Halotan – Wikipedia, wolna encyklopedia

Halotan
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	2-bromo-2-chloro-1,1,1-trifluoroetan
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	Halothanum
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C2HBrClF3
Masa molowa	197,38 g/mol
Wygląd	przezroczysta, bezbarwna, ruchliwa, ciężka, niepalna ciecz o słodkim zapachu podobnym do chloroformu
	Identyfikacja
Numer CAS	151-67-7
PubChem	3562
DrugBank	DB01159
SMILES
	C(C(F)(F)F)(Cl)Br
InChI
	InChI=1S/C2HBrClF3/c3-1(4)2(5,6)7/h1H
	InChIKey
	BCQZXOMGPXTTIC-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	1,872 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	4,07 g/l
	w innych rozpuszczalnikach
	etanol: bez ograniczeń; trichloroeten: bez ograniczeń
Temperatura topnienia	-118 °C
Temperatura wrzenia	50,2 °C
logP	2,3
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H	H315, H318, H335, H360
Zwroty P	P201, P261, P280, P305+P351+P338, P308+P313
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
	Toksyczny; (T)
Zwroty R	R61, R37/38, R41
Zwroty S	S53, S23, S26, S36/37, S45
Numer RTECS	KH6550000
Dawka śmiertelna	LD50 5,68 g/kg (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Podobne związki	izofluran
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	N01 AB01
Farmakokinetyka
Działanie	anestetyczne
Metabolizm	wątrobowy
Wydalanie	z moczem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	wziewnie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Halotan (łac. Halothanum) – organiczny związek chemiczny; fluorowcowa pochodna etanu.

Związek ten ma silne działanie usypiające. Jest stosowany we wziewnym znieczuleniu ogólnym, samodzielnie lub w połączeniu z innymi anestetykami.

W temperaturze pokojowej jest to niepalna, bezbarwna ciecz o temperaturze wrzenia 50 °C.

Działanie

Charakteryzuje się silnym działaniem anestetycznym, słabym przeciwbólowym i niewielkim rozkurczającym na mięśnie szkieletowe. W mieszaninie łączony jest z powietrzem, tlenem lub z mieszaniną tlen-podtlenek azotu i w ciągu kilku minut wywołuje znieczulenie, którego głębokość jest proporcjonalna do zastosowanej dawki. Znieczulenie chirurgiczne występuje przy stężeniu 12 mg% halotanu we krwi. Szybko wydala się przez płuca w 80%, pozostała część jest metabolizowana w wątrobie i wydalona przez nerki.

Interakcje

Potęguje działanie galaminy i tubokuraryny.
Wzmaga toksyczne działanie fenytoiny.
Uczula mięsień sercowy na środki beta-adrenergiczne i sympatykomimetyki. Adrenalina podana pozajelitowo szczególnie dożylnie wywołać może ciężkie zaburzenia rytmu serca z migotaniem komór.
Morfina wzmaga depresyjne działanie halotanu na ośrodek oddechowy.
Zwiększa wrażliwość na insulinę, nasila działanie glikozydów nasercowych.
Zmniejsza reakcję organizmu w odpowiedzi na hipowolemię.

Przeciwwskazania

wstrząs oligowolemiczny
wysokie ciśnienie wewnątrzczaszkowe
nadczynność tarczycy
choroby wątroby
pierwszy trymestr ciąży
okres porodu
u chorych z podwyższoną temperaturą ciała
ostrożnie stosuje się w cukrzycy

Nie należy stosować łącznie z:

chloropromazyną,
adrenaliną i innymi sympatykomimetykami,
środkami beta-adrenergicznymi.

Działania niepożądane

Działa depresyjnie na układ sercowo-naczyniowy powodując bradykardię – duże zwolnienie uderzeń serca, nawet do 30/min. oraz na oddychanie powodując bradypnoe – częstość oddechów jest mniejsza, ruchy oddechowe są płytsze i wolniejsze.
Zaburza działanie baroreceptorów (presoreceptorów).
Powoduje zmniejszenie kurczliwości mięśni naczyń krwionośnych (obniża się ciśnienie tętnicze) oraz mięśnia sercowego – spada objętość wyrzutowa serca, powoduje zaburzenia rytmu.
Obniża napięcie mięśnia ciężarnej macicy, zwiększa ryzyko krwotoku poporodowego oraz rozluźnia mięśnie jelit.
Przedawkowany powoduje uszkodzenie czynności nerek i toksyczne uszkodzenie wątroby niekiedy z żółtaczką.
Halotan w 80% wydalany jest przez płuca. Pozostałe 20% ulega rozpadowi w wątrobie na drodze oksydacyjnej tworząc nieszkodliwe produkty. Jeżeli rozpad halotanu w wątrobie będzie się odbywał na drodze redukcji (beztlenowej) powstaną produkty toksyczne, które w połączeniu z lipoproteinami spowodują martwicę hepatocytów.
Możliwość rozwoju zespołu hipertermii złośliwej.
Wzrost ciśnienia śródczaszkowego.
Dreszcze podczas wybudzania.

Dawki

Wprowadzenie do znieczulenia 2-4% obj. Utrzymanie znieczulenia: 2,5-3% jako pojedynczy anestetyk, 0,25-2,0% obj. w połączeniu z innymi.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0 .
↑ ^a ^b Halotan. ^{[martwy link]} The Chemical Database. Wydział Chemii Uniwersytetu w Akronie. [dostęp 2012-10-06]. (ang.).^{[niewiarygodne źródło?]}
↑ ^a ^b 2-Bromo-2-chloro-1,1,1-trifluoroethane (nr B4388) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
↑ ^a ^b ^c Halothane, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-10-06] (ang.).
↑ Halothane, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01159 (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[FP8-1] Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0 .

[AKRON-2] Halotan. ^{[martwy link]} The Chemical Database. Wydział Chemii Uniwersytetu w Akronie. [dostęp 2012-10-06]. (ang.).^{[niewiarygodne źródło?]}

[SA-3] 2-Bromo-2-chloro-1,1,1-trifluoroethane (nr B4388) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.

[CID-4] Halothane, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-10-06] (ang.).

[DB-5] Halothane, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01159 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]