Order Alcántara – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zakon Alcántara
Herb zakonu
Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Założyciel

Suarez i Gomez z Salamanki

Data założenia

1156

Data zatwierdzenia

29 grudnia 1177

Order Alcántara
Awers
Awers
Baretka
Baretka
Ustanowiono

1835 (jako odznaczenie)

Order Alcántara (hisz. Orden de Alcántara) – założony jako zakon rycerski w 1156 przez dwóch braci-rycerzy Suareza i Gomeza Berrintes (Barricutes) pod nazwą Zakonu św. Juliana z Pereiro[1][2][3] z Salamanki. Po zdobyciu Alcántary i przeniesieniu tam siedziby w roku 1218, do 1835 funkcjonował pod nazwą Zakon Alcántara. Później przekształcony w rycerski order zasługi wojskowej[4][5].

Jako zakon

[edytuj | edytuj kod]

W 1176 król Leónu Ferdynand II wziął zakon pod swoją opiekę, stając się jego wielkim protektorem. Rok później, w 1177, zakon został zatwierdzony jako zakon rycerski przez papieża Aleksandra III. W 1183 zakon otrzymał zmodyfikowaną do swoich potrzeb regułę benedyktyńską i czarny strój zakonny[6].

W 1218 doszło do faktycznej unii z Kalatrawensami, na mocy której bracia z Zakonu św. Juliana z Pereiro otrzymali zamek Alcántara. Spowodowało to zmianę nazwy zakonu, a od tej pory mistrz Zakonu Kalatrawy miał prawo wizytować domy zakonne Alcántary. Rycerze z Alcántary przejęli wówczas także regułę cysterską i biały strój zakonny Calatravy. Ciemnozielony krzyż wzorowany na krzyżu Calatravy był przez nich noszony od 1411 na lewej piersi.

Rycerze zakonni uczestniczyli w licznych wojnach z Maurami, ale także wspierali królów Leónu i Kastylii w walce z ich chrześcijańskimi przeciwnikami, np. z władcami Portugalii. Przyniosło to zakonowi liczne przywileje, nadania ziemskie i zdobycze wojenne. W chwili połączenia zakonu z koroną hiszpańską w 1494 do zakonu należało m.in. 37 komandorii oraz 53 miast i wsi. Jak i inne zakony rycerskie w Hiszpanii epoki rekonkwisty zakon stał się więc potężną, bogatą i wpływową instytucją.

W 1540 zezwolono członkom zakonu na zawieranie małżeństw[6].

Jako order

[edytuj | edytuj kod]

Zakon został zniesiony w 1835 i przekształcony w odznaczenie (order rycerski), które można otrzymać za zasługi wojskowe, po wykazaniu hiszpańskiego szlachectwa. Przejściowo został zniesiony przez republikańskie władze w 1872 i przywrócony w 1874 przez Alfonsa XII[5].

Jego obecnym wielkim mistrzem jest Filip VI Burbon, Król Hiszpanii, zaś Prezydentem Rady Czterech Orderów i Wielkim Komandorem – Karol, Książę Obojga Sycylii, Parmy i Kalabrii.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Krzysztof Bąkała: Historia symboliczna znakiem, herbem i barwą pisana. Podręczny słownik. Warszawa: Egros, 2010, s. 107.
  2. Józef Andrzej Szwagrzyk: Moneta, medal, order. Katalog. Wrocław: Ossolineum, 1971, s. 168.
  3. S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna. T. 1. Warszawa, 1898, s. 134
  4. Andrzej Krupa (red.): Encyklopedia Wojskowa. T. 2. Warszawa: PWN-Bellona, 2007, s. 67.
  5. a b Encyklopedia Powszechna. T. 1. Warszawa: S. Orgelbrand, 1859, s. 350.
  6. a b Orden de Alcántara. ordenesmilitares.es. [dostęp 2017-12-04]. (hiszp.).