Odrynki – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna | 85 |
Kod pocztowy | 17-210[4] |
Tablice rejestracyjne | BHA |
SIMC | 0036311[5] |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego | |
Położenie na mapie gminy Narew | |
52°56′22″N 23°36′19″E/52,939444 23,605278[1] |
Odrynki (białorus. Адрынкі[6]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew[5][7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi[8].
O wsi
[edytuj | edytuj kod]Wieś powstała w XVII wieku[9].
W rejonie wsi (w uroczysku Kudak) powstał prawosławny skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich[10]; pierwsze nabożeństwo odbyło się w czerwcu 2009 roku[11]. Pustelnia odnosi się do bogatych tradycji monastycznych wschodniego chrześcijaństwa w tej okolicy. W pobliżu Odrynek w latach 1574–1824 istniał klasztor prawosławny pw. Wniebowstąpienia Pańskiego, który nigdy nie przyjął postanowień unii brzeskiej. Jeszcze do 1916 tereny pomonasterskie zamieszkiwał pustelnik Trofim Dubko pochodzący z pobliskiej Chrabostówki[12].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś Odrynki liczyła 35 domów i zamieszkiwana była przez 187 osób (85 kobiet i 102 mężczyzn). Większość mieszkańców Odrynek (103 osoby) zadeklarowała wówczas wyznanie prawosławne, pozostali podali kolejno: wyznanie rzymskokatolickie (69 osób) oraz wyznanie mojżeszowe (15 osób). Pod względem narodowościowym większość mieszkańców stanowili Białorusini (109 osób), pozostali to Polacy (78 osób). W okresie międzywojennym miejscowość znajdowała się w powiecie bielskim[13].
Współcześnie wieś posiada charakter dwuwyznaniowy. W strukturze Kościoła rzymskokatolickiego miejscowość podlega parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi[14], zaś w strukturach Kościoła prawosławnego wieś podlega parafii pw. Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi[15].
Przez miejscowość przechodzą szlaki: Podlaski Szlak Bociani oraz Szlak Doliny Narwi[16]. Odrynki skomunikowane są z gminną miejscowością Narew, dzięki linii nr 253 PKS Siemiatycze[17]. Miejscowość zagrożona jest powodzią, ze względu na bliskie położenie względem rzeki Narew. 12 gospodarstw znajduje się w strefie do ewakuacji w przypadku powodzi[18].
W Odrynkach działa Ochotnicza Straż Pożarna, znajduje się w niej także ferma gęsi[19].
W miejscowości znajduje się cmentarz prawosławny założony w 1975[20].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- drewniana cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Apostoła Jana Teologa, cmentarna, podlegająca parafii w Narwi, XVIII-XIX, nr rej.:382 z 18.11.1976[21].
Związani z Odrynkami
[edytuj | edytuj kod]- Jeremiasz (Anchimiuk) (1943–2017) – prawosławny duchowny, arcybiskup, ordynariusz diecezji wrocławsko-szczecińskiej, urodzony w Odrynkach
- Gabriel (Giba) (1962–2018) – prawosławny duchowny, archimandryta i doktor nauk teologicznych, założyciel skitu w Odrynkach[22]
Galeria zdjęć
[edytuj | edytuj kod]- Przydrożne krzyże w centrum wsi
- Cerkiew Opieki Matki Bożej na terenie skitu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 91283
- ↑ Wieś Odrynki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-01-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 843 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Адрынкі, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-04-05].
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Odrynki. Gmina Narew. [dostęp 2015-03-28].
- ↑ ks. J. Wierzbicki: Supraśl: powstanie prawosławny erem. Radio Watykańskie, 2009-01-23. [dostęp 2020-01-26].
- ↑ Pierwsze nabożeństwo w Skicie w Odrynkach. Gmina Narew. [dostęp 2015-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-13)].
- ↑ Grzegorz Sosna. Odrynki – Narewski Monaster Wniebowstąpienia Pańskiego –. „Święte miejsca i cudowne ikony – Prawosławne sanktuaria na Białostocczyźnie”, 2000. Białystok.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 32.
- ↑ ks. Zbigniew Rostkowski: NAREW – Parafia Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Diecezja Drohiczyńska. [dostęp 2014-07-20].
- ↑ Grzegorz Sosna , Katalog świątyń i duchowieństwa prawosławnej diecezji warszawsko-bielskiej w: ELPIS, czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok: Uniwersytet w Białymstoku, 2000, ISSN 1508-7719 .
- ↑ GRZEGORZ RĄKOWSKI: KONCEPCJA ROZWOJU TURYSTYKI NA OBSZARZE „KRAINY ŻUBRA”. Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna. [dostęp 2014-01-12].
- ↑ Rozkłady jazdy autobusów. Gmina Narew. [dostęp 2020-01-26]..
- ↑ ANALIZA STANU BEZPIECZEŃSTWA POWIATU. KP PSP w Hajnówce. [dostęp 2015-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-13)].
- ↑ Lista podmiotów z miasta: ODRYNKI (podlaskie). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2009-08-02].
- ↑ Andrzej Michałowski, Alicja Sulimierska, Elżbieta Baniukiewicz: Studia i Materiały. Wykaz zabytkowych cmentarzy w Polsce. Województwo Białostockie. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu. Narodowa Instytucja Kultury, 1996, s. 40.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Leonard Drożdżewicz , Archimandryta Gabriel (1962–2018), „Znad Wilii”, 4 (76), 2018, s. 27–28, ISSN 1392-9712 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Odrynki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 401 .