Komenda Rejonu Uzupełnień Skierniewice – Wikipedia, wolna encyklopedia

Komenda Rejonu Uzupełnień Skierniewice
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Skierniewice
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Łowicz X
PKU 10 pp w Łowiczu
PKU Skierniewice[1]

Komendanci
Pierwszy

ppłk Michał Tomaszewicz

Działania zbrojne
wojna polsko-bolszewicka
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Łowicz
Skierniewice

Podległość

OKU Łódź
DOGen. „Łódź”
DOK IV

Skład

PKU typ II

Komendy rejonów uzupełnień OK III

Komenda Rejonu Uzupełnień Skierniewice (KRU Skierniewice) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].

Historia komendy

[edytuj | edytuj kod]

27 listopada 1918 roku kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych płk. Jan Wroczyński ustanowił X Powiatową Komendę Uzupełnień w Łowiczu dla X Okręgu Wojskowego obejmującą swoją właściwością powiaty: błoński, gostyński, grójecki, kutnowski, łęczycki, łowicki, rawski, skierniewicki i sochaczewski. PKU Łowicz X została podporządkowana Okręgowej Komendzie Uzupełnień w Łodzi[3].

18 listopada 1924 roku weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[4], a 15 kwietnia 1925 roku rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[5]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[6][7]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[8].

Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[6]. W skład PKU Skierniewice wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw, i II) referat poborowy[6]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926 roku. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[9][10][11].

12 marca 1926 roku została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[12].

Od 1926 roku, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Skierniewice normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[13]

W marcu 1930 roku PKU Skierniewice była nadal podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi i administrowała powiatami: łowickim, rawskim i skierniewicki[14]. W grudniu tego roku komenda posiadała skład osobowy typ II[13].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[15].

19 marca 1932 roku ogłoszono nadanie Krzyża Niepodległości st. sierż. Stanisławowi Pietrzakowi z PKU Skierniewice[16][17].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Skierniewice została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Skierniewice przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[18], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[19]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Skierniewice normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[20].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień obejmował powiaty: łowicki, rawski i skierniewicki[2].

Obsada personalna

[edytuj | edytuj kod]

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Skierniewice, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.

Komendanci
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji Kolejne stanowisko (dalsze losy)
ppłk piech. Michał Tomaszewicz[a] 10 I 1919 – 1920[24]
ppłk piech. Ludwik Postępski 1921[25] – 1922[26] komendant PKU Miechów
płk piech. Walerian Kuncewicz 1923[27] – 30 IV 1928[28] stan spoczynku
ppłk piech. Leon Jan Piątkiewicz[b] IV 1928[30] – 31 VIII 1935[31][32] stan spoczynku
mjr piech. Lucjan Józef Kępiński 1935[33] – 1939[34] w niemieckiej niewoli
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[35][36]
I referent por. piech. Gedymin Zygmunt Malinowski 1923 – XI 1925[37] II referent
mjr piech. Antoni Andrusow XI 1925[38] – II 1926[39] kierownik I referatu PKU Łódź Powiat
II referent urzędnik wojsk. XI rangi Józef Masłowski do 1 XII 1923[40] OE Wieliczka PKU Kraków Powiat
urzędnik wojsk. XI rangi dr Kazimierz Pająk[c] 1 XII 1923[40]
urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Stanisław Kozakiewicz 1 XII 1923[42] – XI 1925 zastępca kierownika kancelarii Dowództwa KOP[43]
por. piech. Gedymin Zygmunt Malinowski XI 1925 – II 1926 kierownik I referatu
oficer instrukcyjny por. piech. Tadeusz II Pawłowski 1923 – 1924
kpt. piech. Józef Ćwięka II 1925[44] – II 1926[45] 18 pp
oficer ewidencyjny na powiat łowicki urzędnik wojsk. XI rangi Piotr Cieplak do IV 1923[46] oficer ewidencyjny 40 pp
urzędnik wojsk. X rangi Mieczysław IV Ostrowski 1 VI 1923[47] – I 1924[48] OE Skierniewice
urzędnik wojsk. XI rangi Władysław Kiwała I – V 1924[49] OE Stary Sambor PKU Sambor
por. kanc. Ludwik Pawelec 1924
por. kanc. Mieczysław IV Ostrowski III 1925 – II 1926[50] referent
oficer ewidencyjny na powiat skierniewicki urzędnik wojsk. XI rangi Władysław Kiwała do I 1924[48] OE Łowicz
urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Mieczysław IV Ostrowski I 1924 – III 1925[51] OE Łowicz
por. kanc. Zbigniew Chowaniec od IV 1925[52]
oficer ewidencyjny na powiat rawski por. piech. Zygmunt Stelnicki od V 1923[53], był w 1924
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[54][55][56][57][58]
kierownik I referatu administracji rezerw

i zastępca komendanta

por. piech. Giedymin Zygmunt Malinowski od II 1926
mjr piech. Hipolit Wojciechowski III 1929[59] – III 1930[60] komendant PKU Kamionka Strumiłowa
por. piech. Giedymin Zygmunt Malinowski[d] był w 1932 i w VI 1935
kierownik II referatu poborowej por. kanc. Romuald Pryda II 1926[63] – 28 I 1929[64] dyspozycja dowódcy OK IV
por. art. Jerzy Stanisław Neumann[e] był w 1932, do VII 1935[66] dyspozycja dowódcy OK IV
referent por. kanc. Mieczysław IV Ostrowski II 1926 – XI 1928[67] kierownik II referatu PKU Łask
por. art. Jerzy Stanisław Neumann XI 1928[68] – ? kierownik II referatu
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[34][f]
kierownik I referatu ewidencji kpt. adm. (piech.) Tadeusz Józef Słomczyński[g] był w III 1939
kierownik II referatu uzupełnień kpt. piech. Franciszek Józef Ludera[h] był III 1939


Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michał Tomaszewicz urodził się 23 września 1867 roku. 11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego pułkownika. Na emeryturze mieszkał w Łowiczu[21][22][23]
  2. ↑ Ppłk piech. Leon Jan Piątkiewicz (ur. 21 czerwca 1887) został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej c. i k. Armii. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w 10 pp[29].
  3. ↑ Urzędnik wojsk. XI rangi dr Kazimierz Pająk nie objął stanowiska, gdyż z dniem 30 listopada 1923 roku został zwolniony z czynnej służby[41].
  4. ↑ W lipcu 1929 ogłoszono przeniesienie por. Malinowskiego do DOK IV na stanowisko referenta poborowego[61]. W następnym miesiącu przydział ten anulowano[62].
  5. ↑ Por. art. Jerzy Stanisław Neumann w kwietniu 1928 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska, przeniesiony z 7 pap do kadry oficerów artylerii i przeniesiony służbowo do PKU Częstochowa na cztery miesiące w celu odbycia praktyki poborowej[65]. W listopadzie tego roku ogłoszono jego przydział do PKU Skierniewice na stanowisko referenta.
  6. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[69].
  7. ↑ Kpt. adm. (piech.) Tadeusz Józef Słomczyński ur. 16 lipca 1896 roku w Krakowie, w rodzinie Władysława i Heleny z domu Liptak[70]. W lutym 1923 roku był w dowództwie GO Pasławskiego. W maju 1927 został przeniesiony z 56 pp do 60 pp na stanowisko oficera PW[71]. Odznaczony Krzyżem Niepodległości (5 sierpnia 1937 roku[72]) i Srebrnym Krzyżem Zasługi. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty[73]. Po kampanii wrześniowej działał w konspiracji. W czasie jakiejś łapanki Niemcy znaleźli przy nim kilka kennkart, co stało się przyczyną aresztowania. Został zamordowany przez Gestapo[70].
  8. ↑ Kpt. piech. Franciszek Józef Ludera (ur. 23 lutego 1897) był odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie) i Srebrnym Krzyżem Zasługi[74].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 39.
  2. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  3. ↑ Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 7 z 30 listopada 1918 roku, s. 144.
  4. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
  5. ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  6. ↑ a b c Jarno 2001 ↓, s. 169.
  7. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
  8. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 7-20.
  10. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925 roku.
  11. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na rok 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 roku obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 1-10.
  13. ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  14. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  15. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 19 marca 1932 roku, s. 201.
  17. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
  18. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  19. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  20. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920 roku, s. 499.
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1581.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 741.
  24. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 41.
  25. ↑ Powołanie do czynnej służby wojskowej (...). „Łowiczanin”. 40, s. 7, 1921-09-30. Łowicz. 
  26. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 171.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1478.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 21.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920 roku, s. 594.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 157.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 85.
  32. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 171, wg autora ppłk Piątkiewicz pozostał na stanowisku komendanta do 1936 roku.
  33. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 171, wg autora mjr Kępiński został wyznaczony na stanowisko komendanta dopiero w 1937 roku, podczas gdy wymieniony oficer już od marca 1935 roku odbywał praktykę w PKU Skierniewice.
  34. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 857.
  35. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1478, 1559, 1562, 1564.
  36. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1347.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 122 z 19 listopada 1925 roku, s. 658.
  38. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 122 z 19 listopada 1925 roku, s. 657.
  39. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 5.
  40. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 66 z 16 października 1923 roku, s. 710.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 stycznia 1924 roku, s. 8.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923 roku, s. 690.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 115 z 30 października 1925 roku, s. 620.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 30 stycznia 1925 roku, s. 47.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 9.
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 27 kwietnia 1923 roku, s. 275.
  47. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 30 marca 1923 roku, s. 226.
  48. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 82 z 2 stycznia 1924 roku, s. 761.
  49. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 16 maja 1924 roku, s. 283.
  50. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 3.
  51. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 11 marca 1925 roku, s. 140.
  52. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 18 kwietnia 1925 roku, s. 204.
  53. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 30 z 19 maja 1923 roku, s. 280.
  54. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 11.
  55. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 115, 142, 829–830.
  56. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 523.
  57. ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 8, 85.
  58. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 8, 19, 86.
  59. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 90.
  60. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
  61. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 199.
  62. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 311.
  63. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 3, przeniesiony z PKU Sambor.
  64. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 71, 83, z dniem 31 marca 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
  65. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 148.
  66. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 92.
  67. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 363.
  68. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 356.
  69. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  70. ↑ a b Straty ↓.
  71. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 146.
  72. ↑ M.P. z 1937 r. nr 178, poz. 294.
  73. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 44, 588.
  74. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 37.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Służba uzupełnień Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Wydziały Mobilizacji i Uzupełnień
Komendy rejonów uzupełnień
Powiatowe komendy uzupełnień
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Komenda_Rejonu_Uzupełnień_Skierniewice&oldid=74440651”