Stefan Koryciński – Wikipedia, wolna encyklopedia
Topór | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Żona | Anna Petronela Gembicka |
Stefan Koryciński herbu Topór (ur. w 1617, zm. 4 lipca 1658 w Pieskowej Skale) – kanclerz wielki koronny i podkanclerzy koronny od 1652, stolnik krakowski od 1643, starosta wolbromski, oświęcimski, warszawski, kowalski, starosta ojcowski w 1651 roku[1], starosta rabsztyński w 1656 roku[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1628 zapisał się na Akademię Krakowską. Od ok. 1633 studiował w Louvain i w Amsterdamie. 19 lutego 1639 ożenił się z Anną Petronelą Gembicką, bratanicą biskupa krakowskiego Piotra. Biskup stał się odtąd jego protektorem. W latach 1641, 1645, 1647, 1648, 1649 i w 1652[3] był posłem na Sejm z województwa krakowskiego. Poseł na sejm 1646 roku[4]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[5]. Był elektorem Jana II Kazimierza Wazy z województwa krakowskiego w 1648 roku[6], podpisał jego pacta conventa[7]. Poseł na sejm 1649/1650 roku z sejmiku proszowickiego województwa krakowskiego[8]. W czasie powstania Chmielnickiego wziął udział na czele własnego oddziału prywatnego w bitwie pod Beresteczkiem. 4 lutego 1652 został podkanclerzym koronnym[9]. Jego przeciwnicy głosili, że za pieczęć mniejszą zapłacił 10 000 złp, otrzymanych od biskupa Gembickiego. Wobec zerwania pierwszego sejmu w 1652 oświadczył:
Skoro wolność wymaga tego, by wszystko zapadało nemine contradicente[10] nie chce się król temu przeciwstawić, życzy jedynie, by to nie przyniosło Rzeczypospolitej szkody[11]
Już jako kanclerz doprowadził w 1653 w obozie pod Żwańcem do przejścia Tatarów Islama III Gireja na stronę polską. W czasie potopu szwedzkiego towarzyszył królowi Janowi Kazimierzowi na Śląsku. 1 marca 1656 został administratorem mennicy królewskiej we Lwowie. W czerwcu tego roku jako jeden z komisarzy królewskich przyjmował szwedzką kapitulację Warszawy. Był przeciwnikiem sojuszu z Rosją, próbował storpedować podpisanie rozejmu w Niemieży. Król nadał mu i hetmanowi Jerzemu Lubomirskiemu całe miasto żydowskie na Kazimierzu[12].
Pozostawił wpisy w Raptularzyku rodziny Korycińskich.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo ojcowskie, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 83.
- ↑ w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo rabsztyńskie wraz z Anną Petronelą Gembicką, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 89.
- ↑ pierwszy sejm tego roku, Władysław Czapliński, Dwa sejmy w roku 1652, Wrocław 1655, s. 62.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 46.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 86.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 99.
- ↑ Porządek na seymie walnym elekcyey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego aktu elekcyey należące, vchwalony y postanowiony roku Pańskiego M.DC.XLVIII, dnia VI października, s. 21.
- ↑ Łucja Częścik, Sejm warszawski w 1649/50 roku, 1978, s. 147.
- ↑ Ludwik Kubala, Szkice historyczne, t. 2 s. 47.
- ↑ łac. bez sprzeciwu
- ↑ Czapliński, s. 128.
- ↑ Zenon Guldon, Stefan Czarniecki a mniejszości etniczne i wyznaniowe w Polsce, w: Stefan Czarniecki: żołnierz - obywatel - polityk, pod redakcją Waldemara Kowalskiego, Kielce 1999, s. 101.