nerecznica samcza
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

nerecznicowate

Nazwa systematyczna
Dryopteridaceae Herter
Revista Sudamer. Bot. 9(1): 15. 1949[2]

Nerecznicowate (Dryopteridaceae) – rodzina paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Obejmuje 26 rodzajów z ok. 2115 gatunkami grupowanych w trzech podrodzinach[2]. Są to paprocie naziemne i naskalne oraz epifityczne i hemiepifityczne. Występują w całej strefie tropikalnej, ale z licznymi przedstawicielami także w klimacie umiarkowanym[3]. W Polsce rosną przedstawiciele dwóch rodzajów – nerecznica (Dryopteris) i paprotnik (Polystichum)[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Polystichum vestitum
Rumohra adiantiformis

Kłącze płożące, podnoszące się lub wyprostowane, rzadko wspinające się lub pnące. Liście o ogonku, w którym liczne okrągłe na przekroju wiązki przewodzące ułożone się w pierścień. Blaszki liściowe o jednakowym kształcie (monomorficzne), rzadko zróżnicowane na płonne i płodne (dimorficzne). Czasem pokryte łuskami lub gruczołkami, rzadko włoskami. Żyłki w blaszce są otwarte, rozwidlają się lub łączą się siateczkowato. Kupki zarodni zwykle okrągłe, z zawijkami kulisto-nerkowatymi lub tarczowatymi, rzadko nieobecne[3].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Cyrtomium sierpowate

W systemie Smitha i in. (2006) rodzina w rzędzie paprotkowców (Polypodiales)[3]. Tę samą pozycję zajmuje w systemie PPG I (2016). Zaliczona jest do podrzędu Polypodiineae odpowiadającemu kladowi nazwanemu „eupolypods I” w systemie Smitha i in. (2006)[2].

Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[2][5][6]
paprotkowce


Saccolomataceae




Cystodiaceae




Lonchitidaceae



Lindsaeaceae







Pteridaceaeorliczkowate




Dennstaedtiaceae





Cystopteridaceaepaprotnicowate





Rhachidosoraceae




Diplaziopsidaceae




Desmophlebiaceae




Aspleniaceaezanokcicowate



Hemidictyaceae








Thelypteridaceaezachylnikowate




Woodsiaceaerozrzutkowate





Onocleaceaeonokleowate



Blechnaceaepodrzeniowate




Athyriaceaewietlicowate









Didymochlaenaceae




Hypodematiaceae




Dryopteridaceaenerecznicowate





Nephrolepidaceaenefrolepisowate



Lomariopsidaceae





Tectariaceae




Oleandraceae




Davalliaceaedawaliowate



Polypodiaceaepaprotkowate













Wykaz rodzajów[2]

podrodzina Polybotryoideae H.M.Liu & X.C.Zhang, Pl. Syst. Evol. 302: 330. 2016

  • Cyclodium C.Presl, Tent. Pterid.: 85, pl.2, f.20–21. 1836
  • Maxonia C.Chr., Smithsonian Misc. Collect. 66(9): 3. 1916
  • Olfersia Raddi, Opusc. Sci. 3: 283, t.11, f.b. 1819
  • Polybotrya Humb. & Bonpl. ex Willd., Sp. Pl. 5(1): 99. 1810
  • Polystichopsis (J.Sm.) C.Chr., Verdoorn, Man. Pterid.: 543. 1938
  • Stigmatopteris C.Chr., Bot. Tidsskr. 29: 292. 1909
  • Trichoneuron Ching, Acta Phytotax. Sin. 10(2): 118, pl. 22. 1965

podrodzina Elaphoglossoideae (Pic.Serm.) Crabbe, Jermy & Mickel, Fern Gaz. 11: 154. 1975

  • Arthrobotrya J.Sm., Hist. Fil.: 141. 1875
  • Bolbitis Schott, Gen. Fil.: pl.14. 1834
  • Elaphoglossum Schott ex J.Sm., J. Bot. (Hooker) 4: 148. 1842
  • Lastreopsis Ching, Bull. Fan Mem. Inst. Biol. Bot. 8 (4): 157. 1938
  • Lomagramma J.Sm., J. Bot. (Hooker) 3: 402. 1841
  • Megalastrum Holttum, Gard. Bull. Singapore 39(2): 161. 1986
  • Mickelia R.C.Moran, Labiak & Sundue, Brittonia 62 (4): 338. 2010
  • Parapolystichum (Keyserl.) Ching, Sunyatsenia 5: 239. 1940
  • Pleocnemia C.Presl, Tent. Pterid.: 183, pl.7, f.12. 1836
  • Rumohra Raddi, Opusc. Sci. 3: 290. 1819
  • Teratophyllum Mett. ex Kuhn, Ann Mus. Bot. Lugduno-Batavi 4(10): 296. 1869

podrodzina Dryopteridoideae Link, Fil. Spec.: 116. 1841

Rodzaje o nieokreślonej przynależności do podrodzin:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. a b c d e f The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229. 
  3. a b c Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.). 
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a chekclist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851. 
  6. Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012. 
  7. Elżbieta Zenkteler: Paprocie. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, s. 137. ISBN 83-09-01604-2.