Katarzyna Margol – Wikipedia, wolna encyklopedia

Katarzyna Margol
Data urodzenia

1897

Data i miejsce śmierci

29 grudnia 1942
Nowy Majdan

Miejsce spoczynku

Majdan Stary

Zawód, zajęcie

rolniczka

Narodowość

Polka

Katarzyna Margol (ur. 1897, zm. 29 grudnia 1942 w Majdanie Nowym[1]) – polska rolniczka, zabity za pomaganie Żydom podczas II wojny światowej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Katarzyna Margol była gosposią pomagającą Janowi Gnidule (prawdopodobnie była jego kuzynką) w prowadzeniu jego gospodarstwa rolnego w lubelskiej wsi Majdan Nowy[2].

W czasie likwidacji jesienią 1942 getta w Biłgoraju, Tarnogrodzie i Józefowie nielicznym Żydom udało się zbiec i znaleźć schronienie w miejscowych lasach i opuszczonych zabudowaniach. Wśród udzielających pomocy była Katarzyna Margol i Jan Gniduła[1][2][3].

29 grudnia 1942 niemieccy policjanci przeprowadzili w Majdanie Nowym obławę. W jej wyniku wyłapano ukrywających się Żydów, między innymi trzyosobową rodzinę Feilów, której pomagała rodzina Kowalów, następnie zamordowano ich, a ich mienie zagrabiono. Niemcy dokonali również licznych podpaleń. Niemcy przywieźli furmanką Żydówkę Itę Becher (Boruch), na której torturami wymusili wskazanie osób pomagających Żydom, a następnie ją zabili[1][4].

Za pomoc ukrywającym się Żydom Niemcy brutalnie przesłuchiwali, a następnie zastrzelili Katarzynę Margol, Jana Gnidułę, Katarzynę Kowal, Józefa Kowala, Mariannę Łubiarz, Anastazję Łubiarz i Kazimierza Szabata[1][2]. Pochowano ich na cmentarzu w Majdanie Starym[1].

29 września 2022 w Nowym Majdanie z inicjatywy Instytutu Pileckiego uroczyście odsłonięto w ramach projektu Zawołani po imieniu tablicę upamiętniającą osoby zamordowane 29 grudnia 1942 za pomaganie Żydom, w tym Katarzynę Margol[5][6].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Katarzyna Margol - Instytut Pileckiego [online], instytutpileckiego.pl [dostęp 2023-04-09] (pol.).
  2. a b c Kaplica Pamięci | Świadectwa [online], kaplica-pamieci.pl [dostęp 2023-04-09].
  3. Mieszkańcy Majdanu Nowego - zamordowani za pomoc Żydom | Pamięć i Tożsamość | MIĘDZYNARODOWE CENTRUM INFORMACYJNE [online], pamiecitozsamosc.pl [dostęp 2023-04-09].
  4. Kaplica Pamięci | Świadectwa [online], kaplica-pamieci.pl [dostęp 2023-04-09].
  5. Anna Szewc, Zawołani po imieniu po 80 latach. Stracili życie za to, że odważyli się pomagać skazanym na zagładę Żydom [online], Dziennik Wschodni, 2 października 2022 [dostęp 2023-04-09] (pol.).
  6. Tutaj bije patriotyczne serce Polski. Upamiętnienie zamordowanych za pomoc Żydom w Majdanie Nowym | ZAWOŁANI PO IMIENIU - Instytut Pileckiego [online], instytutpileckiego.pl [dostęp 2023-04-09] (pol.).