Równe (województwo podkarpackie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Równe
wieś
Ilustracja
Centrum miejscowości z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

krośnieński

Gmina

Dukla

Liczba ludności (2023)

1826[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-451[3]

Tablice rejestracyjne

RKR

SIMC

0349961[4]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Równe”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Równe”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Równe”
Położenie na mapie gminy Dukla
Mapa konturowa gminy Dukla, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Równe”
Ziemia49°35′42″N 21°42′58″E/49,595000 21,716111[1]

Równewieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dukla[4]. Leży w dolinie rzeki Jasiołki.

Na przełomie XVI i XVII wieku wieś Równie położona była w ziemi sanockiej województwa ruskiego[5]. Wieś klucza jaśliskiego biskupów przemyskich[6].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W Równem znaleziono ślady osadnictwa z epoki brązu (1300-800 lat p.n.e.), które świadczą o starym rodowodzie tej miejscowości.

Równe założone zostało jako wieś królewska przez króla Kazimierza Wielkiego na prawie magdeburskim w 1352 roku. Zasadźcą był sanoczanin Dytmar. W 1386 roku biskup przemyski Eryk z Winsen wydał w Krośnie dokument o założeniu wsi. Na jego mocy oddał Michałowi sołtysowi z Równego gaje położone nad rzeką „Jesso” za 22 grzywien polskich i pozwolił na założenie wsi Byskopeswalt. Maria Andegaweńska nadała biskupstwu 2 kwietnia 1384 roku pięć włości: Równe, Brzozów, Cergową, Domaradz w ziemi sanockiej oraz Radymno w przemyskiej. Otrzymał je biskup Eryk z Winsen. Równe zniszczone zostało w 1624 roku przez Tatarów i w 1657 roku przez Węgrów Jerzego II Rakoczego. W 1848 roku w wyniku uwłaszczenia chłopów wieś Równe stała się własnością mieszkających w niej rolników (Uwłaszczenie chłopów na ziemiach polskich)

Pod koniec XIX wieku wykryto tu złoża ropy naftowej (obecnie w zdecydowanej większości wyeksploatowane). W 1860 roku dzierżawcą wsi była Maria z Chłędowskich Pomezańska, siostra Adama Tomasza Chłędowskiego i Walentego Chłędowskiego. Od 1867 roku wieś należała do powiatu krośnieńskiego, a przedtem do sanockiego.

W czasie I i II wojny światowej toczyły się tu zacięte walki: m.in. w czasie bitwy o Przełęcz Dukielską.

W 1943 roku oddział por. Franciszka Kochana Obłońskiego OP-15 AK napadł na kopalnie Równe i w 1944 roku w ramach akcji Burza rozbił na Górze Rogowskiej niemieckie tabory. W odwecie Niemcy rozstrzelali 10 zakładników.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • Pomnik mieszkańców zamordowanych przez Niemców w lipcu 1944 roku na cmentarzu parafialnym w Równem.

Osoby związane z miejscowością

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117334
  2. Strona gminy. Demografia, stan na dzień 31.12.2023 [dostęp 2024-01-30]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1087 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [T. 1] , Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. "Ziemie Ruskie" Rzeczypospolitej , Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 4.
  6. Maciej Dalecki: Akta dóbr biskupów przemyskich obrządku łacińskiego 1652–1883. Inwentarz archiwalny zespołu, w: Rocznik Historyczno-Archiwalny. T. XI, Przemyśl 1996, s. 102.
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • J. Michalak, Dukla i okolice, Krosno 1996, s. 66-67