Parowozownia Skierniewice – Wikipedia, wolna encyklopedia

Parowozownia Skierniewice
Zabytek: nr rej. 964 A z 11 maja 1994[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Skierniewice

Adres

Łowicka 1
96-100 Skierniewice[2]

Ukończenie budowy

1845[2]

Kolejni właściciele

Polskie Koleje Państwowe[2]

Obecny właściciel

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei[2]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parowozownia Skierniewice”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parowozownia Skierniewice”
Położenie na mapie Skierniewic
Mapa konturowa Skierniewic, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Parowozownia Skierniewice”
Ziemia51°57′57,179″N 20°08′32,996″E/51,965883 20,142499
Strona internetowa

Parowozownia Skierniewice – zabytkowa parowozownia zlokalizowana w Skierniewicach w województwie łódzkim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Parowozownia została zbudowana w 1845 roku wraz z linią kolejową z Warszawy. W 1861 roku w parowozowni zamontowana została obrotnica, w kolejnych latach prowadzona była przebudowa tutejszej parowozowni. W 1879 roku lokomotywownia została rozbudowana do 24 stanowisk. Podczas pierwszej wojny światowej rozkazem generała Ludendorffa budynki zostały zniszczone w dniu 21 października 1914 roku. Po zakończeniu wojny parowozownia obsługiwała ruch towarowy na odcinku od Warszawy do Piotrkowa oraz lokalny ruch osobowy. Od 1915 roku funkcjonowała jako parowozownia II klasy. W 1939 roku została zdegradowana do parowozowni pomocniczej. Podczas drugiej wojny światowej rozbudowywano obiekt. Wzniesiono nowe budynki w stylu modernistycznym z czerwonej cegły. W Skierniewicach stacjonowały parowozy towarowe Ty1 oraz lokomotywy Pd5 wykorzystywane do lokalnego ruchu osobowego. Po wojnie w hali wachlarzowej zamontowana została stalowa konstrukcja dachu z trójkątnym świetlikiem kalenicowym zamiast dawnej drewnianej, dodatkowo dobudowano spawalnię oraz kompresorownię. Parowozownia obsługiwała pociągi zbiorowe i manewry. W 1970 roku do Skierniewic została oddelegowana lokomotywa spalinowa. Lokomotywy elektryczne stacjonowały w Skierniewicach od połowy 1987 roku. W 1989 roku zakończono stacjonowanie parowozów. Dnia 31 października 1991 roku lokomotywownia została zlikwidowana. Na terenie obiektu zgromadzono kolejowe eksponaty zabytkowe pozyskane przez Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei[3] (PSMK). W 1994 roku zespół parowozowni został wpisany do rejestru zabytków[1], a w roku 2002 przeszedł na własność PSMK[2]. Budynki obiektu są remontowane dzięki wsparciu m.in. Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Samorządu Województwa Łódzkiego, Urzędu Miasta Skierniewice oraz różnych przedsiębiorstw branży kolejowej[4]. Obiekt jest udostępniony do zwiedzania tylko w wyznaczonych terminach lub na zamówienie dla grup zorganizowanych[5].

Eksponaty

[edytuj | edytuj kod]

Wachlarzowa hala parowozowni z 23 stanowiskami mieści zbiór 25 lokomotyw, 19 wagonów pasażerskich, licznych wagonów towarowych, w tym tabor wąskotorowy. W hali prezentuje się także kilka rodzajów nastawnic: mechaniczne – kluczowe, mechaniczne scentralizowane, elektryczne suwakowe oraz pulpit przekaźnikowy pochodzący z warszawskiego metra[6].

Parowozy:

Lokomotywy spalinowe:

Lokomotywy elektryczne:

  • akumulatorowa AEG 4184 z 1928,
  • EP03-08,
  • akumulatorowy zespół trakcyjny systemu Wittfelda z 1913,

Drezyny:

  • wagony pasażerskie i bagażowe, głównie z przełomu XIX i XX w.,
  • wagony towarowe z końca XIX w. i pierwszej połowy XX w.,
  • tabor specjalny (żurawie, tendry itp.).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi: Wykaz zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa łódzkiego. [dostęp 2016-06-18]. (pol.).
  2. a b c d e Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei: Historia Parowozowni Skierniewice. [dostęp 2016-06-18]. (pol.).
  3. Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei: Historyczny tabor kolejowy i pozostałe zbiory. [dostęp 2016-06-18]. (pol.).
  4. Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei: Pomagają nam. [dostęp 2016-06-18]. (pol.).
  5. Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei: Zwiedzanie – imprezy. [dostęp 2016-06-18]. (pol.).
  6. Mazowsze Zachodnie dla miłośników historii kolei wąskotorowej